Boek met een hoek door de eeuwen heen
In 1989 publiceerde Richard McGuire in Art Spiegelmans blad RAW zes zwart-wit strippagina’s waarin in elk kader een onveranderlijk camerastandpunt gericht op de hoek van een woonkamer vooruit en achteruit door de jaren, decennia en eeuwen tot zelfs millennia zapt. Daarbij worden per kader soms meerdere fragmenten uit diverse tijdstippen tegelijk getoond.
Een kwarteeuw later doet McGuire dit trucje nog eens over, maar dan op ruim 300 bladzijden. Ook krijgen de tijdflitsen in deze graphic novel nu telkens een dubbele pagina, met de hoek van de kamer in de plooi (wat de lezer nog meer in de kamer betrekt). De dubbele pagina geeft de auteur meer ruimte om nog meer fragmenten uit diverse tijdsgewrichten simultaan weer te geven. Enkele ideeën en personages uit 1989 duiken opnieuw op: vrij letterlijk, zoals de poes of de tegelijk poetsende en mopperende dame, of meer uitgewerkt, zoals de groeiende boom of de oorspronkelijke buurtbewoners (de native Americans). Bovendien vind je in het boek thematische dubbele platen, zoals de portretfoto’s, en aaneensluitende platen (bv. hoe laat is het?, een vraag die eeuwenlang gesteld blijft).
Net als in de oerversie, die 2033 als uiterste datum kende, loopt het ook in het boek fataal af voor het huis, dat – na een brand in 1996 te hebben overleefd – volgens McGuire in 2111 ten prooi valt van een overstroming. De klimaatverandering slaat toe! Sindsdien staat ‘de camera’ op de bodem van een zee, tot in 2213 een gids aan toeristen op een ponton ter plekke uitleg geeft over de tijd dat hier ooit een woning stond. In de 23ste eeuw, zo houdt McGuire ons voor, zijn begrippen als tijd en geld niet langer bekend. Komt het dan toch nog goed met de mens? In de fragmenten uit de 102de eeuw of uit het jaar 22.175 is echter geen spoor meer van hem te bekennen. Dat lijkt nog geruststellend héél ver, maar in het totale plaatje van de mensheid op aarde (zo’n 3 miljoen jaar) slechts een schijntje...
In het boek zijn we getuige van vele tijdloze, gewone gebeurtenissen doorheen de jaren: kerstbomen, dansende mensen, geanimeerde scènes, spelende kinderen… Vooral zulke huiselijke taferelen doen ons telkens weer terug bladeren door de decennia. Anders dan in de strip gebruikt McGuire verschillende stijlen en kleuren om door de eeuwen te zappen, van waterverf en potloodtekeningen tot gouache en computertekeningen. De auteur besteedt veel zorg aan details: van bij het tijdperk passende meubels en apparaten tot verblekend behang. Hij verraadt een voorliefde voor Vermeer (nog zo’n kunstenaar die het gewone leven vereeuwigde) in affiches (2014) en reproducties (1944) op dezelfde plek aan de muur.
De tekst is minimaal in dit boek. Wat de zeggingskracht van het beeld alleen maar versterkt. Zoals oude 8 mm-filmpjes ook zonder klank sprekend voor hun tijd zijn. Toch heeft het, na o.m. vertalingen in het Frans en het Duits, bijna een jaar geduurd eer ‘Here’ vertaald is in het Nederlands. De (Amerikaanse) e-book versie is overigens een geslaagde digitale toepassing met interactieve mogelijkheden tot het zelf maken van nieuwe combinaties en het afspelen van animaties.
Zoek ook in dit schitterende kijkboek niet naar een plot: nee, we komen niet te weten waar die slaande ruzie over ging, hoe ernstig die hoestaanval was, hoe die ontmoeting tussen kolonisten en indianen verder verliep, of de jager zijn prooi raakte… Enkel dat de tijd op niemand wacht.
De eerste tekstregels in het boek (een vrouw die de kamer inloopt en zich afvraagt wat ze er ook alweer kwam doen) komen uit 1957, McGuires geboortejaar. De vrouw krijgt ook het laatste woord, in dezelfde scène: het was een boek – opvallend geel in de mauve kamer – dat ze zocht. Wel, als je nog een boek voor onder de kerstboom zoekt: je hebt het ‘Hier’ gevonden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
