Observaties van een intellect
In 2015 ontving Kat Kaufmann (1981) de ‘aspekte-Literaturpreis’, een prijs voor de beste Debuutroman in Duitsland, voor Superposition (vertaald Eiland van jou). Het werk getuigt van een zeker intellect, zowel op inhoudelijk niveau als in de taal. Eiland van jou gaat over één individu, Izy, maar vertelt tegelijkertijd iets over ons allemaal.
Eiland van jou is het verhaal over de 26-jarige jazzpianiste Izy Levin. Haar leven toont vele gelijkenissen met dat van schrijfster Kaufmann zelf. Ook Izy is van Russische origine, maar emigreerde op jonge leeftijd naar Duitsland. Beide zijn het wonderkinderen, die onder het strenge regime van ouders en muziekleraren het beste uit zichzelf moeten halen. Het verleden drukt zwaar op Izy, die in Berlijn probeert te leven van haar composities, maar wordt gekweld door onzekerheid en de drang om te presteren. Ook in de liefde lijkt Izy te falen. Bij de man van haar dromen, Timoer, staat ze op de tweede plaats en overstijgt ze haar rol als ‘scharrel’ niet. Tot haar ongenoegen krijgt Izy daarentegen wél affectie van haar baas.
Izy’s vrienden lijken geen beter gelukte exemplaren van haar generatie: over ambities wordt zelden gesproken en door Izy’s onbetamelijke gedrag lijken zij eerder haar verzorgers dan haar vrienden. Izy en haar vrienden leven voor de kunst en worden er langzaam door verteerd. De dagen slijt Izy al mijmerend, de wereld in zich opnemend zonder haar beter voor te stellen. Op een dieet van sigaretten en wodka probeert ze te overleven in het artistieke hart van Europa, Berlijn. Treffend weet Kaufman Izy’s afzondering van de wereld te beschrijven. Izy kiest niet voor haar vervreemding, maar wordt hier haast toe gedwongen. Haar Russische roots en haar Joodse geloof maken het lastig om zich te wortelen in de Duitse hoofdstad. Kaufman creëerde een klein kunstwerk op zich; een postmodernistisch schilderij waarin chaotische personages en verhaallijnen door elkaar heen lopen. Iedere pagina ligt in het verlengde van de vorige: korte zinnen, onduidelijkheid en vele observaties.
De vraag lijkt echter: is dit een zoektocht van Izy naar zichzelf of is het Kaufmann die zichzelf hier probeert te vinden? Autobiografisch of niet, Kaufman heeft de prijs er niet minder om verdiend. Neem bijvoorbeeld enkele prachtige beschrijvingen die zij neerpende: “Mijn moeder draagt de schoonheid van de hele wereld in zich, straalt meer dan alle anderen, ook meer dan de gekken, overstelpt iedereen met haar onmetelijke liefde.” Zulke mooie zinnen contrasteren met de grauwe sfeer in het verhaal. Ondanks haar zelfdestructie (“Ik zou graag een adequaat antwoord willen geven, maar mijn hersencellen melden dat ze niet meer op hun werkplek zijn”), weet Izy een optimisme te bewaren voor haar vrienden en familie. Dit is het verhaal over een verloren generatie, die probeert trouw aan zichzelf te blijven in de consumptiemaatschappij. De groep bevindt zich daarbij in een uitzonderingspositie, want hun integratieproces wordt vertraagd door hun Russische afkomst en hun Joodse geloof.
De roman heeft veel potentie, want het boek telt vele rake observaties. Kaufman heeft zich echter een beetje verloren in het aantal observaties. Daarnaast irriteert de incompetente houding van Izy en vrienden bij vlagen en wacht je als lezer op meer actie. Dit boek is te beschouwen als een psychologische roman: als lezer duik je niet alleen in het hoofd van Izy, maar doorvoel je ook haar angsten en haar hoop op een beter leven. Het geeft je een beklemmend gevoel, dat je niet snel zal loslaten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kim Saris
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
