Fear and loathing in Bagdad
Een dictatoriaal regime, een opeenvolging van oorlogen, een invasie, een burgeroorlog, bloedige terreur met bommen en aanslagen, alles achterlaten en vluchten naar Europa… De Iraki’s hebben de afgelopen decennia hun deel wel gehad als het aankomt op levensgevaar en alle mogelijke ellende. Een mens zou er voor minder stapelgek van worden, of net de hallucinante absurditeit ervan inzien en als het nieuwe normaal aannemen. De korte schetsen – verhalen kun je ze bezwaarlijk noemen – die de Irakees-Finse auteur Hassan Blasim (1973) in Lijkententoonstelling geeft, getuigen van een hoge mate van surrealisme, maar dan van het extreem-realistische, waanzinnige en moorddadige soort.
Het vergt even een inspanning in dit boek te komen. Vanaf het eerste verhaal, over een wolf die opeens in een appartement verschijnt en de bewoner gevangenhoudt in zijn badkamer tot die halfgek op het monster afstormt en zich voorstelt aan de schrijver – doet de lezer meteen uitroepen: WTF?! Wat ís deze bizarre vertelling? Later duikt hetzelfde personage op in een ziekenzaal en is de verteller ervan getuige hoe hij een zwaargewonde piloot zelfmoord laat plegen. Schokkend, maar helemaal in de reeks van bloedige en absurde schetsen passend.
Een lange serie personages passeert de revue, tegen het decor van de Eerste Golfoorlog, de Iraans-Iraakse oorlog, de sektarische burgeroorlog na de Tweede Golfoorlog, op de vlucht naar Europa… Soldaten, burgers, kinderen, mannen en vrouwen: allemaal hebben ze op hun manier te lijden van het geweld. Van bomaanslagen (de ziel van een verbrande politieman gaat over in een gewond slachtoffer), van terreur (een man wordt door een zelfmoordterrorist gedwongen zijn plaats in te nemen), van ontvoeringen (een man wordt door de ene splintergroep almaar doorverkocht aan de andere die elk met hem propaganda-YouTube-filmpjes maakt), van mensensmokkelaars (een bloedbad onder in een truck opgesloten vluchtelingen), van het regime (een burger verdedigt vergeefs met zijn buurtgenoten hun wijk tegen het leger)…
Verwacht echter geen spannende of zelfs maar aannemelijke verhalen. Terreur en geweld vermengen realiteit met angst en zinsbegoocheling in een orgie van waanzin en bloed, zodat de gruwelijke gebeurtenissen eerder drugshallucinaties lijken – Fear and loathing in L.A. van Hunter S. Thompson is nooit ver weg – of bizarre sprookjes, waarin vertellers het hebben over hun eigen dood, lijken in de verwoeste stad in realistische taferelen tentoongesteld worden of een bedrieglijke succesauteur, die de geschriften van een gesneuvelde frontsoldaat als de zijne publiceert, almaar nieuwe manuscripten van hem toegestuurd krijgt en er een heel pakhuis mee vult. Auteur Hassan Blasim is het niet te doen om de waarheid van zijn vertellingen, maar om de waarachtigheid van de ontzetting die ze oproepen bij de lezer. Het zijn geen letterlijk te nemen fragmenten uit verschillende verwoeste levens, maar ze brengen wel een sterke en beklijvende indruk naar boven die de miserie levensecht doen aanvoelen en onze empathie aanwakkeren.
Komt daar nog bij dat het boek vlot geschreven is, met dank allicht aan de uitstekende vertaling uit het Arabisch door Djûke Poppinga en Richard van Leeuwen. Ondanks de bevreemdende verhalen en beschrijvingen is deze ‘verhalenbundel’ een toegankelijke en tegelijk afstotende getuigenis van een betreurenswaardig tijdsgewricht in een beklagenswaardig stuk Midden-Oosten. Blasim laat het ons van op de eerste rij, maar comfortabel in onze luie, veilige stoel meemaken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Koen Driessens
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
