Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Grijze haren in Syrië

Koen Driessens 30 april 2017 Hebban Recensent

Het verleden van de Arabier van de toekomst komt steeds dichter bij het heden: de serie over de jeugd van de Frans-Syrische auteur Riad Sattouf in het Midden-Oosten beslaat in dit derde deel de jaren 1985-1987. We bevinden ons nog steeds in het corrupte, achterlijke Syrië van Assad sr. (nog altijd te verkiezen boven het Syrië van vandaag!), met een kort uitstapje naar – het toen in burgeroorlog verkerende, maar toch rijkere – Libanon. Het leven van de jonge Riad in deel 3 verschilt nauwelijks van het vorige deel, geprangd tussen de terreur van klasgenootjes/meester en zijn vaders familie, maar opgevrolijkt door de kerstman en Arnold Schwarzenegger.

Je zou dit derde boek een bisnummer van het tweede kunnen noemen, ware het niet dat er toch enkele evoluties zijn in het leventje van Riad: niet alleen krijgt hij concurrentie van zijn opgroeiende, schattige broertje, maar zijn ouders groeien duidelijk stilaan uit elkaar. Zijn moeder – in voorgaande delen eerder een meegaande duts – is het leven in armoede nu helemaal spuugzat en eist, behalve een ‘Franse kerst’, uiteindelijk een terugkeer naar Frankrijk of tenminste een verhuizing naar een grote Syrische stad. Abdel, Riads vader en universiteitsdocent, zit echter gewrongen met zijn droom dicht bij zijn familie te zijn en een moderne, seculiere Arabier te zijn die zijn land opstuwt in de vaart der volkeren. Een houding die hem uiteindelijk in conflict brengt met zijn diepgelovige, oude moeder, en hem tot toegiften aan zowel zijn familie als zijn vrouw én tot grijze haren brengt. Enerzijds is hij ongelovig, anderzijds gaat hij strikt de ramadan volgen, gekopieerd door Riad. Die geeft het snel op, maar de absurditeit of hypocrisie van het strenge vasten stelt de auteur toch niet expliciet aan de kaak. De corruptie van het systeem komt ook nauwelijks uitgesproken aan bod, en als dat toch gebeurt, is dat in de vorm van een anekdote, bijvoorbeeld hoe een ‘student’ van zijn vader – een lijfwacht van Assad – voor zijn examen slaagt, louter door zijn naam in te vullen.

Uiteraard doet het boek ook weer glimlachen, als bijvoorbeeld Riad en zijn vriendjes Conan de barbaar gaan imiteren (vooral in stoer kijken), of in de scène met de dorpstelefonist die consequent de verbinding verbreekt als hij een vreemde taal hoort, terwijl Riads moeder haar dochter belt. Er is het obligate verblijf in Bretagne, bij zijn oma, zoals in de vorige delen in blauwe steunkleur (de Syrische hoofdstukken zijn in het roze!), waar de boertjes een soort West-Vlaams blijken te klapp’n volgens vertaler Toon Dohmen. Hoewel ook nu weer het verschil in comfort en verdraagzaamheid met Syrië groot is, toont het Franse hoofdstuk in dit boek aan dat ook westerlingen lomp kunnen zijn. Sattouf is heel feitelijk in zijn relaas, vertelt de dingen zoals ze zijn, zonder zich uit te spreken voor of tegen. Dat aan de lezer overlaten is een slimme zet: die voelt zich meteen meer betrokken bij dit toch heel persoonlijke, autobiografische verhaal.

Omdat dit derde deel nauwelijks nieuwe elementen in zich heeft, was het misschien beter geweest dat wat beknopter in een tweede deel te verwerken, maar toch blijft Riads jeugd in het Syrië van de jaren 1980 fascinerend exotisch genoeg om erover te lezen. Gelukkig kondigt deel 4 zich aan met een nieuwe verhuizing, zodat we onze blik weer kunnen verruimen, maar ongelukkig genoeg voor Riads moeder is dat niet naar Frankrijk, maar naar Saoedi-Arabië. Eerder in boek 3 maakte Riad al kennis met een bediende van een rijke Saoedi die de duurste flessen komt opkopen in een winkel, wat zijn vader loos laat gaan over moderne slavernij. Benieuwd hoe de Arabier van de toekomst en Riad dáár mee om zullen gaan in Riyad, de ‘tuin van God’!

2

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Koen Driessens

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.