Persoonlijk pamflet
Wat als je autisme niet langer zou zien als een afwijking van het normale? Die vraag stelt maatschappelijk betrokken auteur Koen Bruning. Eerder schreef hij een pleidooi voor het basisinkomen in Samen rijk. In Op het spectrum presenteert hij een persoonlijk pamflet, waarin hij pleit voor een andere kijk op autisme aan de hand van beschrijvingen uit zijn eigen leven.
'Die wisselingen zijn soms onlogisch, waardoor je als lezer uit het verhaal moet stappen om het te begrijpen.' – recensent Karin
Het boek start met een soort sneak preview: een eerste voorbeeld uit het leven van Bruning. Het vertelt hoe het voor hem als kind was om met anderen te spelen. Je ervaart als lezer het ongemak, de emoties en de moeilijkheden. Dit soort persoonlijke anekdotes vormt de kern van het boek.
Voor die kern volgt eerst een korte uiteenzetting over hoe de maatschappij het autistisch spectrum op dit moment beziet. Deze uitleg is ondanks een flinke mate van theorie goed toegankelijk. De belangrijkste vraag uit dit deel is: zorgt autisme voor een andere manier van omgaan met de maatschappij of is de maatschappij zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop er met autisme wordt omgegaan? Bruning pleit voor de laatste optie en trekt deze conclusie breder door te stellen dat er ‘zo veel andere mensen zijn van wie de wereld afstand neemt’.
Na het theoretische kader volgen thematische reeksen anekdotes uit het leven van Bruning zelf. Met deze anekdotes illustreert hij zijn boodschap. Het leest als een dagboek waarbij de ik-figuur in retroperspectief gebeurtenissen beziet. Bruning kijkt naar de relatie met zijn familie, beschrijft zijn (eerste) ervaringen in de liefde en laat zien hoe het is om op te groeien als aansluiting moeilijker is dan gemiddeld.
De kwaliteit van deze hoofdstukken varieert. Het deel waarin Bruning zijn positie ten opzichte van zijn vader beschrijft, is minder sterk dan het deel over zijn moeder. Sommige beschreven situaties voelen als herhaling, andere vormen een mooie aanvulling. Zo beschrijft Bruning krachtig hoe voetbal voor hem een redding was. Voetbal zorgde voor vrienden, aansluiting en vertrouwen.
Tijdens het lezen is het soms ook schakelen omdat het gekozen perspectief niet past bij de beschreven gebeurtenissen. Er is sprake van een ik-verteller die zijn ervaringen beschrijft (soms alsof je ze op dat moment beleeft), terwijl diezelfde verteller ook beschrijft hoe andere personages destijds gedacht hebben. Zo beschrijft Bruning het moment waarop zijn moeder hoort dat hij Asperger heeft (een inmiddels achterhaalde term), vanuit een alwetende verteller die zijn moeder en vader volgt. Een regel verder is diezelfde verteller een jonge Bruning die van zijn ouders dit nieuws te horen krijgt. Die wisselingen zijn soms onlogisch, waardoor je als lezer uit het verhaal moet stappen om het te begrijpen.
Deze punten maken het boek leestechnisch niet altijd een feestje. Dat neemt niet weg dat de kern van het boek zijn boodschap over autisme goed illustreert. Een brug die Bruning als auteur slaat naar minderheden in het algemeen, is op basis van de inhoud te ver. Dit maakt zijn boek als algemeen pamflet minder overtuigend, alhoewel het geschetste ideaal bewonderenswaardig is. Door de normaallijn in de samenleving los te laten wordt een minderheid geen minderheid meer. Er is dan alleen nog eenheid.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een kwetsbaar boek' en 'Lees een denkend boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Karin Bennink
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
