Geslaagd als roman, niet als thriller

Na zijn studie economie bezocht Dirk Kurbjuweit de school voor journalistiek en economie in Keulen. Na zijn studie was hij werkzaam als redacteur voor de tijdschriften Die Zeit en Der Spiegel. Van het laatste is hij op dit moment hoofdredacteur. Naast zijn reguliere werkzaamheden is hij ook auteur van romans, non-fictie en scenario's. Met de roman Die Einsamkeit der Krokodile maakte hij in 1995 zijn debuut en in 2001 werd het boek verfilmd. Hij ontving voor zijn werk diverse prijzen, waaronder de Egon-Erwin-Kisch Preis voor journalistiek. Angst is de eerste thriller die hij schreef en is in 2017 in het Nederlands verschenen.  

Architect Randolph Tiefenthaler heeft met zijn gezin een oud appartement in de Berlijnse villawijk Lichterfelde betrokken. Ze hebben het in de mooie woning naar hun zin totdat hun onderbuurman, de heer Tiberius, hen begint lastig te vallen. Het begint met het schrijven van erotische brieven aan Randolphs vrouw, maar ontaardt al snel in allerlei beschuldigingen. Randolph doet aangifte bij de politie, maar deze kan niets voor hem doen. Ook zijn advocaat blijkt hem niet te kunnen helpen. De familie Tiefenthaler voelt zich steeds minder veilig en Randolph durft zijn familieleden niet alleen te laten. Hij wil hen beschermen, maar ook van de dreiging van Tiberius af. Neemt hij nu het heft in eigen handen?  

Angst is een verhaal dat verteld wordt vanuit het perspectief van Randolph Tiefenthaler. In een geschreven verslag, hij richt zich tot zijn vrouw, legt hij uit wat de oorzaak is van wat zijn vader, en hem en zijn gezin in feite ook, is overkomen. Kurbjuweit windt er overigens geen doekjes om en geeft al aan het begin van het verhaal prijs in welke situatie de vader van Randolph zich bevindt. Vervolgens wordt de oorzaak daarvan in verhaalvorm, en stapsgewijs, verhelderd. Dat de lezer in dit vroegtijdige stadium al weet wat er is gebeurd, maar het waarom nog niet kent, is intrigerend en maakt nieuwsgierig.  

Een groot deel van het verhaal wordt in beslag genomen door een aantal terugblikken op de jeugd van Randolph, maar ook op de relatie met zijn vrouw en in mindere mate met zijn kinderen. Hoewel deze onmiskenbaar belangrijk zijn voor het verhaal, hebben ze wel tot gevolg dat de spanning daardoor achterwege blijft. Spanning die in principe wel aanwezig had kunnen zijn, het thema leent zich daar uitstekend voor., ware het niet dat dit er niet of onvoldoende uitkomt. Want een beklemmende angst (je niet meer veilig voelen in je eigen huis), valse beschuldigingen en onderling wantrouwen zouden in principe prima ingrediënten zijn om een psychologische spanning te creëren.  

In een niet altijd even gemakkelijk leesbare schrijfstijl merk je wel dat Kurbjuweit met dit verhaal in het hoofd van zijn lezers wil kruipen. Hij maakt hen deelgenoot van diverse angsten, welke psychische gevolgen deze kunnen hebben en welk gedrag je op den duur kunt gaan vertonen. Dit weet hij erg goed over te brengen waardoor de lezer zich erg goed in de omstandigheden en gevoelens van Randolph kan inleven. Daarnaast heeft de auteur ook een aantal maatschappelijke problemen in het verhaal verwerkt. Problemen waar politie en justitie geen antwoord op lijken te hebben. Soms krijg je zelfs de indruk dat Kurbjuweit zijn eigen onvrede en een aantal persoonlijke ervaringen en angsten in dit verhaal heeft verwerkt.  

Angst, dat een verrassende ontknoping heeft en uitstekend is vertaald door Rob Hartmans, is als roman bijzonder geslaagd. Als thriller voldoet het echter niet. Daarvoor is het spanningsveld te laag en zijn de plotwendingen en verrassende ontwikkelingen te summier.