Een helse odyssee waar je als lezer niet ongehavend uitkomt
Van de Mexicaanse auteur Emiliano Monge (1978) verschenen tot nu toe twee romans in het Nederlands. Arie van der Wal stond in voor de vertaling van Las tierras arrasadas (2015).
In een niemandsland tussen woestijn en oerwoud passeert een eindeloze stroom vluchtelingen op weg naar een beter leven, ‘mannen en vrouwen die kortgeleden de grote muur zijn overgestoken die het verschroeide land in tweeën deelt.’ Criminele bendes lokken deze illegale migranten in de val om ze te verkopen aan de hoogstbiedende, maar eerst ontnemen ze hun alles. Vanaf dan gaat het om ‘naamlozen’ zonder verleden, toekomst of hoop.
Het verhaal start vlak voor zonsopgang als de ‘oerwoudjongens’ nieuwe vluchtelingen aanleveren op een open plek, waar Epitafio en Estela met hun handlangers de lading overnemen. Epitafio en Estela voeren een bende mensenhandelaren aan, maar het zijn ook geliefden. Als kind werden ze zelf gevangengenomen en in een weeshuis gestopt. Jarenlang misbruik, folteringen en dwangarbeid hebben deze slachtoffers tot daders getransformeerd. De meedogenloosheid van het duo kent geen grenzen. Na een eerste reeks vernederingen proppen ze de ‘naamlozen’ in laadbakken van vrachtwagens, waarmee ze hen transporteren naar de opkopers. Epitafio en Estela volgen daarbij ieder een andere route en doen de hele dag vruchteloze pogingen om elkaar telefonisch te bereiken. Ze geraken hoe langer hoe meer opgefokt. Het ziet ernaar uit dat ze elkaar ontglippen terwijl hun heerschappij over de bende ten einde loopt. Rivalen staan klaar om de boel over te nemen.
Estela en Epitafio zouden graag ontsnappen aan deze mensenverslindende hel. Ze proberen hun uitzichtloze situatie te ontkennen door zich een betere toekomst te herinneren, maar zitten gevangen in een horrorscenario, waarin empathie hardvochtig wordt afgestraft en het recht van de sterkste zegeviert. Net als alle andere personages in deze roman, hebben ze hun menselijke identiteit al lang verloren. Het zijn ontmenselijkte zombies, die gevoelloos folteren en moorden, met enkel die obsessie voor elkaar en voor de rest bereid om elke onschuldige prooi die hun pad kruist mee te sleuren in het inferno.
De noodlottige tochten van Epitafio, Estela en ‘de oerwoudjongens’ verlopen parallel en zijn doorspekt met opgejaagde dialogen en gedachtestromen die, zoals tijdens een slapeloze nacht, eindeloos rondjes draaien in de hoofden van de radeloze hoofdpersonages.
Alle persoonsnamen hebben te maken met de dood en de meeste plaatsaanduidingen verwijzen naar De goddelijke komedie van Dante. Een opmerkelijke link naar de Griekse mythologie zien we in een consequent gebruik van het ‘epitheton ornans’, dat in wisselende gedaanten als een mantra doorheen het verhaal terugkomt met bijvoorbeeld Epitafio als ‘Dedovevangeest’ en Estela als ‘‘Deblindeindewoestijn’. Vooral de rake omschrijvingen voor de ‘naamlozen’ beklijven.
Al is het soms verwarrend om te volgen wat er precies gaande is, door het helse ritme krijgt de lezer geen kans om weg te kijken. Bijzonder indringend en tegelijk afstompend zijn de stukken tekst in cursief die naadloos aansluiten bij het gebeuren. De auteur citeert hier uit authentieke, schrijnende getuigenissen van Midden-Amerikaanse migranten op hun tocht door Mexico op weg naar de VS.
Het woeste decor versterkt de onheilspellende atmosfeer en de schoonheid van de krachtige, kleurrijke natuur laat zich niet onbetuigd. Levendige fauna en flora eisen op elke pagina hun plaats op.
Een alwetende verteller verweeft al deze elementen tot een mooi geheel, in een afstandelijke vertelstijl. Tussen de regels laat hij doorschemeren dat een goede afloop niet tot de mogelijkheden behoort. Emiliano Monge sleurt de lezer mee in een apocalyptische nachtmerrie, waarin niemand te vertrouwen is en elk spatje medemenselijkheid ontbreekt. Alsof de mensheid alle hoop heeft laten varen en ontaard is tot een weerzinwekkende fout van de natuur. Niet verwonderlijk dat in een dergelijk wreed universum liefde alleen mogelijk lijkt in de gekmakende vorm van een alles verzengende obsessie.
Is het verschroeide land werkelijk ‘het verhaal van de laatste holocaust van de menselijke soort’? Een verstikkende odyssee waar ook de lezer niet ongehavend uitkomt, is het ongetwijfeld.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Karla De Greeve
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
