Invoelend, meeslepend en stilistisch gaaf

Een flink aantal Noorse misdaadauteurs verklaarde vorig jaar in interviews dat ze ooit de moordpartij van Anders Breivik, die op een eiland 69 jongeren doodschoot, als onderwerp in een thriller zouden gaan gebruiken. Alleen nu nog niet. De zaak lag nog te gevoelig. Het Nederlandse schrijversechtpaar Marianne en Theo Hoogstraaten besloot echter dat de tijd nu wel rijp is en schreef de thriller Kinderspel waarin ze zich laten inspireren door het gedachtegoed van de doorgedraaide antimoslimactivist Breivik.

Hoofdpersoon in Kinderspel is tandarts Sylvia Wiebenga, gescheiden, alleenstaand, moeder van de vijfjarige Charlene. Hoewel haar verstand haar anders adviseert, knoopt ze toch een relatie aan met de even mysterieuze als opdringerige patiënt Reinier Overgauw. De man weet de kleine Charlene volledig in te palmen en haalt haar zelfs ongevraagd van de kinderopvang.

In een afzonderlijke verhaallijn maken we kennis met ene Nick Siebolt, die patiënt is bij psychotherapeut Reinier Overgauw. Siebolt is een fanatiek aanhanger van het gedachtegoed van Breivik. Hij wil iets doen aan de sluipende islamisering van Europa.

Intussen groeit bij Sylvia het onbehagen over haar onduidelijke relatie met Overgauw. Een gevoel dat omslaat in wanhoop als haar dochtertje Charlene op een dag wordt ontvoerd. De eisen van de gijzelnemer zijn die van iemand met een islamfobie. Maar wie is hij? Reinier is telefonisch niet meer bereikbaar. Wat is zijn rol? De politie tast in het duister en probeert Sylvia op onhandige en weinig effectieve wijze bij te staan.

In aparte hoofdstukken worden de verrichtingen van een moordenaar gevolgd, die een bom op Schiphol laat ontploffen, een bom in de Coentunnel gooit en die rijdend op een motor automobilisten doodschiet. Hij wil het land ontwrichten in een poging zijn extreme gedachtegoed te verspreiden. Wie is hij??? Marianne en Theo Hoogstraaten overladen de lezer met vragen, onzekerheden en twijfels en geven slechts mondjesmaat de antwoorden. Terwijl zij de lezer meesleuren in de emotionele achtbaan van Sylvia, hekelen zij op geraffineerde wijze de gedachtekronkels van antimoslimactivisten met hun verwrongen kijk op de werkelijkheid. Maar ook de dubieuze rol van de media en de tekortschietende overheid inzake terrorisme, worden scherpzinnig gefileerd.

Hoewel de Hoogstraatens hebben gekozen voor een gevoelig en complex onderwerp, proberen zij het de lezer zo gemakkelijk mogelijk te maken door een strakke structuur, korte hoofdstukken, helder taalgebruik en scherp afgetekende personages. Een minpunt is echter dat zij in hun poging om duidelijk te zijn, te veel hints geven die het verhaal enigszins voorspelbaar maken. Als Nick Siebolt bijvoorbeeld op pagina 70 tegen zijn therapeut Reinier Overgauw zegt dat "Reinier bepaalt wat hij met die vrouw wil laten doen" en Overgauw op zijn beurt tegen Siebolt zegt dat "ze via hem in beeld is gekomen", wordt veel duidelijk zonder dat we overigens de nuances kennen. Het genereert wel het poppenkastgevoel van Jan Klaassen: zodra Sylvia weer in beeld komt, krijgt de lezer de neiging "pas op Sylvia, achter je!" te roepen.

Toch weten de schrijvers de spanning knap op te voeren. Een spanning die gelijk opgaat met de veranderende gemoedsgesteldheid van Sylvia. Haar lichte wantrouwen gaat over in een vaag onbehagen, dat overgaat in ongerustheid en tot slot in verbijstering, machteloosheid en wanhoop. Kinderspel is aan de ene kant een grimmige, actuele, maatschappelijk bevlogen thriller die in een simpele vorm extreem gedachtegoed inzichtelijk maakt en veroordeelt. Aan de andere kant is het een psychologische thriller die de grootste nachtmerrie van elke moeder beschrijft. Invoelend, meeslepend en stilistisch gaaf. Een echte Hoogstraaten.