De geluidsabsorptie van het verleden
‘In den beginne waren er genen
die in me galmden.’
Wanneer de grootmoeder van Ellen Deckwitz overlijdt, ontdekt ze dat ze de enige is die ooit haar levensverhaal te horen heeft gekregen. In de jaren daarna gaat ze gesprekken aan met mensen die wortels hebben in Nederlands-Indië, en koesterde ze het idee om er een non-fictie boek over te schrijven. Het liep echter anders en het verborgen verleden van haar Indische oma mondde uit in Hogere natuurkunde, een bundel die overloopt van impressies, herinneringen en gedachten.
Deckwitz levert met deze publicatie een dichtbundel af die het midden lijkt te houden tussen poëzie, proza en flarden biografie. Ze speelt met de geschiedenis en de verwoestende, toch vaak onzichtbare uitwerking die een oorlogsverleden op de nabestaanden kan hebben. In dat opzicht doet het verhaal dat ze hiermee vertelt, denken aan het non-fictie boek Kinderen van het verzet van Piet Bonquet (naar de gelijknamige reeks van de Vlaamse televisiezender Canvas) over de Tweede Wereldoorlog. In Deckwitz’ woorden valt echter Jakarta te proeven en staat de invloed van de Japanse bezetting op haar grootmoeder centraal.
In twaalf delen wordt duidelijk dat heden en verleden niet rechtlijnig van elkaar te scheiden zijn. De auteur schenkt naast haar grootmoeder ook aandacht aan haar grootvader, haar moeder, haar eigen bezoek aan Indonesië en dat van talloze anderen die een bezoek aan het land brachten. Ze doet dat nu eens op een verhalende manier, dan eens in de vorm van een haiku of één enkele zin. Ze vecht met de levensverhalen waarmee ze vervlochten is en geeft ze vorm.
‘Dat noemen de meesten vrede,
geef ons een ramp
en we gedijen. …’
In haar teksten lijkt ze alles te centreren rond de gedachte dat er onder stiltes nog meer stiltes zitten, ‘als isolatielagen onder een bevroren vijver.’ Een gedachte die voortkomt uit een les natuurkunde in 1998, waarin ze hoort over een dode kamer in Minnesota, een gegeven dat ze relateert aan haar grootvader, die verhalen absorbeerde zoals de kamer geluid absorbeert. Onder haar eigen verhaal gaat dan weer dat van haar moeder en grootmoeder schuil.
Deckwitz, die naast dichter ook literatuurwetenschapper en performancekunstenaar is, laat met Hogere natuurkunde een bundel op het publiek los die geworteld is in haar eigen geschiedenis. Ze levert hiermee een persoonlijk verhaal af dat wat betreft kwaliteit de concurrentie aan kan gaan met De steen vreest mij uit 2011, waarvoor ze de C. Buddingh’-prijs ontving. De confrontatie die ze als dichteres aan durft te gaan met het verleden en hoe ze die vermengt met haar eigen indrukken en voorstellingsvermogen, zorgt in ieder geval voor een raak geheel dat weet te beroeren.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Katy
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
