Eenzame Vos
De 12-jarige Louis moet op een zomers, maar verregend scoutskamp zijn totemnaam verdienen. Bij deze totemisatie komen zijn frustraties naar boven, wanneer de gevoelige jongen geconfronteerd wordt met zijn ontluikende adolescentie en het gemis van zijn broertje. In een beklemmende omgeving transformeert hij, verstoken van liefde en aandacht, stilaan tot de vos van zijn totem. Totem is een op verschillende niveaus te lezen; autobiografisch en doorleefd coming of age-verhaal, met ruimte voor hoop.
De allereerste, losse tekening – van een jongetje op een autopsietafel – grijpt al meteen naar de keel. Maar de lezer is nu al op het verkeerde been gezet. Het is een spel. Een dodelijk ernstig spel. Toen de in Brussel geboren scenarist Nicolas Wouters (1984) 10 was, verloor hij zijn 3-jarige broertje aan kanker. Zijn ouders maanden hem aan dapper en sterk te zijn. Dat dubbele gevoel van verlatenheid – door zijn jonge broertje én door zijn ouders – heeft hij jaren later verwerkt in Totem.
Dit boek is zijn tweede samenwerking met de Berlijnse tekenaar Mikaël Ross (1984). Ze leerden elkaar kennen tijdens hun studies op de stripopleiding van Saint-Luc in Brussel en maakten in 2013 Les pieds dans le béton, waarin twee oude kameraden elkaar opnieuw ontmoeten en de balans van hun in totaal verschillende richtingen gegane levens opmaken. Voor Nederlandstalige lezers is Totem de eerste kennismaking met hun werk.
Een jaar of wat geleden liep in de Vlaamse bioscopen een Dick Maas-achtige griezelfilm genaamd Welp, waarin een kleine scoutsgroep, op kamp in de Ardennen, te maken krijgt met een occulte seriemoordenaar. Totem is geen dwaze horror, maar is vergelijkbaar van sfeer: het boek speelt zich ook af in de geïsoleerde Ardennen, nog eens extra unheimlich gemaakt door de regen en de dreiging van een uit een zoo ontsnapt luipaard. Het roofdier heeft ook een symbolische rol: het staat voor het onbekende (van het volwassen worden), onzichtbaar, afschuwwekkend en aantrekkelijk tegelijk – en natuurlijk vogelvrij voor de jagers, die schieten op alles wat beweegt. Louis vindt in het dier een bondgenoot wanneer hij zich van de mensen heeft afgekeerd.
Louis wordt tegen zijn zin – hij kent er niemand – door zijn ouders op kamp gestuurd, omdat die geen tijd voor hem hebben, nu zijn broertje in het ziekenhuis is opgenomen. Dat Louis en zijn broertje een innige band hebben – prachtig uitgedrukt in de tegelijk speelse en aangrijpende openingsscène – blijkt wel uit zijn gemis op kamp. Enkel leidster Goudvink zoekt toenadering tot de getormenteerde Louis. Maar ook zij heeft haar geheim…
Louis wordt getotemiseerd tot Vos. Het is een keerpunt. Hij zet zijn vossenmasker niet meer af, hij gaat meer en meer op in de eenzaamheid van het woud, verdwijnt zelfs. Grafisch wordt hoe Louis de wereld afzweert weergegeven in zijn geleidelijke transformatie tot vos en zijn totale verwildering, waarbij hij zich tegen de andere jongens keert. Alleen Goudvink dringt uiteindelijk tot hem door. Zij is de redding na zijn ontreddering.
Wouters en Ross nemen in rustige, woordloze pagina’s hun tijd om Louis’ emotionele neergang weer te geven. Nergens worden zijn frustraties of angsten benoemd, maar ze zijn voelbaar aanwezig in zijn doen en laten. Dat hij bijvoorbeeld als enige van de groep bereid is een kip te onthoofden, is voor de anderen tegelijk indruk- en zorgwekkend. De spanningen in de scoutsgroep zijn tastbaar in woorden en tekeningen. Niet alle, vooral jonge lezers zullen de link leggen met volwassen worden, maar omdat zij zich kunnen identificeren met Louis voelen zij de vernederingen en de angst des te meer.
Ondanks de donkere en dreigende sfeer zit er behoorlijk wat licht en lucht in het boek. Nergens zijn de dialogen of scènes te zwaar, zelfs de vermenging van werkelijkheid en fantasie komen soepel en natuurlijk over. Totem is een vlot leesbaar en sterk werk over de dood, het leven en de liefde.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
