Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Hap

Kees de Bree 15 mei 2014 Auteur
snap, slik, weg,Geheel volgens Amerikaans voorbeeld begint in Nederland de filosofie te ontstaan dat wat goed verkoopt, ook goed is. Kenmerkend voor dat gedachtegoed is de verering voor de politieromannetjes van Baantjer. Hij is Neerlands best verkopende fictie-auteur en derhalve bewierookt als Hollands Instituut en fenomeen. Nu heb ik niets tegen fenomenen. Het fenomeen Bouquette-reeks schenkt jaarlijks miljoenen vrouwen rode konen van romantiek, het fenomeen McDonalds verschaft miljoenen mensen minutenlang eetplezier. Mensen weten van tevoren exact wat ze krijgen. Alle verrassing is uitgesloten, alles is voorgebakken. De Cock is dan ook de Big Mac onder de politieromans: een tussendoortje, hap, snap, slik, weg. Lekker en niet moeilijk. Met kwaliteit heeft dat echter niets van doen.
Het gelijk van die stelling wordt opnieuw bewezen door de allernieuwste Baantjer “ De Cock en de dood van een kunstenaar”. Rechercheur De Cock wordt door zijn vriend, de kunstschilder Peter Karstens, bij hem thuis uitgenodigd. Karstens voelt zich bedreigd al wil hij over de aard van de dreiging geen mededeling doen. Zijn mooie vriendin Maria van Overloon woont voor de veiligheid ergens anders en Karstens heeft zich een grote waakhond aangeschaft. Kort daarna wordt Karstens vermoord aangetroffen op de Noordermarkt. Ook zijn hond is met enkele schoten om het leven gebracht. De moorden lijken gepleegd te zijn door een onbeduidend boefje uit de onderwereld. Maar wie is de opdrachtgever? Een (of meer) van de malafide medewerkers van veilinghuis Brilliance of Art, waar Karstens altijd zaken mee deed? En hoe past de rol van de rancuneuze nietsontziende Maria in het geheel? Na nog drie moorden en een inzinking ontrafelt De Cock zoals gewoonlijk hoogst persoonlijk de moorden.
Met enige goede wil kan je Baantjer een formule-schrijver noemen. Vanuit een andere optiek kan je hem gewoon een luie schrijver noemen. De opbouw van elk boekje is steevast hetzelfde: moord, bezoek aan plaats delict, mensen die zich aan het bureau vervoegen en anderen verdacht maken, op bezoek bij verdachten, nog een aantal moorden, cognacje bij Smalle Lowietje, conflict met de commissaris, zere benen, valstrik, de ontmaskering en de uitleg bij De Cock thuis. Maar niet alleen de verhaalopbouw blijft onveranderd.
Met gereformeerde zuinigheid schrijft Baantjer elk boekje weer hele stukken tekst van zichzelf over, met als motivatie dat mensen herkenbaarheid willen. Er wordt zelfs geen poging ondernomen om lichte variaties aan te brengen. Die luiheid, of gebrek aan fantasie, is in De Cock en de dood van een kunstenaar zelfs nog nadrukkelijker aanwezig. Een groot deel van de plot is klakkeloos overgenomen uit het boekje De Cock en de dwaze maagden. Verder sluipt er steeds meer nonchalance in de boekjes. Terwijl de verhalen zich in het verleden afspelen (o.a. gezien de omschrijving van de kleding), gebiedt De Cock een DNA-onderzoek. Een anachronisme, als een cowboy met een digitaal horloge in een oude western. DNA-onderzoek speelt pas sinds zo’n tien jaar een rol bij het politieonderzoek. En dan de karakters: De Cock is eigenlijk de enige die in de loop der jaren enigszins uitgediept is. Hij is de eenzame wolf: oud, moe, cynisch, zonder enig vertrouwen in het systeem waarin hij werkzaam is, maar wel prettig menslievend. Hij is de held die in zijn eentje alles oplost.
Naast hem opereert Vledder, die net als alle andere karakters zo plat is als een dubbeltje. Hij is de eeuwige bijfiguur, de opvliegende Katrien in de poppenkast van Jan Klaasen. Voor een goede politieroman is een dergelijke voorspelbaarheid en gebrek aan originaliteit, op alle fronten, absoluut dodelijk.
De boekjes van Baantjer zijn sleets. Ze hebben niets meer van de frisheid en experimenteerdrift van de eerste delen. Hun populariteit wordt overeind gehouden door de tv-serie die de verkoopt opstuwt.

Waarom de Baantjers ooit zo populair zijn geworden is overigens niet moeilijk te bedenken. In de jaren zestig was nauwelijks concurrentie. Verder waren de boekjes van Baantjer in al hun braafheid voor een groot publiek pikant, omdat ze zich afspeelden in de warme buurt van Amsterdam. Een gebied dat tot de verbeelding sprak. Baantjer, als ex-rechercheur van Bureau Warmoestraat, wist waar hij het over had. En, heel belangrijk, hij was een gewone jongen uit het volk. Daar houden wij Nederlanders van: Frans Bauer, Andre Hazes, Appie Baantjer. Gewone jongens. Bij gebrek aan beter, zullen we ons aan die gedachte moeten warmen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kees de Bree

Gesponsord

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!