Universele angsten van de vrouw
Blauw water begint met een huiselijk tafereel. De alleenstaande moeder Lisa hangt in de achtertuin van haar huis aan de dijk bij het dorpje Appeltern keurig de was aan de lijn.
Maar plotseling wordt de rust verstoord. Een ongure man dringt haar huis binnen en gijzelt Lisa en haar vijfjarige dochtertje Anouk. Via nieuwsflarden op de televisie en de radio, verneemt Lisa dat de man een ontsnapte tbs-er is die niet terugschrikt voor geweld en moord.
Om het vertrouwen van de psychotische man te winnen vertelt Lisa de man steeds meer over haar verleden. Parallel aan de gijzeling loopt het verhaal van de veertigjarige journaliste Senta die verdwaalt en die bij het huis van Lisa om de weg wil vragen. Als zij door het raam gluurt en de ontsnapte tbs-er ziet, wil zij snel hulp gaan halen. Ze slipt met haar auto van de dijk en rijdt het water in. Zij wordt gered, maar ligt gedurende lange tijd in coma in het ziekenhuis. Wordt zij ooit wakker, de enige die Lisa en Anouk kan redden?
Blauw water is een zeer persoonlijk boek van Simone van der Vlugt. Niet alleen beschrijft ze heel gedetailleerd haar eigen angst, het met de auto te water raken, maar tevens beschrijft ze een aantal universele vrouwenangsten: gegijzeld worden, verkracht worden, je kind gemolesteerd zien worden. Vanuit het oergevoel van de vrouw, en moeder, geeft ze op sober emotionele wijze vorm aan die angsten. Invoelend en dramatisch, zonder daarbij te overdrijven of in gezwollen taal de emoties te chargeren.
De verhaallijnen van Blauw water zijn eenvoudig van opzet: er is een gijzeling door een ontsnapte tbs-er en er is iemand die redding zou kunnen bieden, maar die helaas in coma ligt. Daar ligt niet de kracht van het boek. Het steunt niet op complexe verhaallijnen met tal van intriges en verrassende plotwendingen. De kracht zit in de psychologische beschrijving van het gijzelingsdrama, in het omgaan met een onverwachte crisis die ons allemaal zou kunnen overkomen, in de alledaagsheid. Bovendien zit de kracht van het boek in de nuances. Zo is de titel van het boek Blauw water omdat de journaliste Senta, die met haar auto het water inrijdt, bijna verdrinkt. Ze wil wanhopig graag naar de oppervlakte, daar waar het water blauw is en niet pikzwart zoals de diepte onder haar. Het blauwe water staat symbool voor hoop en leven. Het aardige is dat de redding van Senta, dus de worsteling naar het blauwe water, ook de enige kans op hoop en levenis voor Lisa en Anouk. Senta is de enige die weet wat er gaande is en hulp zou kunnen bieden.
Een ander sterk punt van het boek is de huiselijkheid versus het dreigende geweld. Aan de ene kant beschrijft Van der Vlugt minutieus de allerkleinste beslommeringen, alledaags en onbeduidend, terwijl het geweld van de onberekenbare tbs-er, die zijn gezin heeft vermoord, elk ogenblik kan losbarsten. De huiselijkheid wordt gebruikt als contrast, als bezwering van de angst voor geweld, zoals Van het Reve in De Avonden de gedetailleerde beschrijvingen van het alledaagse gebruikte om de verveling te beschrijven en te bezweren.
In Blauw water krijgen de personages kleur en diepte door hun verleden. Lisa probeert een menselijke kant bij de gijzelnemer op te wekken door hem te vertellen over haar jeugd en haar scheiding. Dat zij met deze vorm van intimiteit een onverwachte aantrekkingskracht bewerkstelligt, komt haar duur te staan. Maar Van der Vlugt geeft hierdoor wel op gevoelige wijze het dilemma weer van een vrouw die moet kiezen tussen haar eigen veiligheid of die van haar kind.
Blauw water is een prachtig en stemmig geschreven boek, waarbij de psychologie van gijzelnemer en gijzelaar in alle beklemmende aspecten beschreven wordt. Ingehouden van toonzetting, heftig van onderhuidse spanning. Een nachtmerrie die inzichtelijk wordt gemaakt.
Wie zo knap de universele angsten van de vrouw weet te beschrijven, verdient terecht een plaats aan de top. She did it before and she does it again. Hulde.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kees de Bree
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
