Sprookje voor volwassenen

Iedere boekenliefhebber kan beamen hoe heerlijk het is om een nieuw boek in handen te nemen. Het gewicht van de nieuwe lectuur in zich op te nemen, de bladzijden even te laten wapperen en je te verdiepen in een nieuwe, intrigerende vertelling. Voor Juliette, het hoofdpersonage uit de roman Juliette of het geluk van boeken van Christine Féret-Fleury, zijn boeken meer dan alleen een nuttig tijdverdrijf: lezen is voor haar als opium in haar tamelijk saaie bestaan.

Het leven van Juliette, fervente boekenwurm, wordt opgeschud als ze op een dag een paar haltes verder uitstapt dan normaal. Ze ontwaart een klein meisje in de straten, loopt haar achterna en komt bij diens vader uit: Soliman. De buitenlandse man leeft in een zelfverkozen kluizernaarschap en heeft één belangrijke missie die hij naleeft: hij wil dat de boeken die hij verzamelt terechtkomen bij de juiste lezer. Al snel ontstaat er een innige band tussen Soliman en Juliette en treedt ze in dienst bij de verzamelaar van boeken. Ze wordt een ‘officiële’ bookcrosser die willekeurige mensen in haar omgeving observeert en vaststelt welke boeken deze persoon nodig heeft, zoals een kruidenier een moestuin en een ballerina haar spitzen. Of zoals Soliman zegt:

“Je legt een boek neer op een openbare plaats, een station een bankje op een plein, de bioscoop, iemand neemt het mee, leest het en laat het vervolgens op zijn beurt, een paar dagen of een paar weken later, weer ergens anders achter.”

Wat op het eerste gezicht klinkt als een makkelijke taak – de boeken worden immers direct in de handen van de uitgelezen personen geduwd – blijkt vooral lastig te vervullen te zijn. Juliette stuit niet alleen op tegenzin van de mensen die ze uitverkiest, ook het imperium van Soliman lijkt in elkaar te zakken als hij plotseling verdwijnt en Juliette achterlaat met zijn dochter en een halve bibliotheek aan boeken.

Het verhaal kent een grote gelijkenis met de film Amélie Poulain, zoals menig recensent opmerkte. Dit verhaal heeft echter een sombere sfeer om zich heen hangen. Juliette mag dan net als Amélie een popperige Parisienne zijn en dagdromen bij de vleet; ze heeft iets neerslachtigs en minder avontuurlijks. Het verhaal lijkt bovendien te kort om je écht bij je lurven te kunnen pakken en je goed kennis te laten maken met de wereld van Juliette. De personages leer je helaas maar oppervlakkig kennen. Bovendien doet het taalgebruik waarin Féret-Fleury schrijft niet altijd veel goeds voor het verhaal, want de keuze voor zoetsappige, soms zelfs kinderlijke zinnen zorgen ervoor dat het verhaal – dat onwaarschijnlijk aandoet – er niet geloofwaardiger op wordt.

Ondanks dat dit boek daardoor veel raakvlakken vertoont met een sprookje, leest het lekker snel weg. Het is zeker een origineel boek te noemen, gezien de bezigheden van de hoofdpersonages en de ontwikkelingen die daaruit voortvloeien, maar het had meer diepgang moeten hebben om zich volwaardig onder het genre ‘roman’ te positioneren.