De grote eenzaamheid van een jongen in een prentenboek gevat

De vader van Boy is visser en vaak van huis. Ze wonen met wel zes katten in een houten huisje vlakbij de zee. Wanneer de kleine Boy na een storm op het strand een walvisje vindt, neemt hij hem mee naar huis om te verzorgen. Hij leest hem voor en geeft hem eten. Hij probeert zijn nieuwe vriend voor zijn vader te verbergen, maar die komt al snel achter het geheim en vindt de walvis in bad. Vader is niet boos, maar de walvis moet wel terug naar de zee en terug naar zijn familie. Samen nemen ze afscheid, al hoopt Boy stiekem zijn vriend nog eens terug te zien.  

De kleine walvis is het eerste prentenboek van de Britse illustrator Benji Davies en meteen een voltreffer. Het is een prachtig prentenboek over de eenzaamheid van een jongetje, onverwachte vriendschap en de troost van familie. De prenten zijn groot en gedetailleerd. Het hoofdpersonage is vaak slechts één van de vele elementen op de tekening. Hij is klein en sober getekend met een zwarte skimuts rond zijn hoofd. Op een gestreept truitje na heeft hij verder geen opvallende kenmerken. De manier waarop Boy wordt neergezet, bepaalt mee de sfeer van isolement waarin hij zich naar zijn gevoel bevindt. De jongen heeft zijn afwezige vader nodig en voelt zich wat verloren. Hij klampt zich vast een zijn nieuwe vriend. Loslaten is moeilijk, maar met de broodnodige steun van zijn vader gelukkig niet onmogelijk.  

Edward van de Vendel vertaalde het verhaal. Hier en daar is er helaas wat van de poëzie verloren gegaan. Of het noodzakelijk was om de naam van het jongetje aan te passen, in de originele versie heet hij Noi, is ook maar de vraag. Toch lezen de zinnen vlot en vullen ze de tekeningen op gepaste wijze aan. De tekst trekt de aandacht niet naar zich toe, maar laat eerst en vooral de tekeningen spreken en dat is een zeldzame, maar prachtige combinatie. Op vlak van kleurgebruik voeren bruin, geel, grijs en blauw de boventoon. Op een subtiele manier worden kleine kleuraccenten gelegd, maar die springen nergens uit de band. De weidse landschappen en de woeste zee maken een onvergetelijke indruk. De schutbladen van het boek maken overigens deel uit van het verhaal. Met twee eenvoudige, maar knappe illustraties geeft Davies het boek zo een proloog én een epiloog.  

Visueel is dit een erg sterk boek dat dan ook geheel terecht in 2014 de Oscar's First Book Prize kreeg, een Britse prijs voor boeken die jonge kinderen zelfstandig kunnen begrijpen. Van Davies’ hand verschenen ondertussen nog enkele andere niet-vertaalde boeken die hopelijk eveneens door de uitgeverij worden opgepikt, want zijn eersteling is alvast erg veelbelovend. Met zijn tweede boek Granddad’s Island won hij ondertussen ook de AOI World Illustration Awards 2015.  

In de toekomst staat De kleine walvis in ieder geval nog de nodige aandacht te wachten. Het werd door een Nederlandse jury van bibliothecarissen immers verkozen tot Het Prentenboek van het Jaar 2017 en zal samen met de andere boeken uit de top 10 extra in de schijnwerpers komen te staan tijdens de Nationale Voorleesdagen. Die lopen van 25 januari tot en met 4 februari 2017. De kleine walvis lijkt alvast een geheel terechte winnaar.