De zwakte die 'liefde' heet
Een Amerikaanse docent in Sofia vindt de liefde bij een mannelijke prostituee, genaamd Mitko. Homo-emancipatie is een ver van hun bed show in Bulgarije, getuige de geheimzinnigheid rondom de ontmoetingen en afspraakjes tussen de ik-verteller en Mitko. De stoere Mitko toont zich sterk economisch afhankelijk van de docent, die hij een ‘vriend’ noemt en tegelijkertijd seksueel bevredigt. Deze bevreemdende situatie drukt zwaar op de hoofdpersoon, de ik-verteller, die zich gedwongen voelt afstand te nemen van zijn grootste zwakte.
Auteur Garth Greenwell (1978) baseerde Wat van jou is op zijn eigen ervaringen in Sofia, waar hij als literatuurdocent lesgaf op the American College. Greenwill toont met zijn verhaal niet alleen grootse cultuurverschillen tussen het westen en het oosten, maar schetst ook een totaal andere belevingswereld. De ik-verteller zit in een moeilijke situatie: hij bevindt zich niet alleen in een ander land met een compleet andere taal en andere manieren van uitdrukken, maar moet ook uiterst voorzichtig omgaan met zijn homoseksuele geaardheid. Zo ontmoet hij in een afgelegen plek voor homoseksuelen de prostituee Mitko, die een onuitwisbare indruk op hem achterlaat. Het liefst zou de ik-verteller de prostituee voor altijd in zijn hart willen sluiten, maar Mitko is een onstabiele persoon die slechts om de zoveel tijd bij de ik-verteller aanklopt voor hulp. Mitko is op de hoogte van diens affectie en maakt hier misbruik van door zijn seksuele gunsten te blijven verlenen. Mitko en de ik-verteller hebben een gedwongen vriendschap, aangezien de ik-verteller duidelijk meer wil van Mitko, maar Mitko kan hem dit niet geven.
Mitko is moeilijk in woorden te vangen, evenals zijn acties. De gedachten van de ik-verteller zijn er niet minder chaotisch om en de ellenlange zinnen laten het geschrevene er uit zien als een stream-of-consiousness. De lange woordenstromen zijn in het begin nog mooi en geven het verhaal iets melodramatisch dat goed bij de setting past. Op den duur gaat de schrijfstijl van Greenwell echter vervelen. De lezer wordt haast geen adempauze gegund door de tangconstructies en het gemis van een duidelijke structuur in de zinnen. De beschrijvingen zijn echter treffend en gedetailleerd. Zelfs van de minder opzienbarende gebeurtenissen, zoals een vlieg in de bus of een treinreis met een verveeld jongetje, maakt Greenwell een mooie momentopname die je daarna niet meer snel zult vergeten.
Het vaste verhaal over de ik-verteller en Mitko wordt in het middenstuk losgelaten, waar de ik-verteller reflecteert op zijn jeugd en ingaat op de afkeer van zijn vader en vrienden op zijn geaardheid. Een ingrijpende periode die ervoor zorgde dat de ik-verteller zich voor zichzelf is gaan schamen. Deze schaamte wordt niet in Sofia getemperd, maar juist aangewakkerd. De ik-verteller zoekt duidelijk nog steeds naar erkenning, maar Mitko’s gedrag maakt hem enkel onzekerder. Tevens is dit een zoektocht naar een houvast, naar afhankelijkheid en bovenal naar echte liefde.
Het is een vlot boek, goed overdacht en de persoonlijke inbreng van Greenwell brengt dit verhaal naar een hoger niveau. Er is seksuele spanning zonder dat het vulgair wordt. Dit is een halfslachtige liefdesverklaring aan een liefde die zich nooit als zodanig heeft kunnen definiëren: “Liefde is niet alleen een kwestie van naar iemand kijken, geloof ik nu, maar ook samen met iemand kijken, onder ogen zien wat de ander onder ogen ziet.” Waar de fantasie de overhand heeft in het eerste gedeelte van het boek, waar de hoofdpersoon hoopt dat een ander alleen van hem wordt, is het laatste, derde gedeelte van het boek veel realistischer en staat de hoofdpersoon – ouder en wijzer – sterker in zijn schoenen. Dit is een Bildungsroman, waarin we geen jonge held volgen, maar een ouder exemplaar dat eindelijk zichzelf mag zijn. Iemand die weet dat liefde betekent dat iemand neemt, maar ook geeft. De ik-verteller is alleen maar de gever, terwijl Mitko alleen maar een nemer is. Het is een relatie die door alle omstandigheden gedoemd is te falen.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Kim Saris
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
