Geen lofzang op de fictieve held
Lee Child, een pseudoniem voor Jim Grant, is vooral bekend geworden door zijn langlopende serie rond personage Jack Reacher, een voormalig majoor van de Amerikaanse militaire politie. Daarnaast heeft hij eveneens een aantal korte verhalen geschreven en nu staat er ook een non-fictie op zijn naam. Dat is het eind februari 2020 verschenen essay De held, waarin hij een antwoord probeert te geven op de vraag wat een held is, maar ook wat een held kenmerkt en waarom de een wel en de ander niet als zodanig wordt beschouwd.
‘Van de Griekse tragedies tot Robin Hood en James Bond’
Wie deze tekst op de cover van De held leest, denkt al gauw dat Child in zijn essay een aantal personages uit de oudheid, verhalen, films en ook boeken bespreekt. De lezer verwacht dat hij dieper op hen ingaat, wat hen gemaakt heeft tot wat ze zijn. Waarom ze vooropgaan in hun strijd, ergens in uitblinken of bereid zijn zichzelf op te offeren voor een groter doel. Achteraf kan echter worden geconcludeerd dat deze verwachting zo goed als niet opgaat. Alleen de Engelse volksheld Robin Hood heeft de eer gekregen dat de auteur wat dieper op zijn status ingaat. De rest komt er nogal bekaaid vanaf. James Bond, een van de meest aansprekende spionageheld uit Groot-Brittannië, komt zelfs helemaal niet aan bod, hoewel wel gezegd moet worden dat Ian Flemings Dr. No terloops wel even wordt genoemd.
Child heeft een relatief lange inleiding nodig om het woord ‘hero’ etymologisch te verklaren, waarbij hij begint met de klaproos. En passant neemt hij de Duitse chemicus Felix Hoffmann mee, zet hij de evolutie van de mensheid nogal omslachtig uiteen en maakt daarbij regelmatig gebruik van een rekensom met de generatie vrouwen van zijn moederskant als voorbeeld. Pas tegen het eind van zijn relaas – de lezer heeft inmiddels hoofdstuk zeven bereikt (het essay kent er negen) – komen de eerste personages die als held beschouwd kunnen worden om de hoek kijken. Dat gebeurt in een erg kort hoofdstuk, en het aantal besproken oudheidkundige helden is zeer beperkt. In het slothoofdstuk gaat de auteur summier op het woord ‘held’ in, maar ook in welke context het tegenwoordig nog wel eens wordt gebruikt.
Hoewel het er aanvankelijk op lijkt dat de auteur er van alles bijhaalt wat op het moment van schrijven in zijn gedachten opkwam, zit er toch een bepaalde lijn in zijn uiteenzetting. De rode draad die hij daarbij hanteert, is vooral van etymologische aard. Daarbij is het in zijn ogen noodzakelijk om bij de Griekse oudheid te beginnen, een paar zijwegen te bewandelen om vervolgens, met een aantal voorbeelden en het ventileren van zijn gedachtegang, te eindigen in de huidige tijd. De held, in een vertaling van Jan Pott, moet dan ook zeker niet gezien worden als een lofzang op de fictieve held. Het is hoofdzakelijk Childs persoonlijke visie op dit misschien wel wonderbaarlijke fenomeen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kees van Duyn
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
