Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

De gezusters Austen: liefde en leed

Kim Saris 29 november 2016

‘Eenmaal getrouwd zijn vrouwen niet interessant meer. Niet als sleutelfiguren in een verhaal.’ Zo spreekt Jane Austen in 1809. Niet de echte, maar de Jane die is ontsprongen uit de fantasie van uitgeefster en schrijfster Anke Werker (1972). Werker liet haar grote belangstelling voor Jane Austen (1775-1817) al blijken in haar column ‘Lieve J’ op JaneAusten.nl. Die geestdrift zette de schrijfster ertoe om vele reizen naar Engeland te ondernemen, van Austens woonplaats Chawton tot London en Godmersham, waar een deel van Jane's familie woonde. Werker heeft dankbaar gebruik mogen maken van de vele biografieën die over Jane Austen zijn geschreven en gaf de herwonnen informatie op een geheel nieuwe manier prijs: in de vorm van een dagboek. Terugkomend op eerstgenoemd citaat: in dit boek bewijst Werker dat Jane Austen zélf zeker een waardig hoofdpersonage is.

Hoeveel vrouwenharten slaan niet op hol van Mr. Darcy? Wie wil er geen Mr. Knightley aan haar zijde? Wiens hart is er nooit gebroken door een man als Willoughby? Allemaal zijn deze heren creaties van Jane Austen, een zeer geliefde Engelse romanschrijfster. Weerspiegelen deze mannelijke personages de liefde en het leed van Austen zelf? Een interessante vraag, gezien het feit dat Jane Austen ongehuwd bleef. In haar verhalen beschreef Austen ontmoetingen, bals en intriges zó romantisch dat het haast onwerkelijk leek. En toch ook heel realistisch, want haar titelheldinnen kregen altijd een eigen stemgeluid en mochten net als de man lust voelen. De verhouding tussen Jane en haar personages wordt in Jane Austen, onder vier ogen uitgelicht. Jane Austen, die in 1809 in het Chawton Cottage gaat wonen met haar moeder, zus Cassandra en vriendin Martha, begint op dat moment met een nieuw liefdesverhaal. Het verhaal begint steeds meer overeenkomsten te krijgen met het leven van haar zusje Cassandra, die haar verloofde Tom aan een ziekte verloor. In dit boek wordt het perspectief van Jane, die de lezer meeneemt in haar schrijfproces, afgewisseld met dat van Cassandra. Zoals de titel doet vermoeden is dit niet alleen een boek over Jane, maar óók over Cassandra en over de innige band die zij deelden. Cassandra overleefde Jane dertig jaar en kreeg Jane’s volledige erfenis in handen. Cassandra wil de nagedachtenis aan haar zus beschermen en moet daarvoor grote beslissingen nemen…

De fictieve dagboekfragmenten zijn zeker niet de meest boeiende passages. Het is jammer dat Werker een typische beschaafde jonge vrouw uit de achttiende eeuw neerzet: een vrouw die is gebonden aan haar tijd en enkel in zeer deugdzame bewoordingen verslag doet van haar leven. Voor een vrouw die de literaire wereld opschudde met haar sterke, sociale en bovendien spitsvondige gedachtengoed en realistische schrijfstijl, is het dagboek té burgerlijk, te braaf. De beschrijving van haar dagelijkse leven is niet heel boeiend, eerder is de lezer benieuwd naar de ideeën van Austen over haar poëtica. Wanneer Jane reflecteert op haar schrijversleven, is zij het meest interessant en heeft Werker haar prachtige zinnen in de mond gelegd: “Schrijven verlengt je houdbaarheid; door iets tastbaars op aarde na te laten blijf je niet onopgemerkt.”

De memoires van Cassandra zijn indrukwekkender opgeschreven, dáár kan de lezer samen met Cassandra genieten van de nagedachtenis aan Jane: “Zij kan de mooiste Jane achterlaten. Een Jane zonder scherpe randjes en oneffenheden.” Schrijnend is het ook om te lezen hoe de liefde Cassandra werd ontzegd en dat er niemand is die haar complimenten kan geven, van “die liefdevolle uitlatingen. Woorden die er niet toe doen maar de dag kleur geven.” Het blijft echter een lastige klus om Jane Austen te evenaren en al helemaal om in haar hoofd te kunnen kruipen. Werker probeerde het en toonde dat het leven van Jane en Cassandra minder om het lijf had dan die van Elizabeth Bennet of Emma Woodhouse, beide personages in Austens verhalen. Dit verhaal is maar één van de vele interpretaties die er zijn van Jane Austen: Jane Austen, de burgerlijke oude vrijster. 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kim Saris

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.