Een pijnlijke gelijkenis

Wat hebben Audrey Hepburn en Anne Frank gemeen? Op het eerste gezicht gelijken hun bruine lokken, grote hondenogen en de ingetogen blik. Niet alleen zijn de ‘meisjes’ in hetzelfde jaar geboren, maar maakten ze ook de Tweede Wereldoorlog mee op hun eigen manier. Anne als slachtoffer van de Holocaust en Audrey – dochter van een barones - als een ballerina in spé. Jolien Janzing (1964) vertelt in Audrey & Anne over de jeugd van beide jonge vrouwen, hun toekomstdromen en de ontmoeting tussen Otto Frank en Audrey Hepburn.

Historische onderwerpen lijken schrijfster Janzing aan te grijpen, of beter: sterke vrouwen in de geschiedenis. Eerder schreef ze een verhaal over de auteur van Wuthering Heights, Charlotte Brönte, genaamd De meester (2013). Nu heeft Janzing een boek gewijd aan maar liefst twee vrouwen: Anne Frank en Audrey Hepburn. De persoon die hen ‘samenbracht’ is Otto Frank. In 1957 bezoekt Otto Frank samen met zijn tweede vrouw, Elfriede Geiringer, Audrey Hepburn in Zwitserland. Daar vraagt Frank of Audrey zijn dochter Anne wil spelen in de verfilming van Anne Franks dagboek. Audrey zit in een dilemma: hoewel ze het graag voor Otto zou willen doen, wordt ze geteisterd door de herinneringen uit haar eigen verleden.

Op dat moment duikt de lezer samen met Audrey terug in de tijd, naar het jaartal 1929. Het jaar van de Black Tuesday, het begin van de crisis, én het geboortejaar van Audrey en Anne. Audrey ziet in Brussel het levenslicht als dochter van barones Ella van Heemstra en Anne wordt in het kilometers verderop gelegen Frankfurt am Main geboren. De levens van de twee meisjes verschillen zeer van elkaar: Audrey wordt als achtjarige naar een kostschool in Kent gestuurd, terwijl Anne opgroeit in een vredig huishouden met ouders en zus. De Tweede Wereldoorlog betekent voor beiden het einde van een onbezorgd leven. Anne en haar familie moeten gedwongen in het Achterhuis onderduiken en ook Audreys broers, fanatieke verzetslieden, verschuilen zich op de zolder van Audreys opa. In Audrey & Anne kijk je mee vanuit het perspectief van twee jonge veertienjarigen, die leven te midden van ongekende ellende en verschrikkingen.

Realistisch, zo zou je deze roman kunnen noemen. En dát is een hele prestatie, aangezien Jolien Janzing  in het hoofd is gekropen van twee vrouwen die wereldwijd bekend zijn. Als lezer krijg je het gevoel dat niet Janzing, maar Audrey en Anne aan het woord zijn. Janzing schrijft heel simplistisch en de zinnen worden niet opgesmukt met dure woorden of melancholische omschrijvingen. Haar stijl verdient dan ook niet alle lof, maar haar manier van vertellen wel. De lezer blijft tijdens het lezen geboeid. Janzing heeft dan ook geput uit interessante historische gebeurtenissen.

Dit is een boek voor liefhebbers van historische romans. Audrey & Anne doet bijvoorbeeld denken aan de boeken van Annejet van der Zijl, die ook non-literaire fictie schrijft over veelal interessante figuren uit de geschiedenis. Op eenzelfde voetstuk kunnen de twee schrijvers echter niet worden geplaatst. Daar is Janzings schrijfstijl niet verfijnd genoeg voor: het lijkt alsof ze het niet aandurft om zichzelf een meer sierlijke stijl aan te meten. Janzing heeft met Audrey & Anne een boeiende roman geschreven, maar de schrijfstijl is duidelijk ondergeschikt aan de inhoud van het verhaal.