Virtuoze compositie

Sommige mensen zijn met de pen in de hand geboren. Alex van Galen behoort tot die bevoorrechte categorie. Vanaf het moment dat hij besloot tv-comedy te gaan schrijven, werd er om zijn pennenvruchten gevochten. Maar Alex wilde meer. Het spannende verhaal trok. Zijn eerste poging in die richting, De opvolger, werd enthousiast ontvangen. Zijn nieuwste boek Duivelssonate zal zonder twijfel nog enthousiaster ontvangen worden. Het boek is van grote kwaliteit, zonder meer Gouden Strop-waardig.
Wat meteen, in de eerste hoofdstukken, al opvalt, is de intuïtieve, emotionele wijze waarop Alex van Galen zijn verhaal heeft vormgegeven. Schitterende beelden die als een film voorbijrollen en die heden en verleden in Parijs en Amsterdam op een haast onmerkbare, soepele, wijze met elkaar verbinden. Het zijn beelden die het emotionele verhaal vertellen van de tragische liefde tussen de excentrieke concertpianist Notovich en de mooie Senna, ongrijpbaar en raadselachtig, hunkerend naar een vriendschap die alle andere, tot pijn en afscheid gedoemde, relatievormen met mannen verre overstijgt.
Als het verhaal begint, geeft de virtuoze, pianist Notovich een concert. Het publiek ziet tot haar ontzetting dat de maestro met bloed besmeurd is. Als blijkt dat zijn vriendin Senna spoorloos verdwenen is, wordt Notovich ingerekend. De politie vermoedt dat Notovich zijn vriendin vermoord heeft. Bewijs is er echter niet, want er wordt geen lichaam aangetroffen. Notovich die als een bezeten kunstenaar, alleen maar leeft voor zijn muziek, heeft regelmatig black-outs. Hij kan zich ook niets van een eventuele moord herinneren. Hij kan het zich ook niet voorstellen. Daarvoor houdt hij te veel van Senna.
Door middel van flash backs, die geen seconde overkomen als flash backs, omdat Van Galen de emoties van het heden laat overvloeien in het verleden, komen we te weten hoe Senna het leven van Notovich is binnengerold. Zij op een Parijs’ bankje zittend de verzen van Byron lezend, terwijl ze de flarden muziek van de oefenende Notovich, door het open raam opvangt. Na een eerste ontmoeting wil Notovich nog maar een ding: opnieuw praten en lachen met de mooie Senna voor wie hij een obsessionele liefde opvat. Senna die hun relatie uitsluitend platonisch wil houden omdat ze de vriendschap niet stuk wil maken, inspireert de manisch depressieve Notovich om boven zichzelf uit te stijgen. Van Galen geeft een prachtig en ontroerend beeld van de relatie tussen mensen die elkaar nodig hebben en inspireren, maar die ook hun eigen vrijheid nodig hebben om tot volle wasdom te komen. Senna verdwijnt regelmatig uit het leven van Notovich die daardoor doodongelukkig wordt. Senna overtuigt hem van het feit dat alle grote kunstenaars hun belangrijkste werk hebben gecreëerd tijdens diep ongelukkige periodes.
Na de verdwijning van Senna vlucht Notovich naar zijn zuster Linda in Amsterdam. Zij helpt hem aan woonruimte, een psychiater en een baantje als privédocent aan het conservatorium.
Als Notovich op een dag een vrouw ziet lopen in wie hij Senna meent te herkennen, staat zijn wereld op zijn kop. Hij komt te weten dat zij de vriendin is van de geheimzinnige pianist Valdin, die Notovich uitdaagt tot een pianoduel.
Valdin beweert zijn meesterschap te danken te hebben aan de Duivelssonate een mythische sonate die de duivel tijdens een droom aan Franz Liszt zoi hebben voorgespeeld. Notovich heeft geen zin, maar Valdin chanteert hem door te zeggen dat hij nieuwe bewijzen heeft over de dood van Senna. Omdat zijn liefde voor Senna hem bijna tot waanzin drijft, en hij wil weten wat er in Parijs gebeurd is, neemt Notovich de uitdaging aan. Op en buiten het podium ontspint zich een vurige strijd tussen de beide pianisten, die duidelijk maakt dat het om meer gaat dan alleen de muzikale eer
Duivelssonate is een boek dat op golven van emotie meedeint. Een verhaal vol liefdesverdriet, zwarte gaten in de geest, onbeantwoord verlangen en rivaliteit. Alle peilloze dieptes passeren de revue. Veel van de emoties zijn zo universeel dat ze de lezer bijna tastbaar pijn doen. Hoop en wanhoop hand in hand en dat in een beeldschoon verwoorde muzikale bedding.
Van Galen heeft zelf piano gestudeerd en is een dolle liefhebber van klassieke muziek. Zijn beschrijving van de worsteling om bepaalde stukken onder de knie te krijgen en de door veel begrip en oefening behaalde resultaten getuigen van veel ervaring.
De spanning die het boek met zich draagt, zit in de vraag of Notovich zijn vriendin al dan niet vermoord heeft, in de vraag wat de Franse pianist Valdin precies weet en of hij er iets mee te maken heeft, in de vraag hoe Notovich verder moet met zijn leven als Senna inderdaad dood blijt te zijn want een leven zonder Senna lijkt ondenknaar voor de met zielenpijn worstelende pianist. En zo zijn er nog wat vragen die de spanning constant hoog houden. Maar Duivelsonate is meer dan een boek vol spanningverhogende vragen. Het is een liefdesverhaal zonder weerga, waarbij de lezer tegen beter weten in hoopt dat alles goed zal aflopen.
Duivelssonate is met vaart en veel gevoel geschreven. Een van die zeldzame boeken die je over 20 jaar nog kunt reproduceren, in ieder geval het gevoel dat het boek uitstraalt, zoals het gevoel ooit eeuwigheidswaarde meegaf aan boeken en films als Bonjour Tristesse van Francoise Sagan, Le Mepris van Godard, Scenes uit een huwelijk van Bergman en Last tango in Paris van Bertolucci.
Duivelssonate hoort in dat rijtje thuis. Verwarring, verlangen, eenzaamheid, obsessie, rivaliteit, muziek als troost en als kwelgeest, dat is Duivelssonate. Een boek dat de Gouden Strop waardig is.