De kracht van de roman is dat er niets gebeurt

R.C. (Robert Cedric) Sherriff heeft vooral bekendheid geworven met zijn toneelstuk Journey’s End, dat is gebaseerd op zijn ervaringen als legerofficier tijdens de Eerste Wereldoorlog en in 1928 voor het eerst op de planken werd uitgevoerd en dat twee jaar later als roman verscheen. In 1931 bracht hij The Fortnight in September uit, waarvoor hij inspiratie putte uit zijn eigen vakanties aan zee en erg succesvol was. Het boek is in 2021 voor het eerst in een Nederlandse vertaling op de markt gebracht, met als titel Twee weken weg.

De familie Stevens (vader, moeder en drie kinderen) woont al twintig jaar op hetzelfde adres in een voorstad van Londen. Even zolang gaan ze in september twee weken met vakantie naar Bognor Regis, een kustplaats in het zuidoosten van Engeland. Tijdens die veertien dagen vergeten ze hun dagelijkse bezigheden, spelen potjes cricket, zwemmen in zee en zijn vooral aan het genieten. Korte vriendschappen worden gesloten, een eerste verliefdheid dient zich aan en niemand probeert te denken aan de vijftig weken die hen weer te wachten staan, de moeder wellicht uitgezonderd, want zij was heel stiekem liever thuisgebleven.

Het verhaal wordt voorafgegaan met een inleiding uit No leading lady, de in 1968 geschreven autobiografie van de auteur. Hierin vertelt hij hoe deze roman tot stand gekomen is, het succes ervan, maar ook dat het pretentieloos en vrij van bombast is. Sherriff slaat daarmee de spijker op zijn kop, want van zijn bewering is geen enkel woord gelogen. Al meteen bij aanvang van de plot merkt de lezer dat de diverse wederwaardigheden van het gezin Stevens alledaags en eenvoudig zijn. Dit heeft deels te maken met de tijd waarin alles zich afspeelt – het begin van de jaren dertig van de vorige eeuw, toen het er een stuk minder jachtig aan toeging en de omgangsvormen volstrekt anders waren dan tegenwoordig – maar ook omdat de schrijfstijl van de auteur erg ongecompliceerd en ongedwongen is.

De belevenissen van de Stevensen – soms vinden ze de meest banale dingen al enerverend en spannend – worden niet specifiek vanuit één of meer perspectieven verteld, maar meer alsof er één alles overziende verteller aan het woord is, die zo goed als tot in detail de dagelijkse bezigheden en beslommeringen van de vijf gezinsleden belicht. In feite zijn deze aangelegenheden niet eens zo heel erg opzienbarend, maar omdat de meeste daarvan voor veel lezers (en ook voor niet-lezers) herkenbaar zijn, heeft zo goed als iedereen hier wel een gevoel bij en spreekt hun doen en laten continu tot de verbeelding. Dat het verhaal zich bijna een eeuw geleden afspeelt, is daarbij niet altijd van belang, maar de lezer zal zich dit op momenten wel moeten realiseren. Veel was destijds immers volledig anders.

Hoewel de plot zich in een overwegend traag tempo voortbeweegt en er bij tijd en wijle niets lijkt te gebeuren, verveelt de roman eigenlijk nooit. Dit komt omdat er toch wel kleine veranderingen plaatsvinden, zowel bij de personages als de omstandigheden. Enkele protagonisten ontwikkelen zich overduidelijk en zo nu en dan zijn er een paar kleine wendingen die de loop van de veertiendaagse vakantie net iets interessanter maken, zowel voor het gezin als de lezer. Maar goed beschouwd is en blijft Twee weken weg een kalme en bedaarde roman waar de vonken niet vanaf vliegen, en dat er zo goed als niets gebeurt, is juist de kracht van dit verhaal.