Als huizen en zekerheden instorten
‘Je zult de troep nooit achter je kunnen laten als je bakstenen blijft oprapen en die in je zakken blijft stoppen. Je moet op zoek naar blauwe lucht.’
Willa Knox en haar Griekse echtgenoot zijn babyboomers, die hun hele leven hard gewerkt hebben om hun kinderen een betere toekomst te geven. Toch zitten ze anno 2015 aan de grond. Hun huis staat letterlijk op instorten. De situatie van Willa en haar familie is niet uniek. We zijn aanbeland in een tijdsgewricht waarin vanzelfsprekende zekerheden afbrokkelen.
De Amerikaanse auteur Barbara Kingsolver maakt deze ongemakkelijke boodschap behapbaar door de macro-economische toestand te transporteren naar de microkosmos van Willa en haar naaste omgeving. Haar professionele en familiale zorgen zijn herkenbaar. Elk familielid draaft op met andere oplossingen, ze symboliseren allemaal een uitgesproken maatschappijvisie. Deze mengelmoes van meningen resulteert in uitbundige dialogen en polemieken: opa Nick, de Griekse immigrant die racistische slogans uitschreeuwt en zijn hoop stelt op de Roeptoeter die Amerika terug groot wilt maken; zoon Zeke met zijn rotsvaste geloof in technologie; echtgenoot Iano, de zorgeloze levensgenieter. Het idealisme van dochter Tig, die de ongebreidelde consumptie en verspilling hekelt, komt het sterkst uit de verf. Waarom stapelen we al die nutteloze spullen op in onze huizen? Tig is ervan overtuigd dat nieuwe generaties te maken zullen krijgen met een ander beloningssysteem en blij moeten leren zijn met het weinige dat ze hebben. Dankzij haar verblijf in Cuba voelt ze zich bevrijd van materiële behoeften, want de Cubanen hebben alle leuke dingen die gratis zijn – zoals dansen en seks - helemaal geperfectioneerd.
‘Als je niets wilt, verspil je ook niets.’
We keren 150 jaren terug in de tijd naar hetzelfde stadje Vineland (New Jersey). Stichter Charles Landis regeert er als een verlichte koning over zijn toegewijde 'horigen'. Thatcher Greenwood woont op dezelfde plek als Willa en ook zijn huis kampt met instortingsgevaar. Als leerkracht wetenschappen in de plaatselijke school werkt hij zich in nesten omdat hij Darwins verderfelijke evolutieleer onderwijst. Sommige historische personages hebben echt bestaan en enkele aangehaalde gebeurtenissen vonden daadwerkelijk plaats. Thatcher en zijn familieleden zijn ontsproten uit de fantasie van de auteur. De opvattingen en handelswijzen van de 19de-eeuwse figuren vertonen opvallende gelijkenissen met die van de hedendaagse personages, alsof je in een spiegel kijkt naar het verleden.
Willa en Thatcher observeren en staan er tegelijk middenin. Moeten ze vechten voor oude zekerheden of durven gaan voor een ongewisse toekomst, die zich niet laat tegenhouden? Ze zoeken allebei steun bij de eigenzinnige biologe Mary Treat. Prachtig hoe de verhaallijnen in elkaar overlopen - de slotwoorden van ieder hoofdstuk vormen telkens de titel van het volgende hoofdstuk - en hoe vroeger en nu met elkaar verbonden zijn. Het is een huizenhoog cliché dat de geschiedenis zich herhaalt. In 2015 begrijpt Willa niet dat de meerderheid in de negentiende eeuw blind was voor de werkelijkheid. Vandaag is het niet anders, maar zouden de gevolgen wel eens desastreus kunnen zijn.
Barbara Kingsolver hanteert een inventief taalpalet met prachtige beelden en sleurt de lezer vlotjes mee in de gevoelswereld van de twee rusteloze hoofdpersonages. Grimmige humor maakt de miserie draaglijk. Ook de schunnige Griekse uitdrukkingen (met vertaling!) zijn zowel komisch als poëtisch.
Tot een loepzuivere conclusie komt de auteur niet, haar mededogen voor de falende mens blijft intact. Willa bewondert de veerkracht die jongeren tentoonspreiden en vertrouwt erop dat kleinzoon Dusty in de wieg is gelegd om te leren omgaan met de nieuwe realiteit.
‘Ze had geen idee van welke planeet deze nieuwe, enigszins dierlijke stam van fixers, makers en ruilers kwam.’
Onbeschut is een slimme, warm menselijke roman over hoe moeilijk het is om zich te bevrijden van vastgeroeste denkpatronen. De gifhouten bijbel (1998) werd een klassieker, hopelijk beleeft Barbara Kingsolver met deze topper een welverdiende comeback.
'Onbeschut leef ik in het volle daglicht. En als de trekvogel rust ik in u uit.’ (Mary Treat)
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Karla De Greeve
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
