Intrigerend van begin tot eind

Sinds 1995, na een carrière als uitgever, is Jussi Adler-Olsen fulltime auteur, hoewel hij daarvoor al enkele boeken heeft uitgebracht. In 1997 verscheen Het Alfabethuis, zijn eerste thriller die in enkele landen meteen een bestseller werd. Ruim tien jaar later bracht hij De vrouw in de kooi (2008) uit, het eerste deel van een serie rond Carl Mørck, een politieman uit Kopenhagen die Afdeling Q, waar onopgeloste misdaden onder de loep genomen worden, leidt. Een jaar later publiceerde hij De noodkreet in de fles, het derde deel van de reeks en in 2010 de winnaar van de Glazen Sleutel.

De medewerkers van Afdeling Q werken aan een complexe zaak over een aantal branden waarbij slachtoffers zijn gevallen. Als Schotse collega’s een briefje uit een in 1996 gevonden aangespoelde fles naar hen doorsturen, gaat hun aandacht hier volledig naar uit. De zo goed als onleesbare tekst op het briefje blijkt met bloed te zijn geschreven. Na veel puzzelwerk kunnen ze achterhalen dat het om een schreeuw om hulp gaat van twee ontvoerde jongens. Dit voorval staat echter niet op zichzelf en tijdens het onderzoek komen Mørck en zijn assistent Assad in een wereld van zwijgzame religieuze gemeenschappen terecht.

Het moet geen pretje zijn om te zijn ontvoerd en je vervolgens vastgeketend op een onbekende en onfrisse plek te bevinden. Adler-Olsen brengt het gevoel dat dit met zich meebrengt goed weer in de proloog waar het verhaal mee begint. Tegelijkertijd rijzen bij de lezer diverse vragen op, want wanneer speelt zich dit af, wat is er exact met de twee jongens gebeurd en weten ze zich nog uit hun benarde situatie te redden? In feite word je hierdoor al meteen bij deze gebeurtenis betrokken. Maar, zo blijkt in het vervolg van de plot, er speelt natuurlijk veel meer, en ook hier kan de lezer zich eigenlijk zo goed als niet van losmaken. Neem bijvoorbeeld alleen al de zwijgzaamheid van de leden van verschillende religieuze groeperingen, waardoor niet alleen veel onder tafel wordt geschoven, maar ook het politieonderzoek dusdanig wordt belemmerd dat een oplossing niet snel te verwachten valt.

De teamleden van Afdeling Q (Mørck, Assad, Rose en in zekere zin haar plotseling aanwezige tweelingzus Yrsa ook) weten hier met hun enigszins onorthodoxe werkwijze een goede en mooie draai aan te geven. Hierdoor krijg je min of meer een zwak voor hen en besef je telkens weer dat ze allen markante, maar boeiende personages zijn, waar telkens steeds iets meer over wordt bekendgemaakt, ook wat in de voorgaande twee delen nog niet naar voren is gekomen. De auteur zorgt er wel voor de mix van privé en zakelijk goed gedoseerd is en geeft bij lange na niet alles over hen prijs. De lezer blijft daarom nog wel nieuwsgierig wat hij in het vervolg van de reeks nog meer over hen te weten zal komen.

Het verhaal heeft een aantal verhaallijnen, maar ze hebben niet allemaal een onderling verband. Helemaal niet erg, temeer omdat niet aan ieder subplot uitvoerig aandacht wordt besteed. Toch verliest Adler-Olsen ze niet uit het oog, want aan het eind komt hij er wel degelijk weer op terug en rondt hij ze eveneens af. Een gevolg is dat zich tevens allerlei wendingen voordoen, waaronder uiteraard diverse onverwachte. Toch is een groot deel van de plot niet heel erg zinderend en pas in de ontknoping bereikt de spanning zijn echte hoogtepunt. Daarentegen intrigeert het boek van begin tot eind wel degelijk, en waar van een samenhang wel sprake is, wordt op een subtiele en ingenieuze wijze bijeengebracht.

De noodkreet in de fles is een niet voortdurend snelle thriller – op de juiste momenten gaat het er een stuk bedaarder aan toe – maar wel een overwegend vlot en toegankelijk geschreven verhaal, waarin de auteur ook een bescheiden hoeveelheid humor, sarcasme en soms cynisme in is verwerkt.