Deels autobiografie, deels beeld van politiek Amerika

Marieke de Vries werkt sinds 1 april 2019 in de Verenigde Staten als verslaggever voor het NOS Journaal en daardoor ziet en hoort ze natuurlijk erg veel, maar het meeste daarvan past niet in de diverse nieuwsbulletins. Haar uitgever kwam op een dag met het voorstel om deze verhalen op te schrijven en ze vervolgens als boek uit te brengen. Dit leidde er uiteindelijk toe dat in september 2024 Amerika, Amerika verscheen, waarin niet alleen talloze inwoners van de grootmacht aan het woord komen, maar dat eveneens laat zien wat het werk van een correspondent inhoudt.

'Woon je echt in D.C.?' Deze ogenschijnlijk heel gewone vraag die De Vries, woonachtig in Washington, regelmatig te horen krijgt, is niet zo onschuldig als hij in eerste instantie lijkt. De hoofdstad van de VS, zo blijkt aan het begin van het boek, staat voor Trump-aanhangers namelijk synoniem voor corruptie, smerige politieke spelletjes en een onaangename herinnering aan 6 januari 2021 (de bestorming van Het Capitool). Uit de vele veelal korte gesprekken die de auteur gevoerd heeft, komen deze onderwerpen vaak naar voren en voor een grote groep Republikeinen zijn dat argumenten om te willen terugkeren naar het Amerika van de jaren vijftig van de vorige eeuw. De Democraten denken hier uiteraard heel anders over en, ondanks dat vooral de conservatieve Amerikaan aan het woord komt, laat De Vries toch zien dat de tegenstellingen in het land groter zijn dan ooit. Maar, zo valt te lezen, zijn er ook steeds meer tegengeluiden te horen. Veel jongeren zijn anders over bepaalde zaken gaan denken en willen daarom een tolerantere samenleving, waarin afwijkende meningen en uitingen geaccepteerd worden.

De onderwerpen en gebeurtenissen die in Amerika, Amerika ter sprake komen, zijn natuurlijk ook al door de diverse media naar buiten gebracht, maar het verschil is dat De Vries er een iets andere draai aan geeft. De verhalen zijn persoonlijker – aan verschillende meningen wordt ruimte gegeven – en de lezer krijgt in grote lijnen mee wat een verslaggever moet doen om bovenop het nieuws te zitten en daar vervolgens te blijven zitten. Zo bevonden de auteur en haar team zich op die bewuste zesde januari, ondanks de waarschuwende opmerking van niemand minder dan Steve Bannon in september van het jaar ervoor om de hoofdstad te mijden, wel degelijk in Washington D.C. om verslag te doen van wat zich die dag allemaal voordeed, maar tevens om korte interviewtjes met het publiek te houden.

Hoewel de gesprekjes over het algemeen niet bijzonder uitvoerig op allerlei zaken ingaan, krijgt de lezer zonder meer een goede indruk van wat er bij de Amerikaanse bevolking leeft. De geïnterviewden komen meteen ter zake en draaien nergens om heen. Soms is hun verontwaardiging bij wijze van spreken te proeven en heb je te doen met mensen die vertellen over hun schrijnende omstandigheden. Een enkele keer sla je spreekwoordelijk steil achterover als je leest dat kogels en contant geld zijn uitgedeeld om mensen te bewegen zich tijdens de coronapandemie te laten vaccineren. Uit dergelijke voorbeelden, maar ook uit de besluitvorming die de afzonderlijke staten zelf kunnen nemen, valt op te maken dat Amerika, ongeacht welke partij de regering vormt, nog immer een land van uitersten is.

Amerika, Amerika, waarin ieder hoofdstuk voorafgegaan wordt door een foto van een daarin besproken thema, kan deels beschouwd worden als een autobiografie, maar is daarnaast eveneens een globale weergave van de politieke situatie in de VS vanaf het moment dat Trump in beeld kwam. De Vries laat, zonder een eigen standpunt in te nemen, zowel de Democraat als de Republikein aan het woord, beschrijft hoe zij over belangrijke onderwerpen denken en ook dat velen in onwaarheden en complottheorieën geloven. Daarom geeft het boek een goede en boeiende impressie van wat ooit het land van de onbegrensde mogelijkheden werd genoemd.

Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!

Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een denkend boek' en 'Lees een waar boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.