Moderne Romeo en Julia.

De Engelse schrijver Philip Pullman (1946) verwierf wereldfaam met zijn fantasyromans, waaronder de beroemde Noorderlicht-trilogie. Dat hij meer kan bewees hij met zijn prachtige roman/literaire thriller De vlindertatoeage.
De vlindertatoeage kan het beste omschreven worden als een moderne versie van Romeo en Julia, het gevoelige verhaal met eeuwigheidswaarde. De jonge Chris Marshall (17 jaar) die een eenvoudige baan als assistent technicus bij een decorbouwer heeft, ontmoet op een feestavond het beeldschone meisje Jenny. Chris, die als technicus op het bal aanwezig is, schiet Jenny te hulp als ze wordt belaagd door enkele dronken jongens. Hij ziet slechts een glimp van haar schoonheid, maar hij is op slag verliefd. Later ontmoet Chris zijn mooie Jenny die in een kraakpand blijkt te wonen. Er ontwikkelt zich een voorzichtige verliefdheid die ingrijpende gevolgen zal hebben.
Voor zijn baas Barry, die het slachtoffer dreigt te worden van zijn duistere verleden, bouwt Chris een schuilhut in het bos. Zijn leven en zijn liefde komen in gevaar als hij steeds meer betrokken raakt bij de duistere zaakjes van Barry. Er is een moordenaar onderweg. Wie houdt hem tegen?
Pullman heeft halverwege de jaren tachtig en negentig aan het Westminster College lessen gegevn over de Victoriaanse roman. Hij weet wat de grondwetten van de literatuur zijn, hoe je een boek moet opbouwen, hoe je spanning kunt creëren en hoe je een gevoelige snaar bij de lezer kunt raken. Al die kennis heeft hij gebundeld in De vlindertatoeage. Centraal in het verhaal staan Chris en Jenny, die elkaar, net als in het verhaal van de Koningskinderen waar het water veel te diep was, maar zelden zien. Het grootste deel van het verhaal gaat over het immense verlangen naar elkaar, dat door omstandigheden (verlegenheid, geen adresgegevens, tussenkomst derden) maar zelden gerealiseerd kan worden.
De hoofdpersonen Chris en Jenny hebben hun jeugd en hun omstandigheden niet mee. Chris is een knappe, door en door goede jongen, lief, loyaal en eerlijk. Hij komt uit een gebroken gezin, waardoor hij in een loyaliteitscrisis ten opzichte van zijn vader en moeder komt. Chris zoekt daarom steun bij zijn ogenschijnlijk eerlijke baas Barry, die een crimineel verleden heeft en die nu door dat verleden ingehaald dreigt te worden.
Jenny op haar beurt is in haar jeugd het slachtoffer geweest van mishandeling en incest. Ze is op jeugdige leeftijd het huis uit gevlucht en woont nu met vrienden in een kraakpand. Omdat ze door veel mannen misbruikt is, is haar geloof in mannen benden het nulpunt gedaald. Haar ontmoeting met de goedaardige Chris brengt bij haar een verandering teweeg. Voorzichtig gelooft ze weer in het goede.
De eerste regels van het boek van Pullman zetten meteen op deprimerende wijze de toon: “Chris Marshall ontmoette het meisje dat door zijn toedoen zou sterven op een warme avond, begin juni.” Als kort daarna de eerste vluchtige ontmoeting tussen Chris en Jenny plaatsvindt, kent de lezer de afloop al van hun romance. De vragen zijn dan alleen: “Hoe en waarom?”
In het tussenliggende verhaal biedt Pullman de lezer een intelligent en emotioneel kijkje op de zielenroerselen van twee jonge mensen. Hij roept een beeld op van oneindig verlangen, tederheid en wreed gebroken onschuld. Beschadigde kinderen die de hoop hebben dat ze met elkaar de boze buitenwereld misschien aankunnen. Een vage hoop, maar toch.
De vlindertatoeage is een boek waarin criminaliteit de verhaalloop bepaalt, zonder dat het het hoofdthema is. Centraal staat het verlangen van twee jonge mensen die hun liefde vorm willen geven, maar die te maken krijgen met die ondoorgrondelijke reeks gebeurtenissen of toevalligheden die maken dat “een dubbeltje nooit een kwartje wordt.” Fatalistische lotsbestemming in een gezegde vastgelegd, en helaas vaak een grote kern van waarheid in zich dragend.
De vlindertatoeage is een tragedie over liefde, leven en dood: hartverscheurend, aangrijpend mooi en gevoelig. De lezer kan zich zowel met de jongen als het meisje identificeren. Pullman roept alle emoties bij de lezer op die een boek maar kan oproepen: vertedering, hoop, wanhoop, intense spanning, absolute machteloosheid, boosheid en verdriet. Hij bespeelt de lezer als een concertpianist. Geen gevoel blijft onberoerd. De vlindertatoeage laat en diepe indruk achter. Het is onvergetelijk. Eén van de weinige boeken die je over tien jaar nog moeiteloos kunt navertellen. Een moderne evergreen.