Een ware patriot
De Engelse versie (ik ga er vanuit dat dit ook geldt voor de Nederlandse vertaling) bestaat uit vier delen en een epiloog. Het boek is samengesteld c.q. gereconstrueerd na de dood van Navalny door zijn vrouw Yulia met medewerking van een aantal mensen die werkten voor zijn anti corruptie stichting. Sommige Hebban-lezers vragen zich namelijk in hun recensies af, hoe Navalny dit allemaal heeft kunnen schrijven terwijl hij beschrijft dat alles dat hij schrijft zwaar gecensureerd wordt, deels afgepakt en vernietigd wordt etc. Alsof dit boek onbetrouwbaar is, een verzinsel of zo.
Navalny legt zelf uit, dat hij al langer rond liep met het idee een autobiografie te schrijven. Hij is begonnen te schrijven toen hij zich realiseerde dat het leven van het ene op het andere moment voorbij kan zijn, tijdens zijn maandenlange revalidatie in Duitsland. Deel 1 opent dan ook met de beschrijving van Navalny die op de vloer van een vliegtuig toilet ligt en weet dat hij stervende is.
Deel 2 beschrijft wat hem gevormd heeft tot een patriot. Hij beschrijft zijn familie en het opgroeien als kind van een militair in een totalitaire staat die alleen maar overal over kan liegen. Hij beschrijft hoe hij zomervakanties doorbracht in Oekraïne bij een deel van de familie van zijn moeder en daar bijvoorbeeld geconfronteerd wordt met de Soviet leugens over de ramp in Chernobyl.
Vervolgens beschrijft Navalny in deel 3 wat hem ertoe bracht om politiek activist te worden en het op te nemen tegen Poetin en diens regime. Hij beschrijft pogingen om een oppositie partij te starten, wat werkte en niet werkte om het corrupte regime aan te pakken op strikt legitieme manieren en tegelijkertijd te blijven werken als advocaat. Een van de manieren is Navalnys blog, dat door het regime uiteindelijk verwijderd werd.
Maar ja: niets dat op internet wordt gepubliceerd, kan 100% verwijderd worden en niets dat ooit gepubliceerd is in media, kan 100% vernietigd worden. Navalny had af en toe toegang tot een telefoon en zijn advocaten of ander bezoek publiceerde op social media. Elk deel eindigt dan ook met een online 'bericht'.
Deel 3 eindigt abrupt: Navalny is voor de zoveelste keer gevangen gezet, dit keer na terugkomst in Rusland. Yulia Navalnya heeft in interviews uitgebreid toegelicht hoe deze memoires deels zijn gereconstrueerd, uit de gevangenissen gesmokkelde teksten bevatten en zoals vóór deel 4 begint, een kort stuk geschreven door iemand anders: "... About midway through, the narrative shifts abruptly. A brief section in italics — which was written by Kira Yarmysh, who was Navalny’s spokeswoman, and approved by Navalnaya — ... The rest of the memoir consists mainly of Navalny’s prison dispatches, which begin in January 2021. "
Deden sommige zaken beschreven in de eerdere delen mij vaak schateren van het lachen, deel 4 - een soort dagboek geschreven in de diverse gevangenissen - vond ik het moeilijkst om te lezen. Wij weten immers hoe het eindigt, maar Navalny blijft zo overduidelijk een optimist vol goede hoop, ondanks het getreiter en het martelen.
Hoe hij in 2024 is vermoord, ik gebruik bewust vermoord naar aanleiding van wat er de laatste weken gebeurde met Navalny, zal waarschijnlijk nooit duidelijk worden. Gelukkig is er aan het einde van deze 'memoires' Navalnys boodschap aan zijn medestanders en de rest van de wereld, gevat in de Epiloog. Als je problemen hebt met een boek van bijna 500 pagina's (Engelse versie), neem dan ten minste de moeite de Epiloog die Navalny al in 2022 schreef samen met het afsluitende "note about the author" te lezen.
Dit is een prachtig boek, een prachtige nalatenschap, een prachtige reconstructie/samenstelling door Navalnys weduwe.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kate
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
