Een smakelijk tussendoortje, deze graphic novel
Na zijn als trilogie geafficheerde boeken Snel geld, Bloedlink en Val dood, die zich allen afspeelden in Stockholm, werd er druk gespeculeerd of de Zweedse misdaadauteur Jens Lapidus zich aan een vierde deel zou wagen. In een interview meldde hij dat Stockholm een onuitputtelijke bron was en dat hij zijn reeks absoluut voort wilde zetten. Om zijn vaste schare lezers alvast iets te bieden, maakte hij samen met illustrator Peter Bergting de graphic novel Stockholm Zuid die recentelijk verscheen.
Of alle fans blij zullen zijn met dit tussendoortje valt sterk te betwijfelen. De 'graphic novel' is een verhaal dat door middel van tekst en tekeningen wordt verteld. In de beste uitvoering is het Kunst met een grote K en in zijn slechtste uitvoering is het niet meer dan een pretentieus en duur uitgevoerd stripverhaal. Het genre werd niet bedacht, maar wel beroemd gemaakt door Will Eisner die in zijn weergaloze graphic novel A contract with God (1978) de perfecte synergie vond tussen krachtige, melancholieke, teksten en filmische, kunstzinnige illustraties die elkaar feilloos aanvulden en ondersteunden. In Stockholm Zuid is die wisselwerking echter een stuk minder. Deels omdat de teksten en dialogen niet echt sterk zijn, deels omdat het tekenwerk aardig is, maar zeker niet briljant.
Achtergrond voor het verhaal is Stockholm Zuid, de slechte wijk van de stad. Na een bezoek aan een disco wordt het van oorsprong Iraakse meisje Jivan dat veel te veel gedronken heeft, door twee jongens mee naar huis genomen en verkracht. Als ze het voorval aan haar criminele broer Mahmud vertelt, zweert hij wraak. Wat volgt is een bloedige bendeoorlog tussen de familie en vrienden van het verkrachte meisje (de Alby Boys) en de Joegoslavische maffia waar de beide verkrachters deel van uitmaken. De eigenzinnige rechercheur Martin Hagerstrom, een workaholic en einzelgänger, probeert een einde te maken aan de bendeoorlog, wat hem in conflict brengt met zijn superieuren.
De graphic novel is vanwege haar vorm en gelimiteerde omvang niet per definitie geschikt voor behandeling van grote maatschappelijke problemen. In Stockholm Zuid worden zaken als eerwraak en de problematiek van moslimintegratie dan ook fragmentarisch aangepakt. Het zijn niet meer dan schetsen, anekdotisch verteld, en sterk aangezet door de dramatisch ingekleurde illustraties. Maar, heel sfeervol. Sfeer is dan ook zonder meer het sleutelwoord van Stockholm Zuid. Jens Lapidus probeert de belevingswereld van zijn personages extra kleur te geven door het gebruik van populaire jongerentaal. Zijn personages gebruiken constant woorden als favo, diggen, chill, cool en mega. Net als in het dagelijks leven een tikkeltje vermoeiend, maar wel effectief als sfeerbepalende elementen. Illustrator Peter Bergting zorgt visueel voor een sfeervolle, sombere setting door al zijn tekeningen in een zwart kader te plaatsen. Het is als een fotoalbum met zwarte paginas waar donkergetinte fotos in zijn geplakt. Verder is zijn tekenstijl vlak en zelfs houterig als het gaat om de afbeelding van mensen. Hij is op zijn sterkst als hij vrijwel letterlijke beeldcitaten hanteert van zijn grote voorbeelden Will Eisner (desolate buurten, filmische camerahoeken en prachtige lichtinvallen) en de Belgische stripgrootmeester Hermann Huppen (allesoverheersende, donkere achtergrondkleuren vol zeggingskracht).
Dat er tussen neus en lippen nog de gebruikelijke Lapidus-motieven als kritiek op het rechtssysteem, gebrek aan toezicht op jongeren in achterstandswijken en rivaliteit binnen de politie aan de orde worden gesteld is grappig en eveneens sfeerbepalend, maar het zijn zaken die het verhaal nauwelijks versterken.
Stockholm Zuid is een verhaal over actuele problematiek, in een modern jasje gestoken. Rauw, realistisch, angstaanjagend en duister. Als exercitie redelijk geslaagd, al zal de belangrijkste doelgroep van Jens Lapidus (vrouwen) niet echt blij zijn. Vrouwelijke lezers zijn traditiegetrouw nauwelijks geïnteresseerd in stripverhalen en geïllustreerde verhalen. Slechts 15% leest wel eens strips. Goed nieuws daarentegen voor de mannelijke lezers die maar liefst 85% van het lezersbestand van graphic novels en strips vormen. Zij zijn echter in de minderheid als het gaat om het lezen van thrillers. Voor een grote doelgroep is het dus alsnog wachten op een echt vierde deel van Jens Lapidus. Stockholm Zuid is een smakelijk tussendoortje, niet meer en niet minder.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kees de Bree
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
