Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Jaren zeventig revisited

Kees de Bree 23 september 2008 Auteur
George Pelecanos woont en werkt in Washington DC. Uitgaande van het feit dat hij geen omgeving zo goed kan beschrijven als de omgeving die hij kent als zijn broekzak, laat hij al zijn thrillers in zijn geboortestad afspelen. Niet voor niets wordt hij de kroniekschrijver van Washington genoemd. Ook zijn nieuwste boek Geen weg terug speelt dan ook in zijn favoriete stad.
In Geen weg terug hanteert Pelecanos zijn favoriete romanstructuur. Eerst beschrijft hij een (gewelddadige) gebeurtenis uit het verleden en vervolgens neemt hij een forse sprong in de tijd en laat de hoofdrolspelers van toen opnieuw opdraven. Ouder, niet altijd wijzer, en een geheim of wraakgevoel meezeulend dat het verleden opnieuw leven inblaast. De plaats van handeling in Geen weg terug is eveneens het favoriete werkterrein van Pelecanos: een straatarme buurt waar de zwarte bevolking met veel moeite het hoofd boven water probeert te houden. Voor de jongeren is er nauwelijks toekomstperspectief en verveling en drugs vormen dan ook de hoofdmoot van hun uitzichtloze bestaan.
Het verhaal speelt zich af aan het begin van de jaren zeventig. Drie blanke jongens uit een arbeidersmilieu hebben zwaar gedronken en geblowd als zij met een geleende auto de zwarte wijk Heathrow Heights inrijden en daar racistische opmerkingen uit het raam schreeuwen. Als blijkt dat zij een doodlopende weg zijn ingereden, volgt een harde confrontatie met enkele jeugdige vechtersbazen die de gevangenis al meerdere keren van binnen hebben gezien. Eén van de blanke jongens vlucht, maar een ander wordt zodanig mishandeld dat hij zijn leven lang mismaakt is. Vijfendertig jaar later ontmoeten enkele blanke mannen van toen hun donkere mishandelaren van toen. Vrijwel allen hebben inmiddels een deugdzaam bestaan opgebouwd. Er is één uitzondering: Charles Baker, pas uit de gevangenis ontslagen en nog vol wrok over de gebeurtenissen van destijds. Een niets en niemand ontziend roofdier op oorlogspad. Niemand is veilig.
Pelecanos is een begenadigd schrijver. De manier waarop hij zijn jeugdige hoofdrolspelers neerzet, met hun jongensachtige bravoure, hun hang naar merkkleding, hun muzikale voorkeuren en hun gebruik van drugs om erbij te horen is onwaarachtig goed. Hij weet de sfeer van de arbeidersbuurten te treffen alsof hij er jarenlang met een camera doorheen is gelopen om een documentaire te maken. Bovendien weet hij op de manier van Francis Ford Coppola (The Godfather) de moeilijke relaties tussen vaders en hun zonen weer te geven. De tijdsprong in het verhaal komt hem daarbij goed van pas, omdat de zonen van toen de vaders van nu zijn. Ofwel de zorgeloosheid en roekeloosheid van toen is omgeslagen in de bezorgdheid en verantwoordelijkheid van nu.
Helaas is de kwaliteit van een boek net als de waarde van een aandeel: Resultaten behaald in het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. En dat geldt in hoge mate voor Geen weg terug. Het tijdsbeeld en het sfeerbeeld zijn onovertroffen, maar Pelecanos heeft dit keer grote moeite met de spanningsboog van het verhaal. Bijna 125 pagina’s lang verdrinkt hij in karakterbeschrijvingen, details en familie-, en leefomstandigheden. De ene na de andere jongen wordt uitvoerig belicht. Namen van t-shirts, schoenen, auto’s en speakerboxen vliegen om je oren, maar het is weinig effectief omdat ze nergens toe leiden. Ontdaan van alle franje, houd je een realistische, maar toch clichématige, beschrijving over van de tegenstellingen tussen blank en zwart. Na het bloedige gevecht tussen de blanke en de zwarte jongens in het begin van het boek, gebeurt en niets dat de spanning vasthoudt of groter maakt. Verder zijn de dialogen van de straatjeugd, typisch de dialogen zoals een oudere schrijver denkt dat de straatjeugd ze bezigt. En tot slot is het weinig geloofwaardig dat één van de zwarte jongens 35 jaar lang een dusdanige wrok blijft koesteren dat hij opnieuw in actie komt.
Over Pelecanos’ vorige boek, Tuinier van de nacht, schreef ik ooit: “Pelecanos verdient een ster op de boulevard van literaire grootmeesters.” Een grootmeester is Pelecanos nog steeds en literair gezien kan ook Geen weg terug met de beste boeken wedijveren. Maar wat thrillerniveau betreft, laat Pelecanos het dit keer afweten. De spanning is niet goed gedoseerd, zijn feilloze ritme hapert. Gelukkig is een gouden stelregel dat grootmeesters altijd ijzersterk terugkomen. Daar is het wachten op. Met vertrouwen.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kees de Bree

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.