Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een boek dat de tranen laat vloeien

Kim Saris 08 november 2016

‘Mischling’, Affinity Konar koos een beladen woord als titel voor haar debuut. Een debuut dat inslaat als een bom en de lezer leeg en toch zó vol van emoties achterlaat. Gevoelens van woede, verbittering en verdriet zullen de lezer overvallen, wanneer deze de helse geschiedenis van de tweelingzusjes Stacha en Perle leest. De Joodse tweeling komt tijdens de Tweede Wereldoorlog terecht in Auschwitz en ze worden vanwege hun Arische uitstraling de ‘lievelingetjes’ van nazidokter Josef Mengele. De experimenten eisen hun tol en de zusjes raken steeds verder van elkaar verwijderd, ieder gehuld in hun eigen cocon van ellende.

De Tweede Wereldoorlog: hoeveel is daar nu niet al over geschreven? Het blijft echter een fascinerend thema. Mischling is niet het zoveelste boek over WO II, maar is origineel, uniek en bovenal verrassend angstaanjagend. Konar richtte zich namelijk op de ‘Engel des Doods’, Mengele, die de Joodse kampgevangenen gebruikte als proefkonijnen voor onmenselijke experimenten. Het bevriezen van ledematen, verwijderen van organen en het toedienen van gevaarlijke stoffen; zomaar een greep uit diens duivelse praktijken. Zijn bijzondere interesse ging uit naar twee- en drielingen. De twaalfjarige tweelingzussen Stacha en Perle komen ook onder de hoede van Mengele, die zich in het boek ontpopt als de ideale suikeroom. Deze griezelige, misplaatste vriendelijkheid maakt Mengele een nog angstaanjagender persoon. De ene keer stopt hij zijn tweelingen suikerklontjes toe en de andere keer voedt hij hen met een injectienaald. Zo ondervindt Stacha ernstige zicht problemen als Mengele een spuit in haar oog zet; een verwijzing naar het injecteren van een blauwe stof om de Joden ‘Arische’ ogen te geven. Hoewel Mengeles proefjes ronduit krankzinnig zijn, tonen Stacha en Perle zich gedienstig. Hun uitzonderlijkheid is een garantie van uitzondering op eliminatie, een kans om de dood te ontlopen. De dood, die zich iedere dag weer in een andere gedaante toont…

De gebeurtenissen, de personages en de omgeving: alle ingrediënten voor een hartverscheurend drama kunnen van het lijstje worden gevinkt. Toch was dit blijkbaar voor Konar niet genoeg. Haar stijl is namelijk zéér gedramatiseerd: “Het moest haar pijn wel zijn. Hij was te mooi om in mij te zijn ontstaan, want hij trok fijngevoelig door mijn lichaam en danste pijnlijke pirouettes door mijn zenuwen.” Al vanaf het begin is er een overdaad van metaforen, clichés en vergezochte beeldspraak. De dramatische toon is meteen gezet en de lezer voorziet meteen: dit wordt een grootse tragedie. Een tragedie in de meest positieve zin van het woord, zo blijkt. De aangrijpende manier waarop zowel Stacha als Perle ieder hun verhaal vertellen, past vooral bij het aanstellerige karakter van Stacha. Perle is de oudste, de rustige van de twee, en Stacha verafgoodt haar. Zó zeer dat ze Mengele smeekt om Perle te hoeden voor het kwaad. Deze wens wordt niet ingewilligd. Integendeel. Op een dag verdwijnt Perle en ieder teken van leven ontbreekt. Stacha, de ‘sterkere’, vindt kracht bij de knappe, Arisch uitziende Peter en Feliks, die zijn tweelingbroer heeft verloren. Wanneer Mengele zijn biezen pakt en de ‘dierentuin’ verlaat, is het einde van Auschwitz snel nabij. Het betekent voor Stacha echter een nieuw begin, want zij gaat samen met Feliks op zoek naar haar verdwenen zus.

De woorden waarmee die zoektocht worden beschreven, zijn – zoals gezegd – dramatisch van aard, maar dit heeft een gunstig effect. Dit verhaal raakt je in het binnenste van je ziel, het doet je rillen, beven en soms voel je de tranen opkomen. Het is des te meelijwekkender, omdat je als lezer meekijkt vanuit het perspectief van een kind. Konar heeft de meest innemende personages gekozen om dit verhaal te vertellen. De onschuld zelve is geplaatst in de meest schuldige omgeving ooit. Die kinderlijke onwetendheid en hun drang om alles te begrijpen; het blijven kinderen, zelfs op een afschuwelijke plek als Auschwitz. Het is een eerlijk verhaal, waarin historische feiten op een huiveringwekkende, goede manier met elkaar zijn vermengd.

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Kim Saris

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.