Ongeloofwaardige actie, maar wel nodig

De schrijverscarrière van Clive Cussler begon nadat zijn vrouw werk kreeg bij een plaatselijk politiebureau. Omdat ze voornamelijk 's nachts werkte, sloeg bij Cussler de verveling toe en besloot hij een boek te gaan schrijven. Hij wilde iets creëren dat nog niet bestond en omdat hij tijdens zijn jeugd veel had meegemaakt en ook een onmetelijke interesse in natuur en water had, had hij genoeg stof om over te schrijven. Zo ontstond het personage Dirk Pitt, directeur van het National Underwater and Marine Agency (NUMA). In 1973 werd zijn eerste boek, Mayday, uitgegeven. Hierna werd Cussler een van de meest succesvolle schrijvers van avonturenromans. De nieuwste Dirk Pitt, Dood op de Zwarte Zee, verscheen in 2016.

Het is 1917 als een Ottomaans oorlogsschip op de Zwarte Zee tot zinken wordt gebracht. Honderd jaar later worden Dirk Pitt en zijn NUMA-collega Al Giordino door de Bulgaarse autoriteiten gevraagd om dit scheepswrak op te sporen. Terwijl ze met hun werk bezig zijn, krijgen ze een noodoproep van een nabij gelegen vrachtschip. Ze varen er heen om hulp te bieden, maar treffen er een aantal lijken aan en er hangt een sterke zwavelgeur. Samen met de Bulgaarse politie en Europol komen ze tot de ontdekking dat dit in verband kan worden gebracht met nucleair materiaal. In 1917 is eveneens een schip met Romanov-goud verdwenen. Pitt's zoon Dirk jr. en dochter Summer proberen dat goud te vinden. Maar ze zijn niet de enigen die deze waardevolle schat willen vinden. En wat heeft het goud met het radioactieve materiaal te maken?

Dood op de Zwarte Zee is alweer de vierentwintigste uit de Dirk Pitt-serie. Vaak verdient het aanbeveling de voorgaande boeken uit een serie eerder te lezen dan het nieuwste. Vooral omdat in het nieuwe verhaal passages voorkomen die verwijzingen bevatten naar de eerdere verhalen, maar ook omdat het seriepersonage eerder uitvoerig is uitgewerkt. In dit geval is het niet noodzakelijk bij het eerste boek te beginnen, want deze nieuwste avonturenroman van Cussler kan uitstekend afzonderlijk van de andere gelezen worden. Dat wil niet zeggen dat er geen verband met de eerdere boeken bestaat. Die zijn echter dermate minimaal dat dit geen enkele invloed heeft op de beleving van dit boek.

Het boek, dat, afgezien van de pro- en epiloog, uit drie delen bestaat, draait voor een groot deel om de vondst, maar ook de smokkel, van het radioactieve materiaal. Dit is een actueel thema, want in enkele landen rond de Zwarte Zee probeerden smokkelaars de laatste jaren nucleair materiaal aan IS te slijten. Ook het conflict tussen Rusland en Oekraïne, waarbij een trieste gebeurtenis uit de Nederlandse geschiedenis ook aangestipt wordt, speelt een rol in het verhaal. Cussler haalt zijn inspiratie niet alleen uit zijn liefhebberijen, maar ook uit de actualiteit.

In feite kent Dood op de Zwarte Zee twee verhaallijnen, dat van Dirk Pitt senior en dat van Dirk junior samen met zijn zus Summer. Normaal gesproken hebben beide verhalen met elkaar te maken of komen ze gedurende de plot samen. In dit boek is het echter volkomen onduidelijk wat het verband tussen beide is. Daarover volgt geen uitsluitsel waardoor het twee afzonderlijke verhalen in één boek lijken te zijn. Dit, maar ook de overgang van het ene naar het andere verhaal, zorgen nog wel eens voor wat onduidelijkheid.

Veel acties die in het boek voorkomen hebben een hoog James Bond-gehalte en zijn mede daardoor vaak ongeloofwaardig. Een gevecht op een rivier midden in een grote stad waarbij gebruikgemaakt wordt van kanonnen en AK-47's is hiervan een voorbeeld. Toch valt het niet te ontkennen dat een avonturenroman als dit dergelijke elementen juist nodig heeft. Daardoor blijft het over het algemeen boeiend en interessant. Hoewel de ontknoping, die nu afgeraffeld lijkt te zijn, vele malen beter had gekund.