Het valse seizoen klinkt als muziek in de oren
Een virtuoos spel met taal, dát is Het valse seizoen van Christiaan Weijts (1976). Met deze nieuwe roman biedt Weijts de lezer literatuur met een hoofdletter ‘L’. De manier waarop de inhoud en de vorm zich tot elkaar verhouden klopt simpelweg. De stof boeit tot de laatste letter en de prachtige woorden volgen elkaar op als noten in een notenbalk. Dit boek is als de Negende symfonie van Beethoven: grotesk en bombastisch, een muziekstuk dat zich voor lange tijd in het geheugen nestelt.
Het valse seizoen verhaalt over het leven en lijden van drie mensen die om de een of andere reden voor altijd met elkaar verbonden zijn. Hetzij door het noodlot, hetzij door de liefde. Van hen komt de violist Camiel het meest aan het woord. Hij speelt als tweede violist in het Corretto Kwartet, waar de onderlinge relaties op spanning komen te staan. In Parijs ontmoet Camiel de Brusselse Nadège, die met haar altviool toeschouwers inpakt. Zo ook Camiel, die haast geobsedeerd raakt door de jonge, knappe vrouw met zigeunerbloed. Een gebeurtenis uit het verleden, die hij deelt met zijn leraar Pablo Sleedoorn, maakt het echter moeilijk om lief te hebben. Iedere poging die Camiel onderneemt om zijn eigen geluk te bewerkstelligen, heeft desastreuze gevolgen voor hem én zijn omgeving. Wanneer zowel Camiel als Nadège in het orkest van Titanic II – een replica – gaan spelen, komt er een hoop over heden en verleden aan het licht. De nasleep van Camiels vroegere acties blijkt fataler dan gedacht en Nadège blijkt niet de gevierde muze die Camiel zich had voorgesteld.
De drie hoofdpersonages communiceren met elkaar via brieven. Een niet-alledaagse, haast geromantiseerde en poëtische manier om de eigen levensgeschiedenis op papier te zetten. Daar leent het verhaal zich goed voor. Naast de muziek, speelt namelijk ook de poëzie een grote rol in deze roman. Passages uit o.a. de Odyssee van Homerus en gedichten van Fernando Passoa en Marcel Proust sluimeren door het verhaal heen. Het maakt van de personages, die deze gedichten in hun brieven opnemen, gevoelige mensen die gekleurd zijn door persoonlijke favorieten, maar ook door hun kennis, hun ambities en hun zielenstrijd. Camiel komt over als een gemoedelijke eikel, iemand die onbeschroomd voor zichzelf kiest en daar eerlijk voor uitkomt. Ook Pablo, de in verval geraakte ooit zó gevierde cellist en componist, is uitermate fel doch bloedeerlijk en humoristisch. Van de mannelijke personages krijg je meteen een beeld, maar Nadège laat zich minder gemakkelijk portretteren. Dat komt omdat het aandeel brieven van Nadège klein is en haar brieven kort van lengte zijn. Nadège leert de lezer daardoor kennen op basis van de brieven van Camiel. Dat Camiel een gescheiden briefwisseling aangaat met enerzijds Nadège en anderzijds Pablo, is overigens niet meteen duidelijk. Preciseringen als datum, tijd en plaatsnaam worden niet vermeld en evenmin is er sprake van een aanhef of afsluiting. Dat komt het verhaal alleen maar ten goede; de lezer verdwaalt niet in onnodige details, maar concentreert zich beter op de tekst.
De brieven van Nadège hebben een ander karakter dan die van Pablo en Camiel en maken haar nog ‘ongrijpbaarder’. Daar waar Pablo en Camiel in duidelijke, klare taal converseren, is de taal van Nadège poëtischer en geheimzinniger: “Ik ben Nadège, en ik ben niet van plan te zwijgen. Leen mij, vergeten, versleten, vergeelde taal, nog eenmaal je adem, je syllaben en leer mij te zijn.” Er is echter wél een verschil tussen begin en eind: in de eerste hoofdstukken is de taal sprankelender, zijn de zinnen mooier. Het lijkt alsof Weijts dáár beter zijn best doet. Op het einde is het alleen maar ‘SEKS’, alsof het accent daarheen verplaatst moet worden om het verhaal naar een hoger niveau te tillen. De omwenteling zelf is niet storend, maar het is jammer dat de inhoud belangrijker wordt dan de taal.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kim Saris
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
