Verloren strijd tegen het ouder worden

In het nawoord van haar debuutthriller De stagiair beschrijft de Engelse journaliste Helen Monks Tahar haar worsteling met het ouder worden. Toen zij twintig was, moest ze zich met frisse tegenzin laten welgevallen dat ze tijdens het joggen werd nagefloten en nageroepen door mannen. Ze voelde het als een verwerpelijke belemmering van haar vrijheid. Maar op een dag, toen zij de veertig naderde, merkte zij dat de nafluiters waren stilgevallen. Het leek alsof haar lichaam niet meer werd opgemerkt. Op een verwarrende en tegenstrijdige manier tastte het haar gevoel van eigenwaarde aan.

Deze ontboezeming over het verliezen van jeugdige aantrekkingskracht en vitaliteit en de daaruit voortvloeiende jaloezie op de jongere generatie vormt de kern voor het boek De stagiair. Hoofdpersoon is de 41-jarige Katherine, al 20 jaar lang hoofdredacteur van het zakenblad Leadership. Na een periode van 15 maanden thuis te hebben gezeten met een depressie keert zij terug naar kantoor. Onderweg, in een gedeelde taxi, ontmoet zij de jeugdige en beeldschone Lily die haar toekomstige stagiair blijkt te zijn. Lily blijkt tevens het nichtje van de nieuwe eigenaresse van het tijdschrift, Emma Groen.

Vanaf de eerste ontmoeting ontspint zich al een heftige strijd tussen de generaties. Katherine heeft een bloedhekel aan verwende millennials die alles op een presenteerblaadje krijgen aangeboden en Lily heeft geen enkele boodschap aan verouderde opvattingen die elke vooruitgang tegenhouden. Terwijl Katherine zich wanhopig vastklampt aan haar verworven status, stuift Lily als een wervelwind van promotie naar promotie.

De tegenstellingen tussen de twee vrouwen zijn groot. Katherine heeft een open relatie met Iain. Ze is bewust kinderloos en heeft een doodlopende carrière. Ze heeft ooit een geflopte film gemaakt en zit nu vast aan het slecht lopende tijdschrift. Lilly daarentegen bruist van levenslust, heeft een goed inzicht in wat de jeugd wil en is een kei in online activiteiten en social media. Reden waarom hoofdredactrice Emma Groen aan Lily vraagt of ze Katherine wil leren schrijven voor een jongere generatie. De wereld op zijn kop.

Door deze tegenstelling tussen de vrouwen wordt een constante sfeer van ongemak, afgunst, wantrouwen, haat en jaloezie opgewekt. Die wordt nog versterkt als blijkt dat de manipulatieve Lily zich tot doel heeft gesteld om Katherine te vernietigen. Niet te snel, want ze wil haar zien lijden. Om een en ander te bewerkstelligen heeft ze een appartement gehuurd met uitzicht op de woning van Katherine zodat ze haar continue kan gadeslaan. De grote vraag is natuurlijk waarom Lily dit doet. Waarom wil ze Katherine vernietigen?

Dit spanningsverhogend element is in het verhaal echter ondergeschikt aan de eindeloze zelfanalyses van de middelbare Katherine, die haar schoonheid en zelfvertrouwen steeds meer ziet verdampen. Voeg daar aan toe dat er weinig actie is, dat vrijwel alles zich afspeelt in de hoofden en in de gevoelslevens van de dames en dat de verhaallijnen soms onlogisch en onrealistisch zijn, en het wordt duidelijk dat De stagiair meer een psychologische roman is dan een thriller.

Het gegeven van De stagiair, vertaald door Marion Drolsbach, is origineel. En ook het beklemmende element van een vreemde die iemands leven binnenkomt en die om onduidelijke redenen over lijken gaat – in de trant van Ripley van Patrica Highsmith – past goed bij het centrale thema. Maar Monks Takhar mist nog het vermogen om een thriller te schrijven waarin de balans tussen verhaal, psychologie en spanning in een juiste dosering worden opgediend. Dat het slot van het boek een aantal onverwachte wendingen laat zien is leuk, maar te laat. Het is alsof voorgerecht, hoofdgerecht en dessert tegelijk worden geserveerd. Monks Takhar kan zonder twijfel goed schrijven, maar een goede timing is haar achilleshiel.