Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Tussen waan en werkelijkheid

Kees de Bree 14 oktober 2008 Auteur
Iedereen die ooit een relatie op de klippen zag lopen of een dierbaar familielid verloor, kent het gevoel. Het gevoel van gemis, maar ook het gevoel dat je in volstrekte vreemden de houding, gebaren en trekken herkent van diegene die je bent verloren. Soms tot gek wordens toe. Exact dat gegeven, die breekbare emotionele toestand, wordt op kunstige wijze vorm gegeven in de psychologische thriller Schimmenspel van Matthias Rozemond.
Het verhaal draait om rederszoon Norbert Camperman die in 1961 samen met zijn broer Eugene en diens dochtertje in Schotland een fataal auto-ongeluk krijgt. Eugene en zijn dochtertje zijn op slag dood. Norbert overleeft het ongeluk, maar raakt in coma. Nadat hij weer enigszins hersteld is, ziet hij regelmatig zijn broer Eugene voor zijn geestesoog verschijnen. Therapeut Koen probeert hem te helpen bij het verdrijven van zijn waandenkbeelden. Twee jaar later ontvangt Norbert een brief van zijn broer Eugene uit Edinburgh. Realiteit? Een grap? Een poging om Norbert gek te maken? Norbert en zijn vrouw Claire trekken naar Schotland in een poging om met het verleden in het reine te komen. Maar opnieuw ziet Norbert zijn broer op diverse plaatsen. Is hij dan echt gek geworden. Tot overmaat van ramp wordt een jonge kamerbediende vermoord aangetroffen in het hotel waar Norbert logeert. Hij wordt gezien als de hoofdverdachte en verdwijnt in de cel. Meer dan veertig jaar later leest Norberts zoon Peter het dagboek van zijn vader. Hij besluit naar Schotland te gaan om de ware toedracht van de moord te achterhalen.
Schimmenspel speelt zich, net als De donkere kamer van Damocles en De komst van Joachim Stiller, constant af op de grens tussen waan en werkelijkheid. Net als de hoofdpersoon (Norbert) heeft de lezer geen moment grip op de realiteit. Hij wordt heen en weer geslingerd tussen feiten en vermoedens, maar elk houvast dat zich aandient is spekglad en glibberig.
Via het gevangenisdagboek dat Norbert bijhield, leest zijn zoon Peter over de emotionele strijd die zijn vader Norbert in de jaren zestig moest voeren tegen de hersenschimmen die hem teisterden. Maar ook over de strijd tegen zijn kille vrouw Claire en al zijn vrienden en kennissen die Norbert steeds meer zagen als een van elke realiteit verstoken psychotisch geval. Voorin Schimmenspel heeft Rozemond als motto een citaat van Shakespeare opgenomen: “Droefheid is de voedster van de waanzin.” Het is de kern van Norberts geestesgesteldheid. Hij is zo bedroefd, zit zo vol zelfverwijt dat hij niet eens aan een rouwproces is toegekomen, omdat hij nog steeds in de ontkenningsfase zit. In die toestand is hij dan ook geen enkele partij voor diegenen die hem van moord op het kamermeisje beschuldigen.
Rozemond speelt een bijna pervers spel met zijn lezers. Gegevens worden zorgvuldig gedoseerd, maar tergend langzaam, opgediend. De lezer kijkt naar een druppelende kraan in afwachting van het moment dat de emmer vol zal zijn. De spanning is om te snijden. De behoefte aan duidelijkheid overweldigend. Is Norbert nu gek of niet? Heeft hij in verwarde toestand een moord gepleegd of was hij destijds het slachtoffer van onbekenden die hem om wat voor onduidelijke redenen dan ook een moord in de schoenen wilde schuiven.
Als Norberts zoon Peter ene Stella op het spoor komt, die destijds in een onbewaakt ogenblik het hoofd van zijn vader op hol bracht, kantelt het verhaal en lijken de contouren van een ongelooflijke geschiedenis duidelijker te worden. Maar ook dat verhaal heeft weer een mysterieuze keerzijde.
Door het verleden (dagboekverhaal van Norbert) en het heden (de speurtocht van zijn zoon Peter in Schotland) met elkaar te mengen, houdt Rozemond de spanning constant hoog terwijl deze constructie hem ook in staat stelt beetje bij beetje meer duidelijkheid te scheppen.
De plot is ingenieus. Geloof en ongeloof vechten om voorrang. Rozemond sleurt ons mee langs depressies, angsten, schizofrenie, associatieve werkelijkheden en auditieve en visuele trauma’s. De menselijke geest lijkt uitsluitend dwaalwegen en doodlopende paden te kennen en de lezer moet ze allemaal bewandelen voordat er licht aan de horizon gloort. Schimmenspel is dan ook niet alleen een leesboek, maar tevens een emotionele reis door de donkerste krochten van de geest. Een angstaanjagende psychologische thriller, die zich kan meten met de beste buitenlandse thrillers in het genre.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kees de Bree

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.