Over leven in het onderwijs
Als kind van een vader die in de jaren zestig van de vorige eeuw meester was op een Lagere Technische School, kan ik me de anekdote nog goed herinneren. Tijdens een ouderavond kreeg mijn vader van een meelevende ouder het advies om diens zoon, als hij vervelend was, een flinke draai om zijn oren te geven. 'Dat was de enige taal die hij begreep.' Meerdere ouders waren het roerend met hem eens. Meester had hun volledige goedkeuring. Meester wist ’t het beste. Hij was de autoriteit.
Aan dat verhaal moest ik denken toen ik het nieuwste boekje van Mark van der Werf las met de veelzeggende titel: Meester Mark vraagt door. Over leven in het onderwijs. Er blijkt in vijftig jaar veel veranderd te zijn. Het is niet meester die alles weet en die een corrigerende tik mag uitdelen, maar het is meester zelf die klappen kan krijgen of voor het gerecht gedaagd wordt als hij het genie van het kind niet op juiste waarde schat. Een lage Citoscore? Dat ligt niet aan het kind, maar aan de toets, de meester of de school. Men eist onmiddellijk ophoging. Ouders zijn niet alleen mondiger geworden, maar ook veel agressiever. Buiten zinnen van boosheid waren veel ouders toen bleek dat hun kind uit de achtstegroep niet op haar/zijn voorkeursschool terecht was gekomen. Er is weinig vertrouwen in de scholen en leerkrachten. Mark van der Werf vindt dat er tegenwoordig erg op het vak wordt neergekeken. 'Ouders denken vaak dat ze zelf ook verstand hebben van lesgeven, omdat ze kinderen hebben. Al die kinderen zijn prinsjes en prinsesjes. Als ze een beetje kunnen tekenen is het een kleine Picasso. De ouders willen dat de juf of meester daar helemaal in meegaat.'
Meester Mark vraagt door is het logische vervolg op Meester Mark draait door dat in 2014 hét onderwijsboek was. In dat boek beschreef Mark van Werf dat hij op zijn 35e zijn baan als journalist inwisselde voor een baan als meester op een basisschool. Met veel zelfspot beschreef de onervaren meester zijn taken: veters strikken, pleisters plakken, leren rekenen en schrijven, orde bewaren, met leerlingen omgaan die een speciale behandeling nodig hebben, eindeloos vergaderen en wekelijks stapels papieren invullen. Een puur persoonlijk verslag van twee jaar lesgeven die resulteerden in een overhaast vertrek uit het onderwijs.
In zijn nieuwste boek Meester Mark vraagt door is het niet de meester die aan het woord is, maar de journalist Mark van der Werf die het hele land doorreisde om met tientallen leerkrachten van basis en middelbare scholen te praten. Hij verzamelde hun ervaringen, problemen en oplossingen. Na analyse van alle verhalen bleek dat veel van de goedwillende onderwijzers toch vooral bezig waren hun hoofd boven water te houden. Grote pijnpunten bleken (nog steeds): te grote klassen, te grote werkdruk, enorme hoeveelheid nakijkwerk, het uit de hand gelopen aantal vergaderingen, de inspectiestress, de aan idioterie grenzende digitale administratie (groepsplannen, toets analyses, documentatie oudergesprekken). 'Elke scheet van een leerling moet in drievoud genotuleerd worden. Het is zo arbeidsintensief geworden dat lesgeven er tussendoor gebeurt', aldus een oververmoeide leerkracht.
Ook de omgang met ouders wordt steeds meer gezien als een onaangename verplichting. Ouders weten het altijd beter. Ze zijn vaak onredelijk en onbeschoft, betwisten het oordeel van de meester en willen dat hij/zij te allen tijde klaar staat voor een gesprek. Nee, is geen optie.
Het merendeel van Meester Mark vraagt door bestaat uit problemen, maar er worden ook oplossingen aangedragen. Zoals door Peter van ’t Hof, directeur van de Hilversumse Godelindeschool die themadagen, projectweken en speciale lespakketten vrijwel volledig heeft geschrapt omdat leerkrachten het al druk genoeg hebben: 'Schrap commissies en zet het mes in extra activiteiten', is zijn devies dat menig leerkracht zal toejuichen.
Meester Mark vraagt door is een vlot, soms humoristisch, geschreven informatief boek dat duidelijk inzicht geeft in de problematiek van het huidige onderwijs. Herkenbaar voor mensen die in het onderwijs werkzaam zijn, leerzaam voor ouders van schoolgaande kinderen. Net als het vorige boek een bestseller die tot nadenken stemt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kees de Bree
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
