Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Verhalen kleuren het leven

Karla De Greeve 09 april 2022 Hebban Recensent

Naar aanleiding van de Boekenweek 2022, die in het teken staat van eerste liefde, bundelde Ilja Leonard Pfeijffer (1968) zijn poëzie over liefde in de bloemlezing Van de eerste tot de laatste liefde en met de novelle Monterosso mon amour pende hij een verleidelijk Boekenweekgeschenk in 22 hoofdstukjes neer.

In Brieven uit Genua heeft de auteur het over zijn lagereschooltijd en hoe het mooiste meisje van de klas zijn hart sneller deed kloppen. Maar hij voegt eraan toe dat hij haar naam beter onvermeld laat, 'want voor je het weet meldt een vrouw van precies mijn leeftijd zich na haar derde herniaoperatie triomfantelijk op mijn Facebookpagina om te zeggen dat zij liposuctie weliswaar heeft overwogen maar dat zij zich na drie zware bevallingen toch een beetje te oud voelt als vrouw en dat ze mij evenmin ooit is vergeten.'

Monterosso mon amour plaatst Carmen centraal, een vrouw van middelbare leeftijd die ervan overtuigd is dat de auteur het over haar heeft in bovenvermelde passage. Ze nodigt hem uit voor een lezing in de middelgrote bibliotheek, waar ze zich als literatuurliefhebster nuttig maakt. Terwijl de schrijver uitweidt over het toerisme in Cinque Terre, denkt ze terug aan haar allereerste vriendje Antonio en die eerste kus onder water tijdens een vakantie in Monterosso.

'Antonio glom als een bronzen beeld op zijn sokkel toen hij uit het schuim van de zee op de hoge rots geklauterd was en naar haar keek voordat hij haar opnieuw zijn stoerste zweefduik liet zien.'

Carmen ziet in dat een banaal leven aan de zijde van een diplomaat, met routineuze tennispartijtjes en sherry, haar zin voor avontuur heeft weggevaagd. Ze trekt haar stoute schoenen aan en boekt voorjaar 2020 een korte trip naar Monterosso. Een sprong in het diepe naar haar verloren verleden. Maar Carmen beseft dat ook haar Antonio niet zit te wachten op zo’n verouderde vrouw van precies zijn leeftijd, ze wil niet zwelgen in de illusie een jeugdliefde te kunnen reanimeren. De uitbundige hospita Tiziana drukt haar echter op het hart dat je niet mag vluchten voor een verhaal. Dan dwingt het virus Carmen om haar verblijf te verlengen en de kennismaking met een klein jongetje uit het dorp zorgt voor de rest.

Het valt op dat Pfeijffer deze keer niet vanuit zijn alter ego aan het woord is. Hij legt het perspectief bij Carmen, weliswaar in de derde persoon, alsof hij een beleefde afstand wenst te respecteren. In de eerste hoofdstukken, die zich in Nederland afspelen, hanteert hij een nuchtere toon, met een vleugje ironie. De auteur staat erom bekend dat hij het graag over zichzelf heeft, maar de zelfspot die hij hier durft te etaleren is ongekend.

'Hij is in vol ornaat gekomen, in een donker pak met krijtstreep, blinkende manchetknopen, barokke ringen, een stropdas die bij zijn sokken kleurt en een dasspeld met nepparelmoer. Hij ziet eruit als de directeur van de botsautootjes.'

Zodra Carmen in Italië arriveert genieten we van de verfijnde, beeldenrijke taal met gevoel voor esthetiek en lange, vloeiende zinnen die nog mooier klinken als je ze hardop uitspreekt. Melancholie viert hoogtij en de heldere, diepe zee levert een overweldigende variatie aan symboliek op, met een hoofdrol voor de kleur blauw.

'Het blauw is de kleur van haar ziel, de diepe stilte waar haar herinneringen veilig zijn.'

Dood en vergankelijkheid zijn alom aanwezig en de verwijzingen naar Dood in Venetië en Liefde in tijden van cholera versterken de mistroostige atmosfeer. Het ontlokt bij Carmen de bizarre oprisping dat het bijna jammer is dat er tegenwoordig geen epidemieën meer bestaan.

De vanzelfsprekende aanname dat oudere vrouwen worstelen met hun uiterlijk, getuigt van machismo. Toch komen de dialogen en bespiegelingen herkenbaar over en het helpt dat de schrijver zijn eruditie niet nadrukkelijk tentoonspreidt. De vertelling straalt een warm mededogen uit voor gewone mensen die tijdens hun alledaagse beslommeringen herinneringen koesteren aan een leven dat ze niet geleid hebben. De personages zijn zonder uitzondering sympathiek, zelfs dat van de zelfingenomen auteur. Het is immers dankzij deze fictieve dubbelganger van de enige echte Ilja Leonard Pfeijffer dat dit verhaal verteld wordt.

Pfeijffer schreef een poëtisch miniatuurtje waarin ironie en melancholie hand in hand gaan, het perfecte geschenk om een breed lezerspubliek op grote schaal kennis te laten nemen van zijn eigenzinnige, unieke stem. Maar deze novelle is in de eerste plaats een ontroerend, toegankelijk pleidooi voor de kracht van verhalen. Want als je iets niet vertelt, bestaat het niet!

'Zoals de zee je voetstappen uitwist op het strand, zo verdwijnen na de dingen zelfs de herinneringen aan de dingen mettertijd.'

12

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Karla De Greeve

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.