Offline is het echte leven

Het zit Jochem niet mee. Hij heeft het druk met computerspelletjes, updates geven op sociale media, berichten sturen naar z’n vrienden, skeeleren in het park en naar feesten en concerten gaan, tussendoor moet hij zijn cijfers op zien te halen en zorgen dat hij kan overgaan naar het volgende jaar. Dat lukt natuurlijk allemaal niet. Bovendien zien z’n ouders het drukke leven in Amsterdam niet meer zitten na de dood van z’n zus Jodi. Ze hebben nood aan rust en besluiten te verhuizen naar Schotland. Daar merkt Jochem al snel dat hij geen internetverbinding heeft en zijn oude vrienden niet meer kan bereiken.  

Geest speelt in op het drukke online leven dat jongeren tegenwoordig leiden. Foto’s, appjes en tweets zijn een belangrijk onderdeel van hun dagelijkse communicatie en het is moeilijk om dit uit hun leven weg te denken. In het boek worden er berichten gestuurd naar elkaar, terwijl de tieners gewoon naast elkaar op het schoolplein staan en Jochems vrienden zien niet hoe de jongen aangepakt wordt door iemand, doordat ze met hun gedachten bij hun mobieltje zijn. Volgens z’n ouders heeft Jochem een verslaving en in Schotland blijkt hij geen andere keus te hebben dan zich er overheen te zetten.     

Auteur Daan Remmerts de Vries heeft een vlotte schrijfstijl die goed aansluit bij de doelgroep (11+). Hij weet zich in te leven en dat te vertalen in een gemakkelijk te lezen tekst die raakt aan de leefwereld van veel lezers. Zijn taalgebruik is niet literair, maar juist erg toegankelijk, waardoor de wereld van Jochem dichtbij komt. Toch moet er worden opgepast, want het lijkt alsof Remmerts de Vries alle Nederlandse jongeren over één kam scheert en ze zo allemaal een internetverslaving toedicht. In Jochems sociale omgeving is er immers helemaal niemand die lang zonder een Wifi-verbinding kan. De auteur wil hiermee waarschijnlijk het contrast met Schotland groter maken, waar dan weer absoluut niemand iets om het online gebeuren geeft. De twee locaties zijn het compleet tegenovergestelde van elkaar en Jochem valt in het begin dan ook behoorlijk uit de toon in het dorpje waar hij terechtkomt.  

Het boek is opgedeeld in drie delen en een korte epiloog. Er is het gedeelte over Amsterdam waarin het mis lijkt te lopen met Jochem op school, de aankomst in Schotland en de ontwenning van Jochem, het bezoek van een oude vriend die Jochem een spiegel voor blijkt te houden en een paar beschouwende, afsluitende woorden van Jochem aan z’n zus. Die opdeling wijst zichzelf uit. Er is geen duidelijke afbakening in hoofdstukken, scènes worden van elkaar gescheiden met een sterretje en daarna loopt de tekst op dezelfde pagina weer verder. Dat stoort niet, doordat de fragmenten op zich vrij kort zijn en er dus voldoende rustpunten voorkomen.       

Waar Remmerts de Vries wellicht wat te snel overheen is gegaan is het talige element in het boek. Zo spelen de jongeren bijvoorbeeld op een bepaald moment ‘soccer’, maar in het Groot-Brittannië gebruiken ze football. Soccer is weggelegd voor de Amerikanen. Daarnaast had hij wellicht nog wat meer kunnen doen met de kromme Engelse vertalingen van Jochem, dat voegt wat humor toe aan het verhaal.    

Geest is al bij al een degelijk verhaal over social media gebruik en de impact ervan op jongeren. Remmerts de Vries vergroot dit gegeven uit en wil duidelijk een boodschap brengen. Waarschijnlijk komt die door de overdrijving niet bij iedereen aan. Ondanks de weinig subtiele uitwerking leest Geest prettig en kaart een gegeven aan waar de samenleving steeds meer mee te maken krijgt. De manier waarop de auteur dit doet is niet perfect, maar speelt wel op een open manier in op een belangrijke maatschappelijke tendens waar best wat meer boeken over mogen verschijnen die jongeren van hun scherm weghouden.