De jongen, de katvis en de kip
De Nederlandse Ate is veertien en heeft in de buurt eigenlijk geen vrienden. Elke avond appt hij met Baptiste, een jongen die illegaal in Brussel verblijft. Wanneer Baptiste zijn mobieltje moet verkopen, besluit Ate naar Brussel te reizen om hem een oud exemplaar te geven. Op het station wordt hij echter opgewacht door een meisje. Ze heet Emeraude en wil Ates hulp.
Katvis van Tjibbe Veldkamp verscheen voor het eerst in 2018 en is dit jaar de titel voor Nederland Leest Junior. Jongeren krijgen dit boek cadeau van de bibliotheek met de bedoeling gesprekken op gang te brengen en mensen met elkaar te verbinden. Voor de doelgroep van het boek (10+) is er ook een lesbrief ontwikkeld die in de klas gebruikt kan worden. Zo kan de hele groep samen lezen en is er een leidraad om de inhoud te bespreken.
Het thema van Nederland Leest 2021 is 'Over de grens'. In Katvis trekt Ate letterlijk de grens over naar België en Emeraude heeft ook ver gereisd. Ze kwam helemaal van Congo naar Brussel om er een onzeker leven in de illegaliteit te leiden. Daarnaast gaat Ate zijn eigen grenzen verleggen door zijn online vriend in het echt op te zoeken, een onderneming waarbij hij behoorlijk wat moed en een dosis vindingrijkheid voor nodig zal hebben.
'Hij opende een internationale treinreisplanner. Als hij om kwart over negen vertrok vanaf het hoofdstation van Groningen kwam hij om tien over één aan op Brussel-Centraal. Hij appte, terwijl hij nog steeds voorzichtig door zijn kamer ijsbeerde.'
Veldkamp schreef een verhaal dat begint met een gevalletje van catfishing, een actueel probleem waar veel jongeren mee geconfronteerd worden. Ate denkt een vriend gevonden te hebben, maar Baptiste is niet wie Ate dacht dat hij was. Het gaat echter over meer dan alleen oplichting. Ate is eenzaam en Baptiste is zijn enige vriend. Doorheen de plot wordt hij geconfronteerd met zijn bedrog en met zijn twijfels daarover, maar leert hij ook contact te leggen met anderen. Emeraude speelt daarin een grote rol. De motieven van het meisje zijn onduidelijk, al heeft ze zeker een doel. Ate en Emeraude vormen een onwaarschijnlijk duo: ze gaan ongemakkelijk met elkaar om, toch leren ze elkaar te waarderen.
De personages zijn mooi vormgegeven. Met slechts enkele rake beschrijven weet de auteur een beeld te schetsen van zowel Ate als Emeraude. Het meisje gebruikt overigens een aantal typisch Vlaamse woorden, wat voor contrast zorgt in het taalgebruik en het authenticiteit verleent. Veldkamp heeft niet veel franjes nodig om te boeien en dat is te merken in de dialogen. Ze zijn kort, spitsvondig en zetten dingen in beweging. Er is vrijwel altijd iets gaande, de plot valt nergens stil. Het streepje humor in de plot is afkomstig van een onwaarschijnlijke reisgenote in de vorm van een kip in een sporttas. Het is niet helemaal geloofwaardig en een echte uitleg is er vreemd genoeg niet voor de aanwezigheid van de kip. Dit zijn wel heerlijke stukjes om te lezen. Gedurende de hoofdstukken wordt de spanning opgedreven wanneer Ate verkeerde beslissingen neemt.
Wat minder goed uitgewerkt is de setting. Ate reist naar Brussel. Het beeld is echter nogal zwart-wit. Het verhaal speelt zich gedeeltelijk af in diverse treinstations en in een achterbuurt. De Belgische hoofdstad lijkt vooral een grimmige plaats om te verblijven en de tegenstelling die ontstaat met Ates Groningen voelt daardoor groot aan. Emeraude zou bovendien geen andere keuze te hebben dan naar Nederland te gaan en niet naar school kunnen in België. Er zit weinig nuance in dit aspect van het verhaal. Dat is uiteraard ten behoeve van de plot, maar tegelijkertijd een gemiste kans.
'Hij nam een andere uitgang dan Emeraude had genomen, maar ook hier lagen meteen buiten het station stukken karton met smerige kleren, oude troep en hoopjes mensen. Terwijl ze langsliepen riep Baptiste lachend iets naar een zwerver op één vuile blote voet en met één fel witte sportschoen aan.'
Katvis is naast een waarschuwing voor gevaren online, vooral een boek over eenzaamheid en kansen grijpen. In een beperkt aantal bladzijden komt niet alleen de reis van Ate tot leven, maar wordt eveneens de aandacht gericht op het isolement van beide hoofdpersonages. Hoewel het niet altijd even diepgaand is, daar is door de snelheid van het verhaal gewoonweg geen tijd voor, is het wel treffend en biedt het meer dan genoeg stof tot nadenken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Katy
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
