Chloro, Anthraciet, Miesje en de anderen

De derde en laatste integrale van Raymond Macherots Chlorophyl-verhalen bekroont de geschiedenis van deze al te vaak onbekende en dus onbeminde dierenstrip, nochtans een waar monument van de negende kunst, dat zelfs een educatief natuurspeelpark in Wallonië naar zich genoemd kreeg. Overigens is dit niet zomaar een kinderstrip over een eikelmuisje, want er zit veel meer maatschappijkritiek in dan op het eerste gezicht lijkt. De uitvoerig gedocumenteerde integrale-trilogie biedt nu de jonge lezertjes van toen een fraaie brok nostalgie en de jonge lezertjes van vandaag een mooie gelegenheid om ermee kennis te maken.

De tweetalige Belgische stripweekbladen Robbedoes/Spirou en Kuifje/Tintin (waarvan momenteel enkel nog Spirou bestaat) zijn als de Rolling Stones en de Beatles: je hebt Robbedoes-auteurs en -lezers en je hebt Kuifje-auteurs en -lezers, die zich in de jaren 50-60-70 bekenden tot het ene of gene kamp. De Kuifje-strips waren klare lijn (van stijl), realistisch (van vorm), vaak historisch (van inhoud), iconischer en alleszins opvoedender dan de Robbedoes-strips, die speelser, soepeler en vooral humoristischer zijn. Denk bij Kuifje aan Alex, Blake & Mortimer, Comanche, Thorgal of de blauwe reeks van Suske & Wiske. Denk bij Robbedoes of ‘de school van Marcinelle’ aan G. Raf Zerk, de Minimensjes, Sammy of natuurlijk Guust Flater.

Chlorophyl was een kenmerkende ‘Robbedoes-strip’ die echter verscheen in Kuifje. Meer bepaald vanaf 1954. De aanvankelijk eerder realistische dierenstrip evolueerde snel naar de cartooneske stijl waaronder hij bekend is. Chlorophyl heeft uiteindelijk tot 1988 een plek gekregen in het blad, maar was nooit een van de publiekslievelingen.

Bedenker Macherot heeft slechts tot 1963 de reeks voortgezet, waarna ze door diverse auteurs is overgenomen. In deze derde integrale krijgen we de laatste vier Chlorophyl-albums, plus een kort toemaatje – een comeback van vier bladzijden, een kortverhaal uit 1966. Macherot kreeg uiteindelijk ook wel in de gaten dat hij minder op zijn plaats was bij Kuifje. Toen hij het aanbod kreeg van Robbedoes twijfelde hij niet. Kuifje-uitgever Raymond Leblanc kocht zijn rechten over zodat de reeks toch voortgezet kon worden. Macherot behield wel die van zwarte rat Anthraciet, de slechterik van dienst.

In deze vier albums is Macherot op zijn artistieke hoogtepunt, met een – op vraag van Leblanc, die een animatiefilm rond Chlorophyl produceerde – wat hoekiger, gestileerde en eenvoudiger stijl, die de essentie van de kinderstrip nog meer naar voren brengt. Macherot moest in die tijd bovendien ook nog slikken dat het verhaal De spoorpiraten niet zou worden uitgebracht als album (wat pas in de jaren 1980 zou gebeuren) omdat het zou spotten met de machtige spoorvakbonden. Het illustreert hoe Macherot – bedoeld of niet – weleens sociale of politieke onderwerpen in zijn verhalen durfde te steken. Ook in de verhalen van deze integrale is duidelijk hoe hij het militarisme ridiculiseert, zelfs teruggrijpt naar het fascisme van nauwelijks twee decennia tevoren. Chloro en zijn vrienden beleven niet enkel avonturen in hun vrije natuur, maar ook in een afgelegen dierenkoninkrijkje, waar Anthraciet ook weer snode plannen heeft.

Het dossier van de integrale is uitgebreid en informatief, en vooral erg mooi vormgegeven: een echte meerwaarde bij de albums. Ook de opvolgers van Macherot worden niet vergeten, uitgezonderd (omdat de originele versie van deze integrale in 2013 verscheen) de auteurs Zidrou en Godi, die in 2014 een (niet vertaalde) nieuwe Chlorophyl publiceerden. Een goedmakertje is de uitsmijter: enkele afleveringen van de educatieve Robbedoes-rubriek De kleine jungle van het Groene Dal én vooral enkele Miesjes uit 1961. Macherots Miesje had Guust Flater-potentie: de jongedame verscheen tien keer in het blad bij de aankondiging van een nieuw verhaal van Rock Derby, Michel Vaillant of Clifton, telkens in de overtuiging dat ze dit keer een gastrol zou krijgen. Een personage waar meer in gezeten had, misschien.