Blik achter de feiten, maar niet achter de journalist
Afrika-correspondent Koert Lindijer kijkt terug op veertig jaar verslaggeving en ziet in die tijd het continent sterk veranderen. We krijgen via hem een unieke inkijk achter historische gebeurtenissen, zoals in zijn berichtgeving zoveel mogelijk vanuit het perspectief van de gewone Afrikaan, die heel wat extreem geweld en onvoorstelbare ellende te slikken krijgt. Met veel liefde voor en een nuchtere blik op Afrika schetst Lindijer een fascinerend en tegelijk bedorven continent.
'Meer dan een relaas van gebeurtenissen en ontmoetingen hadden zijn memoires iets meer mogen weergeven hoe hij deze heeft beleefd.' – recensent Koen
Domineeszoon Lindijer trok als twintiger de wijde wereld in. De drang om onder de kerktoren uit te raken was blijkbaar groot. In 1973 belandde hij in Nairobi, Kenia, toen nog een groen en provinciaal stadje. Tien jaar later vestigt hij zich er als Afrika-correspondent voor NRC en later nog meer media, onder meer de NOS. Als enige Nederlandse correspondent in Afrika verslaat hij vanuit Nairobi gebeurtenissen over het hele continent, wat hijzelf in het boek soms eigenlijk irreëel vindt: alsof een journalist in Stockholm feiten in het zuiden van Spanje zou verslaan. Maar hij reist ook veel rond.
Lindijer neemt ons mee naar opstanden en oorlogen in Ethiopië, Oeganda, Rwanda, Congo en Soedan. De genocide tussen Tutsi’s en Hutu’s, de verdrijving van Mobutu of het staatsterrorisme van Omar al-Bashir… Ze zijn ons helaas welbekend, maar dankzij Lindijer zijn we bevoorrechte getuigen op de eerste rij en krijgen we meer context, die verhelderende inzichten geeft. Dat Lindijer hierin niet enkel de machthebbers, maar ook gewone Afrikanen een rol geeft en hun verhaal brengt, versterkt zeker de betrokkenheid van de lezer.
Echter, hoe boeiend deze verslagen en Lindijers belevenissen (gesprekken met hoofdrolspelers, reportages in het veld) ook zijn, ze herkauwen iets te veel zijn berichtgeving van de afgelopen decennia. Meer dan een relaas van gebeurtenissen en ontmoetingen hadden zijn memoires iets meer mogen weergeven hoe hij deze heeft beleefd. Het boek is soms te veel een geschiedenisles of een analyse van het moderne Afrika, dan een persoonlijke terugblik. Het boek laat zo kansen liggen om de mens achter de correspondent zichtbaar te maken. Overigens, de keuze voor gewapende conflicten in bepaalde landen impliceert noodgedwongen dat vele andere verhalen in andere landen worden genegeerd. Ook kwesties als bijvoorbeeld ontbossing, de klimaatverandering of de toenemende impact van China worden amper aangeraakt.
Ja, Lindijer getuigt over veranderingen in de jongste decennia. Dat doet hij concreet door Kenia in elk deel van het boek een hoofdstuk te geven waarin duidelijk wordt hoe het tribalisme, de corruptie en de verstedelijking het land verpesten. Waarom de Afrikaan zo optimistisch blijft bij zoveel honger, geweld en miserie lijkt onverklaarbaar. Lindijer bekritiseert het witte superioriteitsgevoel en legt de Afrikaanse ziel bloot in de religiositeit én het bijgeloof van de Afrikaan. En hij is ook kritisch voor zichzelf: hoe hij in de val van een verklikker trapt of verkeerde journalistieke keuzes maakt. Maar we vernemen te weinig hoe hijzelf daarmee omging. Spaarzame anekdotes als hoe hij midden op de Congostroom lijdt onder een volle blaas zijn leuk en aardig, maar hoe de Afrika-expert zijn avonturen eigenlijk heeft ervaren of wat hij ervan heeft onthouden, wordt amper duidelijk.
Ook wat Lindijer precies zo aantrekt in Afrika vertelt hij nergens rechtstreeks. Hij is erg karig met persoonlijke informatie. Meer dan dat hij gehuwd is met een Keniaanse komen we over de journalist niet te weten. Bijvoorbeeld niet hoe hij haar ontmoette of hoe het voor een Europeaan is om in een Afrikaanse familie te belanden. We moeten tot het laatste hoofdstuk wachten vooraleer Lindijer iets blootgeeft over zijn werkomstandigheden, hoe televisie en internet zijn metier gewijzigd hebben, wat hem motiveerde om aan de slag te gaan, maar ook hier houdt de journalist het bij algemeenheden, waardoor het boek als blik achter de schermen van de journalistiek niet helemaal voldoet en we, zoals zoveel Afrikanen, op onze honger blijven zitten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
