Briljant debuut!

Het Pinokkio-syndroom is de debuutroman van docent en publicist David Zeman. Collega Sander beoordeelde het boek met 5 sterren, een zeer hoge score voor een eersteling. Reden genoeg dus om het boek te lezen en een eigen oordeel te vellen. Hoewel ik niet echt scheutig ben met 5 sterren, ben ik voor dit boek als een blok gevallen. Wat een briljant debuut!

Na de terroristische aanslagen van 11 september en een raketaanval op het cruiseschip ‘The Crescent Queen’ verkeert de bevolking van de Verenigde Staten in doodsangst. Terrorisme zit in een klein hoekje en het politieke klimaat maakt een duidelijke slag naar rechts. De rechtse politicus Colin Goss speelt handig op deze angsten in en doet een gooi naar het presidentsschap. Zijn poging blijkt niet onverdienstelijk. De peilingen lijken steeds meer in zijn voordeel uit te pakken en de herverkiezing van de zittende president is geen vanzelfsprekendheid meer. Als er vervolgens wereldwijd een mysterieuze ziekte uitbreekt die ook de vice-president van de Verenigde Staten treft, moet de regering snel met een antwoord komen om de zittende president in het zadel te houden. Het aanwijzen van een nieuwe vice-president moet de gemoederen wat tot bedaren brengen. Maar, ook deze man valt ten prooi aan de onverklaarbare ziekte die inmiddels bekend staat als het Pinokkio-syndroom. Weer schuift de regering een nieuwe vice-premier naar voren. Al snel komt deze man om het leven bij een aanrijding die meer dan verdacht valt te noemen. Na de uitschakeling van deze kandidaat blijft er nog maar een gegadigde over die de capaciteiten en de populariteit heeft om de rechterhand van de president te worden. Het is de jonge en ambitieuze senator Michael Campbell die samen met zijn vrouw Susan de harten van de Amerikaanse bevolking heeft gestolen. Michael aanvaart deze zware taak met genoegen. Vanaf dat moment komt een einde aan de uitbraak van het Pinokkio-syndroom in Amerika. Toeval of niet? Plotseling verdwijnt Michael’s vrouw Susan, ze is ontvoerd. De eis is duidelijk, Michael moet zich terugtrekken als vice-premier om het leven van zijn vrouw te redden. Blijkbaar is toch niet iedereen blij met zijn benoeming. Journaliste Karen Embry bijt zich vast in de perikelen rondom de mysterieuze ziekte en de ontvoering van Susan. Langzaam maar zeker begint zij een verband te zien tussen beide gebeurtenissen en ontrafelt ze een complot dat niemand voor mogelijk had gehouden...

Met Het Pinokkio-syndroom heeft David Zeman een knap stukje werk afgeleverd. De man kan schrijven en heeft een eindeloze fantasie. De plot is zeer origineel, goed uitgewerkt en geloofwaardig opgebouwd tot een zinderende ontknoping. Ik heb zelden een boek met complottheorieën gelezen dat op sommige punten zo adembenemend realistisch is. Ik kan me voorstellen dat sommige lezers af en toe hun wenkbrauwen zullen fronsen, maar bij mij bracht het verhaal alleen maar kippenvel teweeg. Ik ben van mening dat het niet per definitie ver gezocht hoeft te zijn. Er zijn immers genoeg verknipte figuren in het aardse tranendal…

De uitwerking van de karakters heeft Zeman grondig aangepakt. Door het boek heen maak je kennis met de achtergronden van de hoofdpersonen waardoor je hun motieven leert begrijpen en hun karakters leert doorzien. Vooral de ongezonde verhoudingen in het gezin Campbell zijn heel beklemmend neergezet. Na de zelfmoord van moeder heeft vader Judd nog maar één doel in het leven, zijn lievelingszoon Michael moet president worden van Amerika. Ambitie is het sleutelwoord waar alles om draait en centraal in Michaels opvoeding stonden de woorden:’Je moet altijd tot het uiterste gaan, altijd proberen te winnen.’Dat Michael deze woorden van zijn vader meer dan goed in zijn geheugen heeft gegrift, blijkt uit alles wat hij doet. Zoon Stewart heeft alle banden verbroken met zijn vader en de uitzichtloosheid van het leven van dochter Ingrid die als een oude vrijster haar vader verzorgt, is schrijnend. De gevoelens van vader Judd ten opzichte van Michaels vrouw Susan zijn bijna incestueus te noemen. Kortom, het zit niet helemaal snor bij de Campbell’s. De eenzaamheid en het lege privé-leven van journaliste Karen zijn duidelijk voelbaar en wekten bij mij veel sympathie op. Haar werklust en speurneus zijn bewonderenswaardig. De labiele Susan is het kwetsbare vogeltje in het geheel dat aan het eind toch nog moedig uitvliegt. De blinde ambitie van vader Judd is bijna eng. In Michaels opvoeding pakt dat dan ook helemaal verkeerd uit. Een typisch geval van ‘het komt uit een goed hart, maar het ging helemaal verkeerd’. Als deze man aan het einde van het verhaal een kritische zelfevaluatie toepast kan hij maar één conclusie trekken: I’ve created a monster’. Op lugubere wijze probeert hij vervolgens zijn grootste fout recht te zetten, maar of dat nou de oplossing is… Kortom, niets aan te merken op Zeman’s vaardigheden om zijn hoofdrolspelers een duidelijk gezicht en kleur te geven.

Is er dan helemaal geen minpuntje te verzinnen? Natuurlijk wel, want we blijven kritisch. Na minutieus zoekwerk heb ik er twee gevonden. De overload aan zelfmoorden en alcoholische problemen van ouders van de hoofdpersonen was niet bijster origineel, evenals de typisch mannelijke reacties op de schoonheid van journaliste Karen Embry. Maar dat is wat mij betreft dan ook het enige dat als minder briljant aangemerkt kan worden. In dit fantastische debuut is de cirkel op alle fronten echt rond!