Fascinerend verslag van prachtig avontuur

Michael Palin is niet alleen bekend van Monty Python’s Flying Circus en diverse films waarin hij als acteur speelde, maar vanaf 1980 eveneens van de vele reisprogramma’s die hij voor de Britse omroep BBC maakte. Hij wordt daarom ook wel beschouwd als een wereldreiziger. Zijn reizen en programma’s veroorzaakten een massale toename van het toerisme (het Palin-effect). Van al zijn rondzwervingen over de wereld hield hij dagboeken bij, die alle in boekvorm zijn uitgebracht. Hieronder het in 2004 verschenen Himalaya, waarin hij beschrijft hoe zijn van 12 mei 2003 tot en met 7 april 2004 onderneming door diverse landen rondom het gelijknamige hooggebergte in het midden van Azië verlopen is.

In een tijdsbestek van elf maanden reist Palin, samen met zijn productieteam van de BBC – er werden tegelijkertijd opnamen gemaakt voor een reisprogramma – door gebieden in Pakistan, Noordwest-India, Nepal, Tibet, China, Nagaland en Assam, Bhutan en Bangladesh, waar de reis eindigde. Zoals een goed reisdagboek betaamt, geeft de auteur een heldere beschrijving van de desbetreffende reisdag. De ene keer is dit beknopt, de andere keer een stuk uitgebreider, al naar gelang wat hij die dag heeft meegemaakt. Vaak geeft hij beknopte (achtergrond)informatie over een land, een gebeid, een plaats, een gebouw of een bezienswaardigheid. Deze kennis is zonder meer van toegevoegde waarde en is bijzonder lezenswaardig.

Vanzelfsprekend heeft Palin ontmoetingen en gesprekken met diverse lokale bewoners en hier geeft hij een ongetwijfeld globale weergave van. De lezer kan zich echter niet aan de indruk onttrekken dat veel, zo niet de meeste, van deze afspraken al vooraf geregeld zijn. Soms moet dit ook wel, zoals bijvoorbeeld zijn onderhoud met de Dalai Lama, maar van spontaniteit is dan eigenlijk geen sprake meer. Desondanks zijn al die conversaties absoluut interessant, want hierdoor kom je weer wat meer te weten over bepaalde zaken. Hoewel je niet van een gemiste kans kunt spreken, is het jammer dat een babbeltje met ‘de gewone man’ zo goed als niet in het boek voorkomt, want over het algemeen is zoiets uitermate boeiend.

Het verslag van de rondreis is zeer toegankelijk en helder geschreven, zelfs zodanig dat het er vaak op lijkt dat je zelf met de auteur meereist. Natuurlijk ontbreekt een humoristische ondertoon evenmin, maar heel gepast en beslist met mate. Verder is de auteur erg open en schroomt hij niet te vertellen over problemen, ziektes, angsten en andere ongemakken waarmee hij en zijn team te maken krijgen. Het hoort er immers allemaal bij. Tijdens de reis heeft Palin veel te horen gekregen, zoals misstanden en politieke situaties, maar hierover neemt hij geen standpunt in. Hij vermeldt dit in het boek en daar blijft het bij. Misschien is dat tactisch gezien ook wel de beste keuze.

De vele belevenissen van de auteur worden begeleid met een grote hoeveelheid schitterende foto’s van fotograaf Basil Pao. Deze versterken de indruk die je van de gebieden en landen krijgt en zijn daarom sfeerverhogend. Niettemin is het opvallend dat Palin op behoorlijk wat foto’s afgebeeld staat, vast en zeker omdat het om zijn boek over deze prachtige, maar vermoeiende reis gaat. Dit feit neemt echter niet weg dat Himalaya een fascinerend verslag is van een geweldig mooi avontuur.