Voor Capote-beginners en -liefhebbers

Een van de genieën uit de moderne Amerikaanse literatuur is ongetwijfeld de vroegrijpe, flamboyante en zelfdestructieve oerkracht genaamd Truman Capote (1924-1984). Een literair kieskeurig fenomeen met een grote en diverse productie – van romans en novelles tot toneelstukken en filmscenario’s. Het meest bekend is hij van zijn de novelle Breakfast at Tiffany’s en het journalistieke en geëngageerde In cold blood, maar hij begon zijn carrière met kortverhalen. Voor het eerst zijn nu alle eenentwintig kortverhalen gebundeld in vertaling. Daartussen een aantal klassiekers, als ‘Een kerstherinnering’, maar ook zijn eerste pennenstreken, als ‘Miriam’, en niet eerder vertaalde en na zijn dood ‘ontdekte’ verhalen. Ze bieden samen een mooi overzicht van het kunnen van Capote.

Voor wie nog niet vertrouwd is met het oeuvre van Capote (of dat enkel van de films kent!) én voor wie er wel al aan verslingerd is, is deze fraaie collectie een must. Capote-groentjes, die misschien wat huiveren voor de faam van zijn grote werken, kunnen kennismaken met het stilistische meesterschap van deze grote realist en zullen ongetwijfeld naar meer snakken na het savoureren van deze korte verhalen. Ze zullen ze allicht niet allemaal lusten, maar het schrijverstalent van Capote is – zelfs in zijn vroege werk – onmiskenbaar aanwezig in deze verhalen, die hij absoluut niet afdeed als tussendoortjes. (Hij noemde het kortverhaal zelfs ooit ‘zijn grote liefde’.) Liefhebbers van Capote’s romans, daarnaast, beleven zeker een herkenbaar genoegen bij de hen misschien nog onbekende kortverhalen van Capote.

Zowat de helft van deze verhalen is in de jaren veertig geschreven, toen Capote nog timmerde aan de weg. Breakfast at Tiffany’s en In cold blood verschenen respectievelijk in 1958 en 1965. Maar de ‘oude’ verhalen van de toen nog jonge Capote – die zelfs al voor zijn tiende beweerde kortverhalen te schrijven – zijn allerminst vingeroefeningen. Ze geven blijk van een ambitieus en ongeduldig schrijver die zijn vaardigheden wil tonen, die indruk wil maken en aandacht wil krijgen. Capote is altijd een aandachtszoeker geweest, tot hij zich, bedolven onder drugs, in zichzelf, hallucinerend en wel, terugtrok en als een wrak voortijdig stierf.

Capote put in zijn verhalen welig uit zijn treurige jeugd en de nog treuriger negorijen van het Zuiden of andere desolate plekken, van woestijnen tot gevangenissen. Hij confronteert zijn lezers met het bekrompen en hypocriete Amerika van hun tijd. Als stilist verbaast Capote: hij slaagt erin met weinig woorden zo veel op te roepen, over personages, over de omgeving, over verhoudingen tussen mensen en hun plek in de wereld. Hij is, ondanks zijn thema’s, nooit zwaar op de hand, is sterk in dialogen, speels met taal en vooral geloofwaardig in zijn verzinsels. Kortom, deze kortverhalen getuigen van zijn genie en verdienen de aandacht die ze vragen. U moest al aan het lezen zijn!