Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

De dood als uitlaatklep

Koen Driessens 28 april 2019 Hebban Recensent

Na haar vertrek bij de nationale radio-omroep moest creatieve duizendpoot Barbara Rottiers dit pseudo-autobiografische ‘prentenboek voor volwassenen’ uit haar systeem. Ze rekent erin af met haar onopvallende jeugd, waarin een dode poes, het snoepen van knikkers en een crush op Paul McCartney enkele gedenkwaardige momenten waren om met de lezer te delen. Stoer in het stoffige, alledaagse leven: dat kan ook, zegt dit boekje, dat het gewone leven viert.

Rottiers stond op de VRT bekend als eigenzinnig en experimenteel radiomaakster. Toen ze op Radio 1 haar ding niet meer kon doen, stapte ze na 17 jaar op om op allerlei manieren creatief bezig te blijven: in Afrikaanse verhalen en kunst, in voorlezen, in een webdocu over veerkracht en dus ook in een geïllustreerd jeugdverhaal. Geen verhaal voor de jeugd, maar over een jeugd. Die lijkt op de hare (onopvallend gezin – vader/bankier, moeder/verpleegster, klein broertje – in een opvallende straat in Bornem), maar met de nodige dichterlijke vrijheid.

Een ‘graphic novel’ is het boek niet echt, zoals de achterflap wel vermeldt. Daar zijn de anekdotes te… nou ja, anekdotisch voor. Het drama van een doodgewone jeugd is fragmentarisch, en het is niet altijd duidelijk welk belang elke anekdote heeft. Toch is het boek niet zonder rode draad. Van begin tot eind – met daartussen haar jeugd – is het een fantasie over haar ideale dood. Niet dat de schrijfster een doodswens heeft, want de geprikte sterfdatum (Driekoningen: ideaal, zo na de feestdagen: iedereen heeft nog een lege agenda) ligt in ‘een jaar hier nog héél ver vandaan’. De dood is echter een mooie gelegenheid om zowel haar rebelse aard als haar kijk op het leven een uitlaatklep te geven. (De ‘dood-gewone’ jeugd krijgt zo wel een andere laag – het is wel duidelijk dat de auteur graag wat taboedoorbrekend de dood als iets gewoons zou willen behandelen.)

De Barbara van het boek spaart zichzelf noch haar naasten, die met al hun kleine en onvolmaakte kantjes te kijk worden gezet. Maar ook in het kleine schuilt het schone: de dood – alweer – van haar vader bijvoorbeeld, werkend in de tuin en genietend van een nest jonge merels. Of de omgekeerd gedekte tafel: na Jan Steen stelt Barbara Rottiers nieuwe normen in het huishouden!

Haar sterffantasieën – waarbij de wakende familieleden hun geduld verbijten met friet, Chinees en pizza – illustreren hoe je zelfs in je heengaan iets glorieus van je leven (en dood) kunt maken. Als het boekje iets meegeeft, is het dat: zelfs in een leven vol middelmaat en tegenslag kun je er wat van maken, al was het maar in je fantasie. ‘Drama’ in de zin van ‘theatraal’ dus.

En heeft Rottiers er iets van gemaakt? Van haar boekje dan. De illustraties zijn alvast niet geweldig, maar zeker niet slecht: expressief, kleurrijk, druk en to the point. Ze wisselt kleine tot grote tekeningen af met veel tot weinig tekst, gelardeerd met enkele authentieke kiekjes uit haar jeugd, wat heel diverse en verrassende pagina’s oplevert. Met een goed gevoel voor timing combineert ze tekst en tekeningen tot een effectief geheel. In haar taalgebruik is de auteur al net zo uitbundig als in haar tekeningen, op het ronkende, bombastische af soms, wat niet altijd even vlot leest. Zijn sommige anekdotes eerder banaal, dan slaagt de auteur er toch ook in te ontroeren, bij bijvoorbeeld de dood van haar vader en de daaropvolgende ontreddering in het gezin. Grappig (op tragikomische manier) zijn ook sommige passages, bijvoorbeeld in het interessante interpunctiegebruik van haar sms-ende moeder of haar eigen famous last words.

Ongetwijfeld kan Barbara Rottiers op deze manier nog enkele gelijkaardige dramatische boekjes vullen over haar tienerjaren, haar liefdesleven of zelfs haar ambtenarenbestaan op de staatsomroep. De boodschap zal echter steeds dezelfde zijn. 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Koen Driessens

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.