Opstandige androids

Eve woont sinds twee jaar bij haar opa, haar vriendin Lemon Fresh en de robot Cricket. Ze bouwt robots om mee te doen aan robotgevechten in de WarDome om geld te winnen voor medicijnen voor haar opa. Helaas verloopt haar laatste gevecht niet zoals verwacht. Ze komt er achter dat ze speciale krachten heeft, waardoor ze machines kan verwoesten met haar gedachten. Op de terugweg van het gevecht vindt ze bovendien de android Ezekiel en hij zorgt ervoor dat haar vertrouwde wereld geheel instort. Dan pas komt ze er achter wat er zich in haar leven heeft plaatsgevonden voordat ze bij haar opa kwam wonen.  

Jay Kristoff heeft inmiddels meerdere boeken op zijn naam staan. Zo heeft hij de Illuminae Files-trilogie met Amie Kaufman geschreven en verschijnt volgend jaar ook het eerste deel van de Andromeda Cycle, wederom een samenwerking met Amie Kaufman. Kristoff schreef daarnaast de The Lotus War-trilogie en twee delen in de Nevernight Chronicle-serie. Omdat hij blijkbaar erg veel inspiratie heeft, is hij nu ook begonnen aan de LifeL1k3-trilogie.

Lifel1k3 begint met de drie wetten van de robotica, ontleend aan het werk van de beroemde sciencefictionauteur Isaac Asimov. Deze drie wetten zijn:  

1. Een robot mag een mens geen letsel toebrengen, noch laten overkomen.
2. Een robot moet door mensen gegeven orders uitvoeren, behalve als die orders in strijd zijn met de eerste wet.
3. Een robot moet zichzelf beschermen, zover als dat niet in strijd is met de eerste en tweede wet.  

Deze wetten zijn de expliciet ingebouwde gedragsregels waar ieder robots zich aan moet houden. Androids zijn robots die gebouwd worden naar het voorbeeld van de mens. Een nieuw type android, genaamd ‘lifelikes’, blijkt echter vatbaar voor het Libertas-virus. Het virus zorgt ervoor dat niet alle ‘lifelikes’ nog gebonden zijn aan de drie wetten. Ze komen in opstand tegen hun makers en dat heeft verregaande gevolgen, zeker voor hoofdpersoon Eve.  

Net als de vorige boeken van Kristoff, zit ook LifeL1K3 weer vol met leuke personages. Hoofdpersoon Eve is een zeventienjarig meisje, blond met een fauxhawk. Ze weet veel van robots in elkaar zetten, maar minder over zichzelf.  

‘I don’t care who’s after you. Where you’re from or where you’re going. It’s you, me, Crick and Kaiser. No matter what. Rule Number One in the Scrap, remember? Stronger together, together forever.’  

De beste vriendin van Eve is Lemon Fresh, een meisje van vijftien. Lemon maakt ontzettend grappige opmerkingen en haar vriendschap met Eve is erg lief. Een andere vriend van Eve is Cricket, Cricket is een logika, een robot met een eigen intelligentie, die zelfstandig kan opereren. Hij is gebouwd en geprogrammeerd door haar opa om Eve te beschermen. Ook al is hij maar 40 centimeter, je moet het niet wagen om hem klein te noemen.  

En dan is er ook nog de android Ezekiel, een ‘lifelike’. Hij heeft het Libertas-virus gehad dus hij is niet gebonden aan de drie wetten. Ezekiel is veel sterker dan een mens en kan zichzelf herstellen. Hij is net zoals andere lifelikes in opstand gekomen tegen zijn makers.  

‘One can’t help but question the wisdom of creating machines that are physically superior to their creators, yet emotionally subjacent. The lifelikes are possesed of an adult human’s capacity to feel, but they lack a lifetime’s experience in dealing with those feelings. Frankly, they’re dangerous.’

In het boek gaat het veel over de rechten van de robots. Zijn ze vrij of zijn ze slaaf van de mens? Eve ziet de logika Cricket als vriend, maar ze legt hem wel steeds opdrachten op die hij moet gehoorzamen. Moet ze niet rekening houden met zijn gevoelens? Is Cricket zo loyaal omdat hij het wil of omdat hij zo geprogrammeerd is?  Daarnaast spelen er vragen over de opstandige lifelikes. Ze waren gemodelleerd naar mensen dus hoe kan het dat ze zo gewelddadig zijn geworden? Is het een kwestie van nature vs. nurture? Dit zijn allemaal super interessante vraagstukken die gedurende het verhaal steeds verder uitgewerkt worden.  

Lifel1k3 is een spannend boek, met geweldige personages. Kristoff behandelt zware thema’s over ethiek in robotica maar de humor en het vleugje romantiek brengen genoeg luchtigheid in het verhaal. Vanaf het begin ligt het tempo hoog en dat blijft het gehele boek zo. Het verhaal zit vol verrassende plotwendingen en Kristoff spaart de lezer niet. Het einde laat je vol verbazing en verwondering achter. Nu maar hopen dat Kristoff tijd heeft in zijn drukke schrijfschema om snel een vervolg te schrijven!