Muzikale moed
Een duet, een intermezzo en een cadenza: de indeling van Een liefde in Auschwitz maakt symbolisch de liefde van beide hoofdpersonages zichtbaar. David en Zippi vinden elkaar in Auschwitz Birkenau, het grote vernietigingskamp van de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze houden elkaar én de muziek vast, waardoor ze de mogelijkheden krijgen en de kracht vinden om te overleven. Dit boek is een goed onderzocht verslag van die waargebeurde overlevingsstrijd.
'De kracht zit juist in de informatie die Blankfeld wel boven tafel wist te krijgen.' – recensent Karin
Het lastige van dit soort overlevingsverhalen is dat de verhalen an sich zo heftig zijn, dat je alleen vanwege die impact ze verplicht zou moeten lezen. Immers: alleen zo kun je je een beeld proberen te vormen van de immense ellende die oorlog, vervolging en uitsluiting veroorzaken. De wijze waarop dit soort verhalen verteld wordt, heeft echter ook impact. Precies die twee factoren schuren enigszins in dit boek.
Op de cover van Een liefde in Auschwitz wordt een heftig verhaal aangekondigd. Het gaat om een 'grote liefde'. En David, de mannelijke helft van het liefdeskoppel, vraagt zich volgens de introductietekst af: 'Had zij net zo veel van hem had gehouden als hij van haar? Het zou zeventig jaar duren voor hij antwoorden kreeg.' Dat zijn grote uitspraken, die het boek slechts ten dele recht doen. Dat komt ook doordat je als lezer de oorzaak van die enorme tijdsperiode leert kennen, waardoor je het citaat in een ander daglicht plaatst.
Het boek start met een door journalist en auteur Keren Blankfeld bedachte introductie over de kennismaking van de twee geliefden. Hoewel Blankfeld goed en zeer uitgebreid onderzoek heeft gedaan - aan het einde van het boek vind je pagina’s vol met verwijzingen om dat te bewijzen -, doet deze bedachte opmaat te prototypisch aan. Ook in latere delen waarbij Blankfeld zaken zelf bedenkt of invult op basis van informatie, verliest het boek kracht. Die kracht zit juist in de informatie die Blankfeld wel boven tafel wist te krijgen.
Na de proloog lees je in hoofdstukken die om en om van perspectief wisselen, de voorgeschiedenis van de geliefden David en Zippi, hun ontmoeting, hun liefde en hun leven na het kamp. Je krijgt al deze informatie van een alwetende verteller die soms met een vooruitwijzing de lezer laat voelen welke kant het verhaal opgaat. Opnieuw zit hier de toon van de verteller de kracht van het verhaal zelf in de weg. Je wordt als lezer te veel gestuurd, terwijl de inhoud zelf al voldoende richting geeft.
Toch is de toon van Blankfeld en in de vertaling van Ruud van der Helm en André Haacke op andere punten juist prettig. De stijl zorgt voor een toegankelijk boek en de mate van details delen is evenwichtig. De auteur laat zien dat ze durft te beperken waardoor de kern sterker wordt. Terwijl je als lezer de ene na de andere verschrikking in het kamp én daarna leest, klinkt vanaf iedere pagina hetzelfde mantra. Overleven in dit soort situaties wordt bepaald door een verbintenis met anderen, maar vooral door volkomen willekeur. Die heftige boodschap wordt op een nuchtere toon door Blankfeld gepresenteerd. Dat maakt dit boek inhoudelijk toch de moeite waard.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een duister boek' en 'Lees een moedig boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Karin Bennink
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
