Heimwee en ontbering
De Nederlandse Chris Lenstra werd tijdens de Tweede Wereldoorlog twee jaar lang als dwangarbeider tewerk gesteld. Hij komt eerst terecht in Berlijn, waar een constante dreiging van luchtaanvallen is, en daarna onder even onaangename omstandigheden in Neder-Silezië.
In 764 dagen beschrijft Margreet Lenstra op basis van dagboeken, die overigens eigenlijk niet mochten worden bijgehouden van de nazi’s, en persoonlijke gesprekken deze zware tijd uit haar vaders leven. Doordat Chris Lenstra alles goed gedocumenteerd heeft, is het een gedetailleerd relaas geworden vanuit een perspectief dat vaak onderbelicht blijft wanneer het over de Tweede Wereldoorlog gaat. Omdat er een tekort was aan arbeidskrachten in Duitsland, werden jonge mannen uit bezette gebieden verplicht om er aan het werk te gaan in de industrie of de landbouw.
De volledige twee jaar komt aan bod. Margreet Lenstra schetst eerst het vertrek van Chris uit Nederland en de twijfels die hij heeft over onderduiken, daarna komen de zware omstandigheden en het dagelijks leven van de dwangarbeiders aan bod, maar ze beschrijft ook de moeilijke terugreis door een door oorlog verwoest land. De auteur doet dat in heldere bewoordingen die geen twijfel laten over de lastige en pijnlijke situatie: heimwee, ziektes, honger, treiterijen en angst domineerden het leven van Chris. Ze heeft er echter voor gekozen de oorspronkelijke dagboekvorm niet te behouden en het verhaal in de derde persoon te hervertellen. Dat doet enigszins afbreuk aan de authenticiteit van het verhaal en schept een afstand tussen Chris en de lezer. Hierdoor leest het boek eerder als een verslag dan een persoonlijk relaas. Als het als getuigenis was gebracht, had het wellicht nog meer impact gehad, al laat het verhaal geen twijfel bestaan over de erbarmelijke positie van de dwangarbeiders. Het is op een degelijke manier beschreven en weet daardoor te boeien. Er is niet enkel aandacht voor de gebeurtenissen, maar ook voor de gevoelens van de dwangarbeiders en hoe ze daarmee omgaan. Het taalgebruik is vlot en duidelijk, jammer genoeg mist het de nodige literaire kwaliteit om van sterke verhalende non-fictie te kunnen spreken. Daarvoor is het te feitelijk en wordt er in de tekst te weinig gebruikgemaakt van de nodige stijlfiguren. Gelukkig voor Lenstra kan het verhaal van haar vader bogen op de nodige bijzonderheden en beschrijft ze een interessant stuk van de geschiedenis uit eerste hand, wat dit tot een intrigerend document maakt.
In het boek zijn foto’s en documenten opgenomen die de lezer helpen om zich een beeld te vormen van het leven van Chris. Ze zijn geen noodzakelijke toevoegingen, maar mooie extra’s die voor visuele ondersteuning zorgen. 764 dagen belicht een interessant perspectief op de oorlogssituatie. Het is niet alleen een verhaal dat belangrijk is om te bewaren, maar het zal waarschijnlijk ook één van de laatste verhalen van ooggetuigen zijn. Chris Lenstra vond het daarom zelf belangrijk dat hij zijn verhaal kon delen en om exact die reden is het de moeite waard om te lezen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Katy
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
