Een subtiel en ragfijn spel
Nadat hij in Bern het gymnasium bezocht, studeerde domineeszoon Friedrich Dürrenmatt aan de universiteit van Zürich waar hij onder andere filosofie, theologie en Germanistiek studeerde. Hij behaalde geen diploma, werkte vervolgens als journalist, schreef voor het cabaret en ging later ook over tot het schrijven van toneelstukken en misdaadromans. Vervolgens groeide hij uit tot een de belangrijkste Zwitserse auteurs van de twintigste eeuw. Zijn internationale doorbraak kwam met de tragikomedie Der Besuch der alten Dame. Het in 1953 geschreven Der Verdacht is in 2017 in het Nederlands heruitgegeven onder de titel De verdenking. In 1986 ontving Dürrenmatt de Georg-Buchner-Preis, de belangrijkste literatuurprijs in Duitsland.
Commissaris Bärlach is begin november 1948 in het ziekenhuis opgenomen als gevolg van een ongeneeslijke ziekte. Terwijl hij in zijn bed ligt, bladert hij het drie jaar oude tijdschrift Life door. Een foto die hij in het blad ziet, wekt zijn belangstelling. Bärlach is ervan overtuigd dat een voormalige SS-kamparts op de foto afgebeeld staat. Deze arts zou zelfmoord hebben gepleegd, maar Bärlach is daar niet van overtuigd. Daarom is hij vastberaden de arts, die nu een privé-kliniek runt, te vinden en te ontmaskeren. Hij gaat daarin zelfs zo ver dat hij zich in de kliniek laat opnemen. Vanaf dat moment is de commissaris niet zeker van zijn leven en is het eveneens onduidelijk wie aan het langste eind zal trekken.
In de eerste zin van het verhaal wordt het jaartal 1948 genoemd en met de wetenschap dat het boek in 1953 geschreven is, kan de lezer verwachten dat de schijfstijl ook de sfeer van deze jaren veertig of vijftig heeft. Hier is echter geen enkele sprake van. Het verhaal heeft een stijl die misschien niet helemaal eigentijds genoemd kan worden, maar er is geenszins sprake van een achterhaald taalgebruik. Dit wil niet zeggen dat niet te merken is dat het verhaal zich een kleine zeventig jaar eerder afspeelt. De sfeer die het oproept doet namelijk denken aan die in de boeken van Georges Simenon. Neem bijvoorbeeld commissaris Maigret, dat is een gemoedelijk en bedaard man. Datzelfde kan in De verdenking gezegd worden van Bärlach.
Het is nu in feite een kleine stap naar het personage Bärlach. Hoewel er niet veel over hem bekend wordt gemaakt, krijgt de lezer toch voldoende achtergrondinformatie over hem om het verhaal de diepgang te geven die het nodig heeft. Weten of Bärlach getrouwd is of wat hij in zijn eigen tijd doet, is immers volstrekt overbodig en zou niets aan het wezenlijke verhaal toevoegen. Dürrenmatts keuze om dat weg te laten is de juiste geweest. Opvallend is het cynisme van de commissaris en dat komt vooral tot uiting in de dialogen met zijn behandelend arts.
Misschien gaat het wat te ver om Bärlach te vergelijken met de beroemde nazi-jager Simon Wiesenthal, maar een kleine overeenkomst is er zeker. Beiden zijn namelijk vastberaden om de gerechtigheid te laten zegevieren. Een andere vergelijking die gemaakt kan worden, is die tussen de kamparts en Joseph Mengele. Deze twee nazi's voerden experimenten uit die vaak tot de dood van de slachtoffers leidden. Of dit een bewuste keuze van Dürrenmatt geweest is, valt echter niet te zeggen. Het geeft het verhaal in ieder geval een extra dimensie.
De verdenking is geen verhaal dat het moet hebben van zijn snelheid. Niet erg, want het subtiele en soms ragfijne spel dat Bärlach speelt om de voormalig kamparts te ontmaskeren is dermate intrigerend dat het van begin tot eind blijft boeien. In dit spel krijgt de politieman hulp, maar ook tegenwerking, van een aantal duistere en bijzonder markante figuren. Hierdoor kent het verhaal een paar verrassende en interessante ontwikkelingen. Hoewel het zeker geen thriller is, heeft het boek wel degelijk spanning. Dit komt vooral door de opbouw van het verhaal, de manier waarop de auteur naar de ontknoping toewerkt en de vraag of de commissaris in zijn missie zal slagen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kees van Duyn
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
