De avonturen van Supertransman

Een superheldenverhaal in undergroundstijl over jezelf kunnen zijn. Dat is in enkele woorden het lijvige (334 blz.), maar vlot leesbare Dragman, waarin August verkleed als travestiet superkrachten krijgt en het opneemt tegen een zielenopkoper en een moordenaar van dragqueens, crossdressers en transpersonen.

Het is een wereld waarvoor weinig begrip is, die van de travestieten: mannen die hun vrouwelijkheid manifesteren door als – onvermijdelijk lelijke – vrouwen gekleed te lopen, maar niet per se homoseksueel zijn of een transgendervrouw willen worden. Vaak doen ze dat stiekem, in een zelfs voor hun gezinsleden verborgen gehouden dubbelleven. Anderen komen er gewoon voor uit, in androgyne mode of zelfs op en top vrouwelijk. Of maken er een carrière van, in de prostitutie of de showbizz – van Dame Edna tot Eddie Izzard. Ook de Britse auteur Steven Appleby maakte die verschillende stadia door, van heimelijk tot openlijk. Hoewel hij gelukkig getrouwd is met een vrouw, een gezin heeft en zich nog steeds Steven noemt, draagt hij alleen nog maar vrouwenkleren. Naar eigen zeggen heeft hij/zij er nooit nare reacties op gekregen.

Zijn/haar transmannelijkheid – in de zin van een man die zich vrouw voelt – bepaalt niet alleen zijn/haar leven, maar ook zijn/haar werk als stripmaker. Vanaf de eerste cartoons in The Guardian tot deze eerste graphic novel, Dragman. De onvertaalde titelheld Dragman (net zoals ‘Spider-Man’ of ‘Batman’ nooit ‘spinnenman’ en ‘vleermuisman’ geworden zijn: ze zouden onder die lachwekkende namen niet veel bad guys de daver op het lijf gejaagd hebben) is het alter ego van ene August Crimp, die per toeval ontdekt dat als hij vrouwenkleren aantrekt, kan vliegen.

Op aansporing van zijn sidekick Dog Girl (‘hondenmeisje’!) solliciteert hij bij de superheldenclub voor een vergunning als superheld. Superhelden blijken echter ook maar mensen: de meest populaire van hen – ene The Fist (die zich verplaatst in een vliegende Leerdammer met in het groot LOVE erop en enkel de stervelingen redt die hun superheldenverzekering betaald hebben) heeft het niet op ‘freaks’ en verhindert zijn/haar toetreding. Waarop Dragman gedegouteerd het superheldendom afzweert. Tot de werkelijkheid komt aankloppen… in de vorm van een buurmeisje dat hem/haar herkend heeft en zijn/haar hulp vraagt…

Appleby heeft duidelijk zijn ziel gestoken in dit boek, dat hij regelmatig onderbreekt met een poëtisch proza. (Wat wel grappig is, omdat het belangrijk voor het verhaal is dat mensen in Dragmans universum hun ziel kunnen verkopen om uit de armoede te blijven.) Superheld Dragman worstelt, net als zovele echte travestieten, met zijn identiteit en de kwestie ervoor uit te durven te komen. Ook niet voor zijn (nochtans prettig gestoorde) vrouw, die er geen moeite mee heeft dat hij zich graag als vrouw verkleedt, maar wel met het feit dat hij haar dat verzweeg. In de loop van het verhaal groeit hun vertrouwen in elkaar toch weer, wanneer August zijn lotsbestemming als superheld – en travestiet – aanvaardt. Een evolutie die tot op de schutbladen merkbaar is.

Al meteen vanaf de cover valt op hoe slordig het boek getekend is, maar dat is maar schijn: achter de gemaakt onhandige tekeningen zit toch een finesse, die zich bijvoorbeeld uit in details als de mannelijke stoppels op Dragmans benen. De vloeiende, soms bibberige stijl past zelfs goed bij het onderwerp en het weifelende hoofdpersonage en went heel snel. De afgelikte, soms erg theatrale stijl die gebruikelijk is in de meeste superheldencomics zou hier ongepast of zelfs al te ironisch overkomen. Ook de inkleuring is delicaat en zorgvuldig.

Bijzonder is dat de vertaling (door ‘stripprofessor’ Joost Pollman) eigenhandig (zonder schrijffouten!) door de auteur is overgeschreven in dezelfde lettering van de originele Engelse uitgave. Wel jammer van de soms al te letterlijke vertalingen, als bv. ‘Moreel was hij compromisloos (uncompromising = onbuigzaam)’ (blz. 92) of ‘Dit brengt me terug… (This takes me back = Waar is de tijd?)’ (blz. 31), of slordigheidjes als ‘De toekomst ligt niet vast (…). Gebeurtenissen (…) veranderen haar voortdurend, tot hij…’ Maar verder was dit boek zeker geen drag om te lezen!