Meer dan 5,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Pipjonge versie van een gouwe ouwe

Koen Driessens 27 november 2020 Hebban Recensent

Een klassieker van Charles Dickens die flink wat ingekort wordt en heel wat plaatjes krijgt, roept bij ons grote scepsis op, maar deze Comics Classic voldoet – zeker in de vertaling van Edward van de Vendel – ook aan grotere verwachtingen. Het is een leuke opwarmer voor jonge lezers die zich later aan het echte werk willen wagen en zich met plezier deze versie uit hun jeugd zullen herinneren.

Great Expectations is het droeve verhaal van Pip, die niet veel te verwachten heeft van de dames in zijn leven: zijn bazige grote zus, de zure oude vrijster juffrouw Havisham en zijn grote maar onbereikbare liefde Estella. Hij ondervindt meer vriendschap en profijt van zijn kameraad Herbert, zijn pleegvader Joe en een geheimzinnige weldoener. Eigenlijk toont romanticus Dickens vrouwen in dit verhaal niet van hun fraaiste kant. Wel zijn in deze roman zijn klassieke sociale thema’s sterk aanwezig: het verschil tussen de klassen, armoede en rijkdom, onrecht en rechtvaardigheid.

Deze uitvoerig geïllustreerde navertelling s minder sociaal-kritisch en minder dramatisch van toon dan het origineel. Bepaalde huiveringwekkende passages zijn zelfs eerder komisch, zoals de ontmoeting met de ontsnapte gevangenen op het kerkhof, de brand bij juffrouw Havisham of de ontknoping op de Theems. De armoede en het verval lijken dan ook minder schrijnend. Anderzijds staan ze zo de (op 261 bladzijden geprangde) gebeurtenissen niet in weg en verlopen die in stoomtreintempo. De bewerkers beperkten de hoeveelheid tekst tot het noodzakelijkste en lieten veel plaats voor de illustraties van Jack Noel.

Die tekeningen verluchten de tekst, zodat er nooit veel woorden op een bladzijde staan. Jonge lezers moeten zich dus niet laten afschrikken door de reputatie van dit boek. De tekeningen zijn echter niet altijd louter illustraties bij de tekst, waarbij ze uitbeelden wat er te lezen staat (bijvoorbeeld in de beschrijving van het huis van juffrouw Havisham). Ze vullen die vaak ook aan, zodat tekst en tekeningen één geheel uitmaken. Op die manier kan er bespaard worden aan tekst en nemen de tekeningen het verhaal even over, bijvoorbeeld door dialogen uit te beelden. Daarnaast zijn ze vaak ook louter voor de komische noot gebruikt: cartoons die de tekst met kwinkslagen aflossen (bijvoorbeeld geinige visitekaartjes), of met anachronistische knipoogjes (bijvoorbeeld een glitterbal boven een dansfeest) en ludiek commentaar (bijvoorbeeld soundtrack-suggesties bij bepaalde scènes). De illustrator heeft ook een voorliefde voor grappige grafiekjes, zoals taartdiagrammen met waar Pip zoal ongerust over is (inclusief clowns, blijkbaar) of een schaal van vriendelijkheid van de duivel tot Jezus, met daarop zowel juffrouw Havisham als het gevreesde X Factor-jurylid Simon Cowell.

Deze versie van Great Expectations is voor jonge lezers dus zeker wel prettig om te lezen. De uitgebreide hoeveelheid plaatjes maken zelfs romans van Dickens toegankelijk voor een publiek dat de grote schrijver niet eens voor ogen had. Je kunt vraagtekens plaatsen bij de behoefte beroemde romans te willen omvormen tot jeugd- en kinderboeken. Zelfs kleppers als Robinson Crusoë, Moby Dick, De graaf van Monte Christo en anderen werden wel vaker tot avontuurlijke jeugdboeken getransformeerd, al zijn ze nooit voor kinderen bedoeld geweest. Het devalueert de 19de-eeuwse Grote Literatuur toch enigszins. Wat zouden 19de-eeuwse lezers ervan gevonden hebben dat in de 21ste hun geliefde romans kinderboeken zijn? Laat staan de auteurs? Is een ‘verjongingskuur’ van een roman als Great Expectations de moeite waard, als de sociale kritiek er grotendeel uitgehaald is en er louter een komisch holderdebolderverhaal overblijft?

Toch heeft bijvoorbeeld zo’n 'Comic Classic' wel waarde: lezers maken al op jonge leeftijd kennis met deze allicht anders volkomen vergeten klassiekers. En grijpen misschien later naar het origineel. Al zal dat dan misschien niet altijd meevallen om gelezen te krijgen…

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Koen Driessens

Gesponsord

Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.

Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.

Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.

'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19

Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.

Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk

Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.

Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.

Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug. 

Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!

Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.

De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!

De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.

Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.

Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.

Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!

Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.

Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.

Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.

Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.

Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.

In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.

De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.

Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!