Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Dit gaat over niets

Koen Driessens 28 oktober 2016 Hebban Recensent

Wat duurt langer: ooit of nooit? Is er niets zonder iets? Bestaat nooit wel? Is er wel een niets? En moeten we daar bang voor zijn? Moet iets niet net verdwijnen om iets te krijgen? Geen niets zonder iets? Niets voor jou, dat soort vragen? Dan is dit prentenboek misschien nét wel iets voor jou.  

25 jaar geleden maakte voor het eerst een jeugdboek zodanig furore dat het een hype werd en zelfs volwassenen het wilden lezen. En toch was het vuistdik én was het onderwerp niet van de poes: filosofie. De wereld van Sofie (Jostein Gaarder) werd een fenomeen, precies omdat het een moeilijk en elitair thema als filosofie toegankelijk probeerde te maken. Nogal wat jongeren (en hun ouders) maakten via het dikke boek kennis met de wondere wereld van de wijsbegeerte. Sindsdien zijn er talloze kinder- en jeugdboeken verschenen die lastige, theoretische disciplines aanschouwelijk wilden maken en werden ook in ons taalgebied ‘filosofische’ prenten- en leesboeken voor kinderen gemaakt. Want ook de jeugd is in staat te denken en heeft zelfs heel eigen inzichten en een originele, nog frisse kijk op de dingen. Kinderen tot filosoferen of beschouwend nadenken aanzetten doet hen kritisch en oordeelkundig in de wereld staan.  

Het is dus niet verbazingwekkend dat filosoof Coen Simon, auteur van een aantal filosofische werken, zich in Er zit een gat in – De wereld van Spriet tot de jeugd richt, met een forse knipoog naar De wereld van Sofie. In dit prentenboek staat de filosoof stil bij de dualiteit van iets en niets, van nu en nooit. Spriet – zo mager dat je hem bijna niet ziet – maakt zich geen zorgen om het gat in zijn mooie wereld waar de mensen treurig van worden. Als je erin valt, zeggen ze, verdwijn je in het niets en kom je nooit meer terug. Kan niet, zegt Spriet, want nooit is oneindig en als aan iets geen einde komt, is het nooit helemaal gebeurd: dus als je nooit terugkomt, ben je ook nooit weg geweest.  

Breinbrekers als deze doen de voorlezer en voorgelezene van dit prentenboek als in goede Socratische traditie in dialectieke filosofie verzeilen, waarbij eens goed nagedacht moet worden in samenspraak. Spriet zelf geeft aan dat hij ervan houdt mensen aan het debatteren te zetten, mensen die ‘om het gat niet te hoeven zien’ de mooiste dingen bouwen. Illustrator Linda de Haan vult de tekst hier goed grafisch aan met haar pentekeningen door de lezer ook kijkend aan het werk te zetten. Spriet leert de lezer dat zulke gaten er zelfs moeten zijn: gelukkig verdwijnt er ook wel eens wat, anders lukt het niet. Als je HIER niet verdwijnt, kun je DAAR niet verschijnen. Als uitgesproken woorden of muziekklanken niet zouden verdwijnen, hoor je door de kakofonie niets meer en krijgen ze geen betekenis.  

De achterflap van dit prentenboek belooft dat het ‘het vrolijkste filosofieboek’ is. Dat is misschien iets te voortvarend, maar het boek laat de lezer ontegensprekelijk achter met een licht gevoel. Geen zware filosofische kost dus. Er zit een gat in heeft niet bepaald een verhaal te vertellen en komt ook niet tot zekere besluiten, maar werpt een aantal interessante gedachten op die hoop geven, want niets is ook iets.  

1

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Koen Driessens

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.