Biographic novel van een getormenteerd talent
‘Feitelijke fictie’ belooft de cover, die alles van een doos wasmiddel wil zijn. Als er ooit een graphic novel gemaakt is die het verdient biographic novel genoemd te worden is het Andy van de Amsterdamse illustrator/striptekenaar Typex (Raymond Koot) wel: zijn visie op het leven van popart-icoon Andy Warhol, van geboorte tot dood en een heleboel divagedrag daartussen. Typex’ kleurrijke magnum opus doet zijn vorige biografie – over een ook al getormenteerd kunstenaar, Rembrandt – verbleken (als die al niet in bleke kleuren getekend was). Een kunstwerk van een leven over een leven als een kunstwerk.
Als een recensent dit boek ‘zware kost’ noemt, is dat vooral omdat dit lijvige werkstuk van 562 goed gevulde pagina’s bijna 2 kilo weegt. ‘Nettogewicht 1,55 kg’ waarschuwt de rug van het boek. Een dikke 350 g verpakking dus? Zwaar op de maag ligt Andy netto echter niet: verwacht geen moeilijke dissertaties over het waarom van kunst of over Warhols disruptieve perspectief op kunst. Waarom dat soepblik? Waarom dat oneindige dupliceren van portretten in zeefdrukken? Waarom die eindeloze films van slapende mensen? Typex vermoeit zijn lezers niet met Warhols beweegredenen of diepere inzichten. Omdat die er feitelijk/fictief niet zijn? Typex’ Andy loopt zijn (dikke) neus achterna, zonder veel stil te staan bij het hoe en waarom.
Hij had onmiskenbaar een neus (pun intended) voor nieuwe trends en talent, maar streefde geen onderbouwde revoluties na. Weinig eloquent, verlegen en snel verveeld dwaalt Typex’ Andy door een bont en druk New York, verzamelt hij als een collectioneur van kitsch een posse van freaks rond zich in zijn Factory. Waaruit al eens kunst geboren wordt (Lou Reed bijvoorbeeld), maar meestal regeert de middelmaat en komt men zelfs niet eens aan 15 minuten van faam. Als een lichtbaken trekt Andy motten aan, waarvan er niet weinig zich knetterend te pletter storten op hem. Soms kruist lichtbaken Andy andere schepen in de nacht, die vaak ook richting klippen gaan (een mooi voorbeeld is hiervan de voor eeuwig jong en beloftevol gebleven Basquiat).
In tien hoofdstukken zien we een stoet van personages rond Andy vibreren. Die worden bekender naarmate hij ouder wordt (Truman Capote, Willem De Kooning, Bob Dylan, Jimi Hendrikx, Bowie, Madonna…) en variëren in intensiteit. Sommige van Andy’s nevenpersonages nemen een grotere rol in, van zijn moeder over de talentloze Nico tot de onstuimige Edie. Vreemd genoeg allemaal vrouwen die zo bepalend waren in het homoseksuele seksloze leven van Warhol. In tien hoofdstukken, in- en uitgeleid door Andy’s groezelige migrantenjeugd en zijn laatste hospitaalbezoek, trekt Typex niet alleen anekdotisch door Andy’s leven, maar ook grafisch door de popart. De ene keer heeft een hoofdstuk een Roy Lichtenstein-toets, de andere keer lijken we ons in The Yellow Submarine te bevinden. Nu eens cartoonesk, dan weer realistisch. Net als Warhol mengt Typex stijlen en invloeden.
De zorg waarmee dit werkstuk, waar de tekenaar vijf jaar over gedaan heeft, is vormgegeven is uitzonderlijk. Tot in de paginering toe is gelet op het meest passende design. De inkleding van elk hoofdstuk – ingeleid met bij de tijd of het onderwerp passende magazinepastiches – zit vol met intertextuele verwijzingen, telkens krijgen twaalf personen uit Warhols entourage of kennissenkring een kort, vaak cynisch biootje. Heerlijke nevenlectuur.
Wat blijft na onderdompeling in de witter dan wit wassende wereld van Warhol, is niet zijn kunst of zijn invloed op zovelen na hem. Het is een beeld van een gekweld leven, altijd bang voor bankroet, zijn seksualiteit en conventies, in een wereld van bloedzuigers, maskers en blonde pruiken. Ondanks de medewerking van de Warhol Foundation heeft Typex er geen verheerlijking van gemaakt, maar een ontluisterend portret van een voor altijd klein, puisterig en vies migrantenjoch dat liefde zoekt en niet vindt. Enkel de ontmoeting van stripliefhebber Warhol met zijn grote bewonderaar Hergé mist. Maar ja, die ontmoeting was dan ook niet fictief.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
